Τρόμος στην Καμπούλ: Ξεπέρασαν τους 100 οι νεκροί της επίθεσης στο αεροδρόμιο- Συγκλονιστικές μαρτυρίες

 Ο απολογισμός των θυμάτων της επίθεσης τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ έχει φθάσει τους 103 νεκρούς, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας The Wall Street Journal. Νεκροί είναι τουλάχιστον 90 Αφγανοί και τουλάχιστον 13 μέλη των ένοπλων δυνάμεων των ΗΠΑ.

Δεκάδες άμαχοι – ανάμεσά τους παιδιά- έχασαν τη ζωή τους στην επίθεση, ανέφερε νοσοκομειακή πηγή και ένα στέλεχος των Ταλιμπάν.

Τουλάχιστον 28 μέλη των Ταλιμπάν είναι ανάμεσα στους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στην επίθεση του Ισλαμικού Κράτους, δήλωσε στέλεχος του ισλαμιστικού κινήματος στο Reuters. «Χάσαμε περισσότερους ανθρώπους από ό,τι οι Αμερικανοί», είπε το στέλεχος, που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Ο ίδιος είπε πως δεν βλέπει κανέναν λόγο παράτασης της προθεσμίας της 31ης Αυγούστου για την απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα. 

Τουλάχιστον 13 Αμερικανοί στρατιωτικοί, ανάμεσά τους δέκα Πεζοναύτες, σκοτώθηκαν και 18 άλλοι τραυματίστηκαν στην επίθεση, γνωστοποίησε το Πεντάγωνο.

Αυτή η πρώτη φονική επίθεση μετά την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία την 15η Αυγούστου καταγράφηκε μερικές ημέρες προτού αποπερατωθεί η αποχώρηση των ένοπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, την 31η Αυγούστου, έπειτα από 20 χρόνια άκαρπου πολέμου με τους ισλαμιστές.

Μια τρίτη ισχυρή έκρηξη ακούστηκε τα μεσάνυχτα στην Καμπούλ, προκαλώντας τον φόβο πως βρισκόταν σε εξέλιξη νέα επίθεση. Όμως το καθεστώς των Ταλιμπάν ανέφερε λίγο αργότερα ότι επρόκειτο για καταστροφή εξοπλισμού του αμερικανικού στρατού στο αεροδρόμιο, κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε άμεσα από τις ΗΠΑ.

Διαβάστε: Καμπούλ: «Βοήθησα ένα μικρό κοριτσάκι, νομίζω πως πέθανε»

Μπάιντεν: Θα πληρώσετε

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος εκφράστηκε από τον Λευκό Οίκο για την κρίση στο Αφγανιστάν, διαβεβαίωσε πως η επιχείρηση θα «συνεχιστεί» ως την 31η Αυγούστου, που επιβεβαίωσε ότι παραμένει η προθεσμία για την αποπεράτωση της επιχείρησης εκκένωσης και την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού από τη χώρα. Υπεραμύνθηκε εκ νέου της απόφασής του να προχωρήσει στην αποχώρηση.

Χαρακτηρίζοντας «ήρωες» που εκτελούσαν «επικίνδυνη και αλτρουιστική αποστολή για να σώσουν τις ζωές άλλων» τους πεσόντες, ο κ. Μπάιντεν διεμήνυσε ότι οι ΗΠΑ θα «καταδιώξουν» το ΙΚ, θα ανταποδώσουν το πλήγμα με «δύναμη και ακρίβεια»: «θα τους κάνουμε να πληρώσουν», τόνισε. Έχει ήδη ζητήσει να καταρτιστούν και να του παρουσιαστούν επιχειρησιακά σχέδια για να χτυπηθεί το Ισλαμικό Κράτος στο Χορασάν (ΙΚΧ), πρόσθεσε, λέγοντας πως θα εμπλέξει επιπλέον δυνάμεις εάν απαιτηθεί.

«Δεν θα ξεχάσουμε, δεν θα συγχωρήσουμε, θα σας κυνηγήσουμε και θα πληρώσετε», είπε ο κ. Μπάιντεν, απευθυνόμενος στους υπεύθυνους για το μακελειό.

Η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας, Τζεν Ψάκι, αναγνώρισε ότι θα είναι αδύνατον να απομακρυνθεί κάθε Αφγανός που θέλει να εγκαταλείψει τη χώρα του εντός της προθεσμίας για την αποχώρηση των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ από την Καμπούλ, δηλαδή ως την 31η Αυγούστου.

