Μάτι: Καλούσαν το «199» και τους έστελναν αστυνομικούς

 Δεν υπήρξε και κάτι που να έγινε σωστά. Τα εγκληματικά λάθη, οι ολέθριοι χειρισμοί, οι πλημμέλειες και το διαχειριστικό χάος κυριάρχησαν στην αντιμετώπιση της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι με τους 102 νεκρούς και τους τουλάχιστον 32 βαριά τραυματισμένους. Η διαχείριση της μεγαλύτερης καταστροφής των τελευταίων ετών περιγράφεται στο εισαγγελικό πόρισμα αξιολόγησης όλων των δεδομένων ως επιτομή κυβερνητικής ανικανότητας και απουσίας κάθε πρόβλεψης και αντιμετώπισης από πλευράς των κρατικών υπηρεσιών. 

Ο εισαγγελέας που έκανε αυτή την πολύ δύσκολη και απαιτητική δουλειά, Γεώργιος Πολυκράτης, μέσα σε 680 σελίδες δεν αφήνει περιθώρια για τις τεράστιες ευθύνες που προκάλεσαν την πρωτοφανή καταστροφή.

«Σύγχυση, έλλειψη σχεδιασμού και συντονισμού, αναποτελεσματική συνεργασία των συναρμόδιων κρατικών αρχών που επέδειξαν ανετοιμότητα, αιφνιδιασμό και καθυστέρηση στην κινητοποίηση όλων των υφιστάμενων δυνατοτήτων, αρχικά πρόληψης και ακολούθως περιστολής των τραγικών συνεπειών της φωτιάς (έγκαιρη εκκένωση οικισμών, απομάκρυνση και διάσωση πολιτών, άμεση κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης)». 

Αυτά συμπεραίνει ο εισαγγελέας περιγράφοντας την απόλυτη ανικανότητα, που άφησε τους ανθρώπους στο έλεος της φωτιάς, χωρίς να γίνει έστω και μία προσπάθεια διάσωσής τους.

Οσα απασχόλησαν έντονα τις πολιτικές τοποθετήσεις γι’ αυτή την πρωτοφανή καταστροφή και χρεώθηκαν πολιτικά στην προηγούμενη κυβέρνηση, που πλήρωσε και το πολιτικό κόστος, αναδεικνύονται με νομική τεκμηρίωση και θεμελίωση σε γεγονότα στο εισαγγελικό πόρισμα-πρόταση ενοχής για τους εμπλεκομένους, πόρισμα που προκαλεί σοκ στους πολίτες ενός κράτους το οποίο εμφανίστηκε ανέτοιμο και αδιάφορο για να προστατεύσει τη ζωή και την περιουσία τους. Ας παραθέσουμε μόνο ορισμένα από τα εγκληματικά λάθη και τους ολέθριους χειρισμούς, έτσι όπως ο εισαγγελέας τα αναφέρει, θεμελιώνοντας την ευθύνη 27 ατόμων, κρατικών στελεχών της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας, της Αυτοδιοίκησης και Περιφέρειας.

• Αργησαν μία ώρα για τη γενική επιφυλακή. «Στις 17.30, μετά την έναρξη της πυρκαγιάς στην περιοχή Νταού Πεντέλης, διατάχθηκε γενική επιφυλακή για τη δύναμη όλων των Υπηρεσιών του Πυροσβεστικού Σώματος, πλην όμως η ως άνω ενέργεια ήταν απρόσφορη, καθώς είχε ήδη παρέλθει μία τουλάχιστον ώρα από την εκδήλωση της πυρκαγιάς».

