Πόλεμος στην Ουκρανία: Οι 30 ημέρες που συγκλόνισαν τον πλανήτη

Ένας μήνας πολέμου συμπληρώθηκε πια στην Ουκρανία (24 Φεβρουαρίου – 24 Μαρτίου), με τη διεθνή κοινότητα να έχει ζήσει μέσα σε αυτές τις 30 ημέρες όσα δεν είχε ζήσει εδώ και δεκαετίες.


Συνοψίζοντας, θα μπορούσε κανείς να πει πως πλέον, έπειτα από τέσσερις εβδομάδες πολέμου, το ΝΑΤΟ δείχνει να έχει αναζωογονηθεί. Η Βορειοατλαντική Συμμαχία ενισχύεται (ειδικά στην ανατολική της πτέρυγα), έχοντας αποκτήσει ξανά λόγο ύπαρξης στην σκιά της ρωσικής επιθετικότητας που πλέον έχει περάσει από τη θεωρία στην πράξη, όχι ως περιορισμένης κλίμακας επιχείρηση αλλά ως κανονικός πόλεμος με στόχο την «άλωση» της πρωτεύουσας γειτονικού κράτους.

Στο ίδιο πλαίσιο, η ΕΕ φαντάζει πλέον και εκείνη γεωπολιτικά αφυπνισμένη, αν και είναι ακόμη νωρίς για να πει κανείς με βεβαιότητα εάν και σε ποιόν βαθμό οι ευρωπαϊκές διακηρύξεις θα γίνουν πράξη.

Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους, έχουν πάντως επιστρέψει πια στη Γηραιά Ήπειρο, χωρίς βέβαια να ξεχνούν το «πίβοτ στην Ασία» και τον ελέφαντα στο δωμάτιο που δεν είναι άλλος από τον κινεζικό δράκο.


Όσο για τη Ρωσία του Πούτιν, εκείνη δείχνει πια πρωτοφανώς απομονωμένη, ενώ και οι αλλεπάλληλοι γύροι κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί από τη Δύση μέσα σε διάστημα ολίγων εβδομάδων, εάν ιδωθούν συνολικά, είναι επίσης πρωτοφανείς.

Οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου προς την Ευρώπη δεν έχουν διακοπεί. Κατά τα λοιπά ωστόσο, είναι πάρα πολλές οι ρωσικές εταιρείες και πάρα πολλοί οι Ρώσοι επιχειρηματίες και αξιωματούχοι που έχουν πια μπει στο στόχαστρο των κυρώσεων της Δύσης, με τους Ρώσους ολιγάρχες να αναζητούν πλέον καταφύγιο εκτός ΕΕ για τα περιουσιακά τους στοιχεία (τα γιοτ, τα τζετ κ.ά.) που απειλούνται με κατάσχεση.

Η Ρωσία δεν έχει, βέβαια, απομείνει χωρίς φίλους διεθνώς. Συνεχίζει να έχει στο πλευρό της την Κίνα και μια σειρά από άλλες χώρες (της Αφρικής, τη Συρία κ.ά.) που την στηρίζουν, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο διακριτικά.

Γαλλία, Ισραήλ και Τουρκία επιχείρησαν τις περασμένες εβδομάδες να διαμεσολαβήσουν προς την κατεύθυνση της εκτόνωσης της κρίσης, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.


Οι αντιμαχόμενες πλευρές Ρώσων και Ουκρανών είχαν, άλλωστε, και εκείνες σειρά συνομιλιών (στο έδαφος της Λευκορωσίας) από τις οποίες όμως δεν βγήκε λευκός καπνός παρά μόνο κάποια ψήγματα πιθανών μελλοντικών συγκλίσεων.

Εκατομμύρια εκτοπισμένοι και πρόσφυγες

Ο απολογισμός πάντως, έπειτα από έναν μήνα πολέμου, συγκλονίζει:

Περίπου δέκα εκατομμύρια Ουκρανοί, ή αλλιώς ένας στους τέσσερις κατοίκους της χώρας, εκτιμάται πως έχουν ήδη εκτοπιστεί εγκαταλείποντας τις εστίες τους.

Από αυτούς, περίπου 4 εκατομμύρια εκτιμάται πως έχουν φύγει εκτός των συνόρων, οι περισσότεροι (πάνω από δύο εκατομμύρια) στην Πολωνία και ακολούθως σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Μολδαβία, η Ουγγαρία κ.ά.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, έως και τα μεσάνυχτα της 22ης Μαρτίου, είχαν χάσει τη ζωή τους στην Ουκρανία 977 άμαχοι, μεταξύ αυτών και δεκάδες παιδιά.