Σύμφωνα με την κυρία Ψάκι δεν υπάρχει πάντως καμιά προθεσμία όσον αφορά τη δέσμευση της Ουάσινγκτον να βοηθήσει κάθε Αμερικανό που το επιθυμεί να φύγει από το Αφγανιστάν, ακόμη και μετά την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού.

Πάνω από 100.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από το Αφγανιστάν από τη 14η Αυγούστου, παραμονή της κατάληψης της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, ως χθες Πέμπτη, δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Από τη 14η Αυγούστου, οι ΗΠΑ απομάκρυναν και βοήθησαν στην απομάκρυνση περίπου 100.100 ανθρώπων», διευκρίνισε.

Η σημαία των ΗΠΑ θα κυματίζει μεσίστια ως και την 30ή Αυγούστου σε ένδειξη πένθους και για την απότιση φόρου τιμής στα θύματα της επίθεσης στην Καμπούλ, την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, χθες Πέμπτη, ανακοίνωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, η Τζεν Ψάκι.

«Σε ένδειξη σεβασμού, από σήμερα η σημαία των ΗΠΑ θα κυματίζει μεσίστια στον Λευκό Οίκο και σε όλα τα δημόσια κτίρια και τους δημόσιους χώρους (…) ως τη δύση του ηλίου την 30ή Αυγούστου, προς τιμή των θυμάτων των παράλογων βίαιων ενεργειών στην Καμπούλ», διευκρίνισε η Ψάκι.

OHE

Αντιδρώντας στην επίθεση, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Αφγανιστάν.

Η Ουάσινγκτον είχε καταστήσει σαφές ήδη νωρίτερα πως θα συνεχίσει την επιχείρηση απομάκρυνσης ξένων και αφγανών πολιτών, καθώς ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά.

Δυτικές κυβερνήσεις καταδίκασαν την επίθεση, τονίζοντας πως δεν πρέπει να σταματήσει η επιχείρηση εκκένωσης, που ως χθες επέτρεψε να εγκαταλείψουν τη χώρα σχεδόν 100.000 άνθρωποι.

Χιλιάδες Αφγανοί συνέχιζαν να είναι συγκεντρωμένοι στο διεθνές αεροδρόμιο παρά τις προειδοποιήσεις που είχαν απευθύνει οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Αυστραλίας και άλλων κρατών περί επικείμενης «τρομοκρατικής» ενέργειας.

Το νέο καθεστώς των Ταλιμπάν, μέσω του εκπροσώπου του Ζαμπιουλά Μουτζάχιντ, με τη σειρά του «καταδίκασε σθεναρά» τις «βομβιστικές επιθέσεις», σπεύδοντας να τονίσει πως διαπράχθηκαν στον τομέα ευθύνης του αμερικανικού στρατού.

Μετά την ταχεία ανακατάληψη της εξουσίας από τους ισλαμιστές αντάρτες, το μεγάλο αεροδρόμιο της Καμπούλ είναι η τελευταία τοποθεσία του Αφγανιστάν όπου βρίσκονται ξένα στρατεύματα, κυρίως μέλη του στρατού των ΗΠΑ. NATO και ΕΕ κάλεσαν να συνεχιστεί η επιχείρηση εκκένωσης στην Καμπούλ παρά την «τρομοκρατική επίθεση».

Πανικός

Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ καταδίκασε την «απόλυτα ειδεχθή» επίθεση. Το Βερολίνο ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε τις πτήσεις στο πλαίσιο της επιχείρησης εκκένωσης, όπως και η Ολλανδία, ο Καναδάς, το Βέλγιο. Άλλες χώρες, ανάμεσά τους η Βρετανία και η Γαλλία, έκαναν σαφές πως συνεχίζουν τις επιχειρήσεις απομάκρυνσης ανθρώπων.

Μετά τις εκρήξεις η Γαλλία ανακοίνωσε τον επαναπατρισμό στο Παρίσι, για λόγους ασφαλείας, του πρεσβευτή Νταβίντ Μαρτινόν, που παρέμενε στο αεροδρόμιο ως χθες. Σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές η μια από τις εκρήξεις έγινε κοντά στην πύλη Άμπι, μια από τις τρεις προσβάσεις στο νοσοκομείο.

«Ήταν μια πελώρια έκρηξη μέσα στο πλήθος που περίμενε μπροστά σε πύλη του αεροδρομίου», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο αυτόπτης μάρτυρας, ο Μιλάντ. Άλλος αυτόπτης μάρτυρας είδε «έναν άνδρα να τρέχει κρατώντας στην αγκαλιά του ένα τραυματισμένο παιδί».

Ο ρυθμός των πτήσεων, που επιταχυνόταν τις προηγούμενες ημέρες, είχε αρχίσει να επιβραδύνεται την Τετάρτη. 