• Το πρώτο υδροφόρο δύο ώρες μετά! «Από την ώρα αναγγελίας της πυρκαγιάς (16.41) μέχρι και 18.20, όταν δηλαδή το μέτωπο της πυρκαγιάς πέρασε σε διάφορα σημεία τη Λ. Μαραθώνος με κατεύθυνση προς το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι, ο συνολικός αριθμός των πυροσβεστικών υδροφόρων οχημάτων του Π.Σ., που επιχειρούσαν στην περιοχή, ήταν μόνο δεκατρία (13), χωρίς όμως να υπάρξει ούτε μία παρέμβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων στον οικισμό Μάτι. Οπως προκύπτει από τα GPS των οχημάτων, το πρώτο υδροφόρο πυροσβεστικό όχημα στη Λ. Μαραθώνος και στο ύψος του συνοικισμού της Αγίας Βαρβάρας Ραφήνας αφίχθη στις 18.44, ενώ ένα άλλο πυροσβεστικό όχημα αφίχθη στη διασταύρωση Λ. Μαραθώνος και Φλέμινγκ στις 19.09, όταν πλέον ήταν πολύ αργά, διότι ήδη το πύρινο μέτωπο είχε περάσει τη Λ. Μαραθώνος και εξαπλωνόταν ανεξέλεγκτα προς το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι».

• Μόνο ένα ελικόπτερο. Σχετικά με την αξιοποίηση και τον συντονισμό των εναέριων μέσων, ο εισαγγελέας αναφέρει στην πρότασή του ότι «τα πρώτα 20 κρίσιμα λεπτά της πυρκαγιάς στο Μάτι επιχειρούσε μόνο ένα ελικόπτερο βαρέος τύπου Ericsson». Αρκετές σελίδες αφιερώνει όμως ο εισαγγελέας και στην πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει την ίδια ημέρα στη Motor Oil. Οπως αναφέρει, εκεί έσπευσαν 10 πυροσβεστικά οχήματα και έγινε εκτροπή ελικοπτέρου που κατευθύνονταν προς την Πεντέλη, γεγονός που χαρακτηρίζεται ακόμη και από τον κατηγορούμενο σήμερα Βασίλη Ματθαιόπουλο (τότε υπαρχηγό της Π.Υ.) «ολέθριο λάθος του αρχηγού κ. Τερζούδη». Ο κ. Ματθαιόπουλος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Αυτή η εντολή για εκτροπή αποτελεί εγκληματικό επιχειρησιακό σφάλμα».

• Απουσία σχεδίου διάσωσης ανθρώπων. «Το σημαντικό όμως είναι ότι δεν υπήρχε ένα σχέδιο διάσωσης των ανθρώπων. Κατόπιν κλήσεων στο 199 από πολίτες, οι οποίοι ανέφεραν σοβαρά και κρίσιμα περιστατικά για ανθρώπους που κινδύνευε η ζωή τους από την εξελισσόμενη πυρκαγιά στους οικισμούς Νέος Βουτζάς, Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι, στις περισσότερες περιπτώσεις αντί να προωθηθούν πυροσβεστικές δυνάμεις στις συγκεκριμένες διευθύνεις των κινδυνευόντων ατόμων για τη διάσωσή τους, οι τηλεφωνητές-χειριστές του 199 δεν ενήργησαν προς διάσωση των ατόμων που κινδύνευαν από την πυρκαγιά, αλλά διαβίβαζαν τα περιστατικά αυτά στις αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες αφενός δεν είχαν σχετική αρμοδιότητα, αφετέρου δεν διέθεταν γνώσεις και μέσα για να προβούν σε διάσωση ατόμων από πυρκαγιά».

• Πολίτες σε ρόλο τροχονόμου. Το σκηνικό του χάους που επικράτησε στη Λ. Μαραθώνος τις κρίσιμες στιγμές της πύρινης λαίλαπας αποτυπώνει ο εισαγγελέας, σημειώνοντας ότι «σε ορισμένες περιπτώσεις την κυκλοφοριακή διαχείριση έκαναν και ιδιώτες»! Το αποτέλεσμα ήταν «τελικά να εισέλθει μεγάλος αριθμός οχημάτων στο Μάτι, πλέον αυτών που ήδη υπήρχαν εκεί και κινούνταν ή ήταν σταθμευμένα και κινήθηκαν στη συνέχεια, όταν οι κάτοικοι προσπαθούσαν, υπό το κράτος του πανικού, να απομακρυνθούν από την περιοχή, ήτοι η κίνηση των οχημάτων γινόταν άτακτα, με συνέπεια να δημιουργηθεί κυκλοφοριακή συμφόρηση στους στενούς δρόμους και τελικά να εγκλωβιστούν τα οχήματα και οι επιβαίνοντες σε αυτά και να βρεθούν στο έλεος της φωτιάς>>.