Χιλιάδες νεκροί

Αναφορικά με τους αριθμούς των νεκρών στρατιωτών ωστόσο, οι αναφορές ποικίλουν. Δυτικές πηγές (ΝΑΤΟ) υπολογίζουν τους νεκρούς Ρώσους στρατιώτες σε 7.000 με 15.000. Σημειώνεται ωστόσο πως ο πρώτος και τελευταίος απολογισμός με ανθρώπινες απώλειες που είχε δώσει στη δημοσιότητα η ρωσική πλευρά ήταν πίσω στις αρχές Μαρτίου και έκανε λόγο για 498 νεκρούς.

Οι Ουκρανοί νεκροί στρατιώτες από την άλλη πλευρά, υπολογίζονται σε ολίγες χιλιάδες. Για 1.300 νεκρούς είχε κάνει λόγω ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πριν από περίπου δύο εβδομάδες. Για περίπου 2.000 με 4.000 έκαναν λόγο τότε οι Αμερικανοί.

Στο στρατιωτικό μέτωπο, το οποίο βρίσκεται άλλωστε και στον πυρήνα των εξελίξεων, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταφέρει μεν να προωθηθούν βαθύτερα εντός της Ουκρανίας κερδίζοντας έδαφος, πλην όμως όχι και να κάμψουν την ουκρανική αντίσταση που συνεχίζει να ελέγχει τις περισσότερες από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, του Κιέβου συμπεριλαμβανομένου, και σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα να εξαπολύει αντεπιθέσεις προχωρώντας στην ανάκτηση εδαφών.

Πολιορκίες πόλεων

Οι Ρώσοι έχουν προωθηθεί δυτικά της γραμμής επαφής του Ντονμπάς. Έχουν επεκταθεί νότια (Χερσώνα, Μελιτόπολη, Μπερντιάνσκ) και συνεχίζουν να σφυροκοπούν πόλεις (όχι μόνο στρατιωτικούς στόχους αλλά και πολυκατοικίες, θέατρα, νοσοκομεία, σχολεία, σχολές, εμπορικά κέντρα κ.ά.), με τραγικότερη την περίπτωση της Μαριούπολης που, αν και ισοπεδωμένη από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, ακόμη δεν έχει περάσει υπό πλήρη ρωσικό έλεγχο.

Σημειωτέων πως ρωσικοί πύραυλοι (μεταξύ αυτών και υπερηχητικοί, όπως λέγεται) έχουν πέσει και στη δυτική Ουκρανία, κοντά στο Λβιβ και στα σύνορα με την Πολωνία, βάζοντας στο στόχαστρο στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει από την πλευρά του επιδοθεί σε μια κούρσα ενημέρωσης και κινητοποίησης της παγκόσμιας κοινότητας αναφορικά με όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία. Μέσα σε διάστημα ολίγων εβδομάδων, εκείνος έχει απευθύνει ομιλίες (μέσω βιντεοκλήσης) ενώπιον πλήθους κοινοβουλίων ενώ έχει παραχωρήσει και σειρά συνεντεύξεων σε διεθνή μέσα.

Κάποια από τα αιτήματά του, περί επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία (no-fly zone) και αποστολής εκεί ξένων μαχητικών αεροσκαφών, δεν εισακούστηκαν. Ωστόσο η αποστολή άλλων δυτικών οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία (αντιαρματικών Javelin, αντιαεροπορικών Stinger κ.ά.) θεωρείται πως συνέβαλε στην αποτελεσματικότητα της ουκρανικής αντίστασης.

Τι θα γίνει από εδώ και πέρα; Το μόνο βέβαιο είναι πως οι αμυντικοί εξοπλισμοί γιγαντώνονται διεθνώς και πως η ΕΕ προχωρά πια σε αποφασιστικά βήματα επιτάχυνσης του στόχου της απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Αλλά και πίσω στη Ρωσία, λέγεται πως πλέον έχουν αρχίσει να εκφράζονται επικρίσεις αναφορικά με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα και αμφιβολίες ως προς την αποτελεσματικότητα των πολεμικών σχεδιασμών της ρωσικής ηγεσίας.