«Οδυνηρή στιγμή»

Το επικείμενο τέλος της επιχείρησης εκκένωσης εγείρει την ανησυχία ότι πολλοί Αφγανοί που εργάστηκαν τα τελευταία χρόνια για τις ξένες δυνάμεις ή για την υποστηριζόμενη από τη Δύση κυβέρνηση –η οποία κατέρρευσε– και αισθάνονται πως απειλούνται από τους Ταλιμπάν, δεν θα μπορέσουν να φύγουν έγκαιρα.

«Πρόκειται για οδυνηρή στιγμή» διότι «κόσμος που είχε δικαίωμα να μεταφερθεί στην Ολλανδία θα εγκαταλειφθεί», συνόψισαν η ολλανδή υπουργός Εξωτερικών Σίγκριντ Κάαχ και η ολλανδή υπουργός Άμυνας Ανκ Μπάιλεβελντ.

Το ΙΚΧ έχει αναλάβει την ευθύνη για ορισμένες από τις πιο πολυαίμακτες επιθέσεις των τελευταίων ετών στο Αφγανιστάν, με εκατοντάδες νεκρούς. Βάζει στο στόχαστρο πάνω απ’ όλα μουσουλμάνους που θεωρεί συλλήβδην αιρετικούς, ιδίως τους σιίτες. Ανέλαβε έτσι την ευθύνη για την επίθεση εναντίον σιιτικού γάμου στην Καμπούλ τον Αύγουστο του 2019, που είχε στοιχίσει τη ζωή σε 91 ανθρώπους.

Παρότι πρόκειται για δυο σουνιτικές ριζοσπαστικές ένοπλες οργανώσεις, το ΙΚ και οι Ταλιμπάν έχουν ανταγωνιστική σχέση που χαρακτηρίζεται από το αμοιβαίο μίσος.

Την Πέμπτη αναλυτές είχαν επισημάνει πως η δραστηριότητα του ΙΚΧ είχε σταματήσει σχεδόν τελείως για 12 ημέρες, πιθανή ένδειξη πως σχεδίαζε μεγάλη επίθεση. Οι προειδοποιήσεις όμως δεν απέτρεψαν, πριν από τις εκρήξεις, τους χιλιάδες Αφγανούς να παραμείνουν στην περιοχή του αεροδρομίου.

Πολλοί Αφγανοί φοβούνται πως οι Ταλιμπάν θα επιβάλλουν το ίδιο είδος φονταμενταλιστικού, βάρβαρου καθεστώτος όπως αυτό που καταδυνάστευε τη χώρα από το 1996 ως το 2001. Ειδικά οι γυναίκες και τα μέλη εθνικών μειονοτήτων ανησυχούν για την τύχη τους.

Αφού κατέλαβαν ξανά την εξουσία, οι Ταλιμπάν αποπειρώνται να παρουσιάσουν πιο μετριοπαθές πρόσωπο, χωρίς να πείθουν πολλούς.

«Βοήθησα ένα μικρό κοριτσάκι, νομίζω πως πέθανε», είπε. 

Ένας άλλος Αφγανός, ο οποίος βρισκόταν στην άκρη του πλήθους κοντά στο ξενοδοχείο Baron, είπε πως η έκρηξη που σημειώθηκε εκεί, έγινε εν μέσω ενός πλήθους χιλιάδων ανθρώπων. Πρόσθεσε μάλιστα ότι είδε πολλούς ανθρώπους ματωμένους και βαριά τραυματισμένους, ενώ άκουσε πως υπήρξαν και πολλοί νεκροί.

«Τέλειωσαν όλα»

Φωτογραφίες από την ευρύτερη περιοχή της έκρηξης έδειχναν πολίτες να μεταφέρουν τραυματισμένους ανθρώπους σε χειράμαξες. Το Νοσοκομείο Επειγόντων Περιστατικών της Καμπούλ, το οποίο διοικείται από μια ιταλική οργάνωση, ανέφερε ότι 30 ασθενείς εισήχθησαν στο χειρουργικό κέντρο, συμπεριλαμβανομένων έξι ατόμων που όταν μεταφέρθηκαν εκεί ήταν ήδη νεκροί. 

Ένας γιατρός από το νοσοκομείο Ίντιρα Γκάντι στην Καμπούλ ανέφερε πως δέχθηκε πέντε τραυματίες από τις εκρήξεις, ανάμεσα στους οποίος και ένα 10χρονο κορίτσι, το οποίο έχασε τη ζωή του.  

«Τέλειωσαν όλα», ανέφερε από την πλευρά του ένας 30χρονος δάσκαλος που προσπάθησε να μεταβεί στο αεροδρόμιο. «Δεν αφήνουν κανέναν να περάσει, ούτε καν εκείνους που έχουν ξένα διαβατήρια ή βίζα». 

