Τι σημαίνει "είμαστε έτοιμοι", αν η Τουρκία χτυπήσει: Τα δύο απαραίτητα όπλα-Τα σενάρια ενός πιθανού ελληνοτουρκικού πολέμου

Στη διαρκή κρίση με την Τουρκία, που η Ελλάδα βιώνει έντονα τα τελευταία χρόνια, ένα πράγμα απαγορεύεται: τα λάθη. Κι επειδή ο Ερντογάν φαίνεται ότι κάνει απανωτά λάθη, εκνευρίζοντας όλη τη δυτική συμμαχία(Αμερικανούς, ΝΑΤΟ, Ευρώπη), θα ήταν θανάσιμο δικό μας λάθος να πιστέψουμε ότι αυτομάτως έχουμε πλεονέκτημα.

Το ότι όλη η τουρκική πολιτική τάξη κινείται στο ίδιο-ακραία επιθετικό φραστικά- μήκος κύματος φαινομενικά είναι θετικό για την Ελλάδα. Διότι οι δυτικοί σύμμαχοι γνωρίζουν ότι ουσιαστικά η Τουρκία αποτελεί πραγματική απειλή. Και αυτό σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμή ενδέχεται αν βρεθούν αντιμέτωποι με κάποια πολεμική περιπέτεια, από ένα «θερμό επεισόδιο» μέχρι κάτι σοβαρότερο.

Επομένως, είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν «αυξημένη την προσοχή τους» στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Το αρνητικό είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι ρωσικές πυρηνικές απειλές στρέφουν αλλού το βασικό ενδιαφέρον.

Γι’ αυτό είναι μεγάλη η ευθύνη της δικής μας κυβέρνησης να έχει προειδοποιήσει στο μέγιστο βαθμό γι’ αυτό που γίνεται και γι’ αυτό που φοβάται. Αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η φράση «είμαστε έτοιμοι», την οποία ακούμε συχνά από πολιτικά και στρατιωτικά χείλη, να αντανακλά την πραγματικότητα. Και αυτό σημαίνει δύο τινά:

Πρώτον, την κρίσιμη ώρα, δηλαδή αν οι φραστικές απειλές όλων των Τούρκων πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων γίνουν πράξη, το «είμαστε έτοιμοι» πρέπει να αποδειχθεί μέσα σε διάστημα λίγων ωρών. Είναι το κρίσιμο διάστημα που η χώρα πρέπει να αμυνθεί μόνη της, μέχρι να λειτουργήσουν τα διπλωματικά και(ποιος ξέρει;) στρατιωτικά στηρίγματα από «φίλους και συμμάχους». Η όποια τουρκική επιθετική ενέργεια θα αποτύχει, αν η ελληνική απάντηση καταφέρει να την ανακόψει και να δώσει χρόνο στη διπλωματία να δράσει.

Για να το πούμε πρακτικά, αν η Τουρκία επιχειρήσει να καταλάβει κάποια ελληνική βραχονησίδα (νησί δεν μπορεί), να αποτύχει. Ή, αν επιχειρήσει να βάλει σε εφαρμογή σχέδιο αποκλεισμού κάποιων ελληνικών νησιών (σενάριο που είδαμε μετά τις τουρκικές κατηγορίες για μεταφορά αρμάτων), οι ελληνικές δυνάμεις να είναι σε θέση να σπάσουν στον αποκλεισμό.

Δεύτερον, καλό είναι η ελληνική πολιτική ηγεσία να έχει καλλιεργήσει ήδη το έδαφος για άμεση παρέμβαση τρίτων, ώστε η αρχική τουρκική επιθετική ενέργεια να μην πάρει άλλη έκταση. Και για να μην έχουμε αυταπάτες, στη δύσκολή ώρα αυτοί που μπορούν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο είναι μόνο οι Αμερικανοί. Γι’ αυτό καλές είναι οι προσδοκίες ότι θα μας στηρίξει η «συμμαχία του Νότου», αλλά ας κρατάμε μικρό καλάθι για το αν κάποια από αυτές τις χώρες θα θέλει και θα μπορεί να μας παράσχει ουσιαστική βοήθεια. Βεβαίως, υπάρχει η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, αλλά αυτή θα ενεργοποιηθεί σε περίπτωση ευρείας πολεμικής σύγκρουσης και καλύτερα είναι να μην περιμένουμε να οδηγηθούμε εκεί.