Απτόητος ο Βλαντιμίρ Πούτιν από την πλευρά του, πνέει μένεα κατά της Δύσης, αποκηρύσσει ως «προδότες» όσους Ρώσους τολμήσουν να του ασκήσουν κριτική, και κλιμακώνει διαμηνύοντας πως δεν υπάρχει καμία περίπτωση να κάνει πίσω.

Πόσο μπορεί να συνεχιστεί αυτό; Οι Ουκρανοί, πάντως, ξεκαθαρίζουν πως δεν υπάρχει περίπτωση να καταθέσουν τα όπλα.

Και ο πόλεμος συνεχίζεται, μέσα σε ένα τοπίο αχαρτογράφητο, εν μέσω δυσοίωνων προβλέψεων περί επιδείνωσης της ανθρωπιστικής κρίσης, επιθέσεων με χημικά κ.ά.

Βίντεο από την καταστροφή του ρωσικού αποβατικού πλοίου


Νέο βίντεο από την καταστροφή του ρωσικού αποβατικού πλοίου, Orsk, που ήταν αγκυροβολημένο στο κατεχόμενο από τις ρωσικές δυνάμεις λιμάνι Μπερντιάνσκ, στην Αζοφική Θάλασσα, ήρθε στο φως.


Το βίντεο, το οποίο το πρακτορείο Reuters επιβεβαίωσε ότι τραβήχτηκε μέσα από το Μπερντιάνσκ, δείχνει μία λάμψη έκρηξης και καπνό να υψώνεται από τον προβλήτα. Δύο πλοία, το ένα εκ των οποίων φαίνεται να έχει υποστεί ζημιές, διακρίνονται στη συνέχεια να αποπλέουν, ενώ ένα τρίτο φλέγεται.

Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν το πρωί της Πέμπτης την καταστροφή του πλοίου. «Στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ που κατείχε η Ρωσική Ομοσπονδία, καταστράφηκε το μεγάλο αποβατικό πλοίο Orsk του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας των εισβολέων», ανέφερε η έκθεση του ουκρανικού ναυτικού.


Tο Μπερντιάνσκ βρίσκεται υπό τον έλεγχο του ρωσικού στρατού. Οι κάτοικοι της περιοχής πραγματοποιούν τακτικά διαδηλώσεις κατά της παρουσίας των ρωσικών δυνάμεων κατοχής εκεί.
Ανταλλαγή αιχμάλωτων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας


Ρώσοι και Ουκρανοί προχώρησαν σήμερα σε νέα ανταλλαγή αιχμαλώτων, όπως ανέφεραν η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης και η επίτροπος ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ρωσίας.


«Σε αντάλλαγμα για δέκα αιχμάλωτους κατακτητές, παραλάβαμε δέκα δικούς μας στρατιώτες» ανέφερε η Ιρίνα Βέρεστσουκ, υποστηρίζοντας ότι αυτή ήταν «η πρώτη πραγματική ανταλλαγή αιχμαλώτων» μετά την έναρξη του πολέμου.

Εξάλλου, έντεκα Ρώσοι ναυτικοί, οι οποίοι διασώθηκαν όταν βυθίστηκε στο πλοίο τους στη Μαύρη Θάλασσα, κοντά στην Οδησσό, στάλθηκαν στη Ρωσία σε αντάλλαγμα για την επιστροφή 19 Ουκρανών ναυτικών που είχαν συλληφθεί από τους Ρώσους.

«Επιβεβαιώνω την πληροφορία όσον αφορά την ανταλλαγή 10 Ρώσων στρατιωτών που κρατούνταν στο ουκρανικό έδαφος με 10 Ουκρανούς στρατιωτικούς. Και υπάρχει επίσης μια ανταλλαγή Ρώσων ναυτικών με Ουκρανούς ναυτικούς», ανέφερε από την πλευρά της η επίτροπος ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κρεμλίνου, Τατιάνα Μοσκάλκοβα.


Την Τετάρτη το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι έχουν οργανωθεί δύο ανταλλαγές αιχμαλώτων μετά τη ρωσική εισβολή, χωρίς όμως να διευκρινίσει το πότε έγιναν, ούτε πόσους ανθρώπους αφορούσαν. Δύο ημέρες νωρίτερα, η Μοσκάλκοβα είπε ότι εννέα Ρώσοι αιχμάλωτοι ανταλλάγησαν με τον δήμαρχο της Μελιτόπολης, τον Ιβάν Φεντόροφ. Η Βέρεστσουκ επιβεβαίωσε την Τετάρτη μόνο την ανταλλαγή του δημάρχου με τους Ρώσους στρατιώτες.