Χιλιάδες πολίτες χωρών της Δύσης αλλά και μόνιμοι κάτοικοι βρίσκονται ακόμη εγκλωβισμένοι στο Αφγανιστάν και πολλοί φοβούνται πως θα μείνουν αβοήθητοι απέναντι σε πιθανά αντίποινα των Ταλιμπάν. 

Ο Μπισμιλάχ, ο οποίος είναι μόνιμος κάτοικος των ΗΠΑ και κατοικεί στο Σακραμέντο της Καλιφόρνια, δήλωσε ότι ταξίδεψε στη βόρεια πόλη Μαζάρ-ε-Σαρίφ του Αφγανιστάν στις 3 Αυγούστου για να επισκεφθεί τους γονείς του μαζί με τη γυναίκα του, η οποία είναι επίσης μόνιμη κάτοικος των ΗΠΑ, και τον 8χρονο γιός τους, που είναι Αμερικανός υπήκοος. 

Η οικογένεια μετέβη στην Καμπούλ όταν η αφγανική κυβέρνηση κατέρρευσε στις 15 Αυγούστου, αλλά ο Μπισμιλάχ, ο οποίος αρνήθηκε να αποκαλύψει το επίθετό του, είπε πως φοβόταν ότι το παιδί του θα ποδοπατηθεί μέχρι θανάτου στο πλήθος και δεν επιχείρησε να πάει μέχρι το αεροδρόμιο. 

«Νιώθω πως θα μείνουμε πίσω. Δεν ξέρω τι θα συμβεί την επόμενη εβδομάδα – δεν μπορείς να προβλέψεις ούτε τι θα συμβεί αύριο στο Αφγανιστάν», είπε ο Μπισμιλάχ, ο οποίος εργαζόταν για την Amazon στην Καλιφόρνια και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη Μαζάρ-ε-Σαρίφ. «Ανησυχούμε πολύ για τους εαυτούς μας». 

Παράλληλα, ένας άλλος Αφγανός, ο Μπαράτ, ο οποίος μετέβη στο αεροδρόμιο με τον ξάδερφό του για να δείξει τα χαρτιά του στους ξένους στρατιώτες, είπε στους New York Times πως βρισκόταν μόλις δέκα μέτρα μακριά από το σημείο όπου σημειώθηκε η μία έκρηξη.  

«Το πλήθος ήταν μεγάλο και οι άνθρωποι σπρώχνονταν», είπε. «Σκόνταψα – και τότε ήταν που έγινε η έκρηξη. Νομίζω πως χτυπήθηκαν τέσσερις ή πέντε στρατιώτες». 

Και μετά… το χάος

«Πέσαμε στο έδαφος και οι ξένοι στρατιώτες άρχισαν να πυροβολούν», εξήγησε ο Μπαράτ. Στο έδαφος «υπήρχαν παντού ανθρώπινα σώματα, άνθρωποι έτρεχαν». 

Ο Φαχίμ, ένας ιδιοκτήτης καταστήματος από την επαρχία Κουντούζ έφτασε στην Καμπούλ πριν από δύο εβδομάδες σε μια προσπάθεια να φύγει από τη χώρα, και βρισκόταν έξω από το αεροδρόμιο όταν είδε αυτό που περιέγραψε ως «δύο μεγάλες εκρήξεις». 

«Ο κόσμος έτρεχε να ξεφύγει και οι Ταλιμπάν μας ανάγκασαν να φύγουμε από την περιοχή», πρόσθεσε. «Οι Αμερικανοί πυροβολούσαν για αναγκάσουν τα πλήθη να διαλυθούν».

Σε άλλα σημεία της πόλης, ακούγονταν σποραδικοί πυροβολισμοί και ήχοι συναγερμών από το αεροδρόμιο. 

Τη νύχτα πριν από την επίθεση, ανώτατος αξιωματούχος των ΗΠΑ είχε προειδοποιήσει για «συγκεκριμένη και αξιόπιστη» απειλή για επίθεση στο αεροδρόμιο από την ISIS-K, μια υποομάδα του Ισλαμικού Κράτους.

Αλλά ακόμη και μετά από την προειδοποίηση αυτή, παρέμενε πολύ δύσκολο να εντοπιστεί ένας βομβιστής αυτοκτονίας με κρυμμένο γιλέκο με εκρηκτικά ανάμεσα σε ένα τεράστιο πλήθος ανθρώπων στην πύλη του αεροδρομίου, ανέφεραν στρατιωτικοί αξιωματούχοι.