Αυτό που πρέπει να γίνει σε περίπτωση κάποιας τουρκικής επιθετικής ενέργειας είναι να σταματήσει γρήγορα με αποφασιστική παρέμβαση τρίτων. Και αυτό, κακά τα ψέματα, μόνο οι Αμερικανοί μπορούν να το κάνουν. Θυμάμαι ότι τη βραδιά της κρίσης των Ιμίων (1996) οι Έλληνες αξιωματούχοι έλεγαν χαρακτηριστικά ότι «η Ευρώπη κοιμόταν» και, πάντως, δεν ήταν σε θέση να κάνει κάτι αποφασιστικό. Αυτοί που δεν είχαν πάει για ύπνο (και όχι μόνο λόγω διαφοράς της ώρας…) ήταν οι Αμερικανοί.

Προφανώς, ο Μητσοτάκης, ο Δένδιας (Εξωτερικών) και ο Παναγιωτόπουλος (Άμυνας) έχουν πρόχειρα τα τηλέφωνα των Αμερικανών ομολόγων τους, αν χρειαστεί κάποια νύχτα να τους πουν τι (θα) συμβαίνει στο Αιγαίο, με την ελπίδα ότι θα εξασφαλίσουν άμεση παρέμβαση.

Τα δύο σενάρια για την έναρξη μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης

Ποια είναι όμως τα σενάρια που κρατούν άγρυπνους τους διπλωμάτες και στρατιωτικούς στην Αθήνα; Και πως ερμηνεύεται η συμπεριφορά της Τουρκίας;

Το πρώτο σενάριο αφορά τον πάντα υπαρκτό κίνδυνο ατυχήματος στο Αιγαίο, όταν καθημερινά η τουρκική πλευρά επιδίδεται σε παραβιάσεις ή εάν προχωρήσει σε έρευνες αμφισβητώντας κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Το δεύτερο και πιο σοβαρό σενάριο έχει να κάνει με το ενδεχόμενο η Άγκυρα με πράξεις στο πεδίο να προκαλέσει την Ελλάδα είτε να υποχωρήσει με ατιμωτικό τρόπο σε κυριαρχικά της δικαιώματα είτε να ρίξει πρώτη.

Δηλαδή η Τουρκία να βγάλει ερευνητικό σκάφος ακόμη και στη Γαύδο ή στην περιοχή κυριαρχίας του Καστελόριζου και να φέρει την ελληνική πλευρά στο δίλημμα είτε να το αποδεχθεί δημιουργώντας τετελεσμένα είτε να ξεκινήσει εκείνη μία σύρραξη, με κίνδυνο να συρθεί σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων και πάλι υπό το βάρος τετελεσμένων και με την Άγκυρα να την κατηγορεί για έναρξη εχθροπραξιών.

Υπάρχει όμως και ένα ακόμη πιο τρομακτικό τρίτο σενάριο. Αν και η τουρκική εξωτερική πολιτική δεν πρέπει να ερμηνεύεται μόνο με βάση τα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα της Τουρκίας αλλά με βάση μία μακροπρόθεσμη στρατηγική αλλαγής του status quo και ηγεμονίας στην ανατολική Μεσόγειο, είναι γεγονός ότι ο Ερντογάν απλά δεν μπορεί να χάσει εκλογές. Και αυτό καθώς κινδυνεύει και ο ίδιος και τα μέλη της οικογένειας του με φυλάκιση. Το ερώτημα λοιπόν είναι πόσο μακριά μπορεί να φτάσει ο “σουλτάνος” για να μη χάσει το θρόνο του και αν θα προτιμούσε ακόμη και πόλεμο από μία εκλογική ήττα.

Που το πάει η Τουρκία θα φανεί σε κάθε περίπτωση από τον Ιούλιο, αφού όπως έχει κάνει και στο παρελθόν, η Άγκυρα μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 23 και 24 Ιουνίου και τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 και 30 Ιουνίου θα παριστάνει πάλι “το καλό παιδί”, παζαρεύοντας ταυτόχρονα με Ευρωπαίους και τη Συμμαχία.