Η Μόσχα κατηγορεί τη Δύση ότι ενθάρρυνε την Ουκρανία να καταφύγει στη βία εναντίον των φιλορώσων στο Ντονμπάς


Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε σήμερα ότι οι αποφάσεις της Δύσης για τον στρατιωτικό εξοπλισμό της Ουκρανίας ενθάρρυναν το Κίεβο να χρησιμοποιήσει βία εναντίον των φιλορωσικών αυτονομιστικών περιοχών στην ανατολική Ουκρανία, με αποτέλεσμα οι συνέπειες να είναι τρομερές.


Το Ρωσικό ΥΠΕΞ ισχυρίστηκε ότι η δέσμευση του ΝΑΤΟ να εξακολουθήσει να στηρίζει το «καθεστώς του Κιέβου» δείχνει ότι θέλει να συνεχιστεί η σύρραξη στην Ουκρανία, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters επικαλούμενο το Ria Novosti.

Ο Ζελένσκι κάλεσε τις χώρες της G7 να δώσουν όπλα στην Ουκρανία


Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κάλεσε τις χώρες της G7 να δώσουν στην Ουκρανία όπλα για να υπερασπίσουν τη χώρα του από τον Ρώσο εισβολέα, ώστε να μην αναγκασθούν να εξοπλίσουν και άλλες χώρες.


«Είναι καλύτερο να δώσετε τώρα στην Ουκρανία μια τέτοια υποστήριξη σε όπλα τα οποία πράγματι χρειαζόμαστε, από το να ψάχνετε να δίνετε όπλα σε άλλες χώρες. Εννοούμε την Γεωργία, την Μολδαβία, τις χώρες της Βαλτικής, την Πολωνία, τις χώρες της Κεντρικής Ασίας», δήλωσε ο Ζελέσνκι στην ομιλία του μέσω τηλεδιάσκεψης προς την σύνοδο της G7.

Ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι όσο πιο γρήγορα γίνει αυτό, όπως ζητά η Ουκρανία, τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η ειρήνη στην ανατολική Ευρώπη. «Αυτό είναι προς το συμφέρον μας. Αυτό είναι προς το δικό σας συμφέρον. Αυτό είναι προς το συμφέρον όλων των δημοκρατιών. Επειδή οι δημοκράτες πρέπει να ξέρουν να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους. Η ελευθερία πρέπει να είναι εξοπλισμένη. Η ζωή πρέπει να νικήσει τον θάνατο».

Μπάιντεν: Θα απαντήσουμε αν η Ρωσία χρησιμοποιήσει χημικά όπλα

Θα υπάρξει «απάντηση» αν η Ρωσία χρησιμοποιήσει χημικά όπλα, είπε προ ολίγου ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, σε συνέντευξη Τύπου μετά τη λήξη της συνεδρίασης της G7 στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Ο κ. Μπάιντεν είπε ότι η φύση της απάντησης θα εξαρτηθεί από τη φύση της ρωσικής επίθεσης. Το ΝΑΤΟ, τόνισε, «είναι πιο ενωμένο από ποτέ» ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής.


Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι οι ΗΠΑ θα δαπανήσουν άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολάρια για ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία και θα υποδεχθούν 100.000 Ουκρανούς πρόσφυγες.

Σχετικά με την Κίνα, ο κ. Μπάιντεν είπε ότι ξεκαθάρισε στον Κινέζο ομόλογό του στη συνομιλία τους την περασμένη εβδομάδα τις συνέπειες που θα είχε η ενεργός στήριξη από το Πεκίνο προς τη Μόσχα στον πόλεμο στην Ουκρανία. Είπε ότι μίλησε στον Σι Τζινπίνγκ για την έξοδο πολυεθνικών επιχειρήσεων από τη Ρωσία ως αποτέλεσμα της εισβολής και για το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι αντίστοιχο στην Κίνα. Το Πεκίνο, εκτίμησε, κατανοεί ότι το μέλλον της κινεζικής οικονομίας είναι πιο στενά συνδεδεμένο με τη Δύση παρά με τη Ρωσία.

Τέλος, ο πρόεδρος ΗΠΑ τάχθηκε υπέρ της έξωσης της Ρωσίας από την G20. Αν αυτό δεν αποδειχθεί εφικτό, είπε, «θα πρέπει να επιμείνουμε» να συμμετέχει στις συνεδριάσεις ως παρατηρητής η Ουκρανία.