Σχεδόν ένας μήνας από την Ρωσική εισβολή-Φόβοι για χρήση χημικών ή βιολογικών όπλων

Καθώς σήμερα συμπληρώνεται ένας μήνας από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο χρόνος φαίνεται να κυλάει αντίστροφα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο ρωσικός στρατός δεν έχει να επιδείξει καμία αισθητή πρόοδο κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα, αντιθέτως μάλιστα οι αμυνόμενοι αρχίζουν να περνούν στην αντεπίθεση σε ορισμένα από τα μέτωπα των επιχειρήσεων. 

Σε αυτό το φόντο, ενισχύονται οι ανησυχίες του Κιέβου και της Δύσης ότι οι εισβολείς θα μπορούσαν να προσφύγουν σε πολύ μεγαλύτερης κλίμακας βομβαρδισμούς πυκνοκατοικημένων περιοχών ή ακόμη και να κάνουν χρήση απαγορευμένων χημικών ή βιολογικών όπλων.


Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε με πολύ ευθύ τρόπο τις σχετικές ανησυχίες του μιλώντας σε εκπροσώπους του επιχειρηματικού κόσμου στην Ουάσιγκτον. «Ο Πούτιν βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Δεν περίμενε την έκταση και την ισχύ της ενότητάς μας. 

Κι όσο βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, τόσο πιο επιθετική μπορεί να γίνεται η τακτική του», δήλωσε ο Αμερικανός ηγέτης, για να προσθέσει: «Βεβαιώνει (ο Πούτιν) ότι η Αμερική έχει βιολογικά και χημικά όπλα στην Ευρώπη, κάτι που είναι απλούστατα ψευδές, και ότι η Ουκρανία έχει τα δικά της βιολογικά και χημικά όπλα. Πρόκειται για σαφή ένδειξη ότι εξετάζει να χρησιμοποιήσει τέτοιου είδους όπλα». Στις ίδιες δηλώσεις του, ο Τζο Μπάιντεν κάλεσε τις αμερικανικές επιχειρήσεις να εντείνουν τα προληπτικά μέτρα ενόψει του ενδεχομένου κυβερνοεπιθέσεων μεγάλης κλίμακας από τη Ρωσία.

Σχολιάζοντας τις δηλώσεις Μπάιντεν, ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου εστίασε στο θέμα των κυβερνοεπιθέσεων. «Η Ρωσική Ομοσπονδία, σε αντίθεση με πολλές δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν εμπλέκεται σε μορφές κρατικής πειρατείας», δήλωσε ο Ρώσος αξιωματούχος. Οσο για τα όπλα μαζικής καταστροφής, η Μόσχα επιμένει ότι ο ρωσικός στρατός που δρα στην ανατολική Ουκρανία ανακάλυψε πειστήρια για μυστικό πρόγραμμα βιολογικών όπλων, με υποστήριξη των ΗΠΑ. Αλλά και η Κίνα έχει ζητήσει εξηγήσεις από την Ουάσιγκτον για το συγκεκριμένο θέμα, ενισχύοντας τις ρωσικές αιτιάσεις.

Μήνυμα Ζελένσκι


Ο Πούτιν βρίσκεται «με την πλάτη στον τοίχο» και είναι ικανός για όλα, εκτιμά ο Μπάιντεν.


Στο μεταξύ, ο ρωσικός στρατός συνέχιζε να σφυροκοπά τη Μαριούπολη, χωρίς ωστόσο να καταφέρνει να κάμψει την αντίσταση των υπερασπιστών της, μία ημέρα ύστερα από την απόρριψη του ρωσικού τελεσιγράφου για παράδοση. Με μήνυμά του, μέσω τηλεδιάσκεψης, στην ιταλική Βουλή, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι ο ρωσικός στρατός «κάνει στάχτη» το στρατηγικής σημασίας λιμάνι της Αζοφικής Θάλασσας και πρόσθεσε: «Η Ουκρανία είναι η πύλη για τον ρωσικό στρατό, που θέλει να μπει στην Ευρώπη. Αλλά η βαρβαρότητα δεν πρέπει να περάσει». Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Ζοσέπ Μπορέλ χαρακτήρισε τη ρωσική πολιορκία της Μαριούπολης «τεράστιο έγκλημα πολέμου».

Στρατιωτικοί αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον, τους οποίους επικαλούνται οι New York Times, έκαναν λόγο για αυξημένη δραστηριότητα του ρωσικού πολεμικού ναυτικού στη Μαύρη Θάλασσα κατά το προηγούμενο σαρανταοκτάωρο, με γύρω στα 12 πλοία να βρίσκονται στα ανοιχτά της Οδησσού. 

Οι ίδιοι αξιωματούχοι διερωτώντο αν στόχος των Ρώσων είναι να επιχειρήσουν απόβαση στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας ή απλώς να δεσμεύσουν δυνάμεις του ουκρανικού στρατού στην περιοχή ώστε να μην επιχειρηθεί αντεπίθεση για την άρση της πολιορκίας της Μαριούπολης. Ηδη ουκρανικές δυνάμεις έχουν περάσει στην αντεπίθεση σε άλλα σημεία του μετώπου, όπως στο Μικολάιβ και σε περίχωρα του Κιέβου, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τζον Κίρμπι.

Διαπραγματεύσεις

Στο διπλωματικό επίπεδο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επανέλαβε την έκκλησή του για απευθείας διαπραγματεύσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν ώστε να δοθεί τέλος στον πόλεμο με μια συμβιβαστική λύση. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η όποια συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από τον ίδιο τον ουκρανικό λαό με δημοψήφισμα. Από την πλευρά του, ο Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις που έχουν διεξαχθεί έως τώρα μεταξύ αντιπροσωπειών των εμπολέμων δεν ήταν όσο ουσιαστικές θα επιθυμούσε η Μόσχα και ότι η όποια πρόοδος ήταν αργή. Τέλος, η πολωνική κυβέρνηση πρότεινε χθες στην Ουάσιγκτον να κινηθεί διαδικασία εκδίωξης της Ρωσίας από την ομάδα των 20 ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου (G20) λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.

Σχεδόν άθικτο το λιμάνι της Μαριούπολης


Ανώτατο στέλεχος της διοίκησης του λιμανιού της Μαριούπολης, που δραπέτευσε χθες από την πολιορκημένη πόλη, δήλωσε στο BBC πως παρότι μεγάλο μέρος της πόλης έχει καταστραφεί ολοσχερώς, η περιοχή του λιμανιού παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανέπαφη.


Ο άνδρας, ο οποίος δεν θέλει να κατονομαστεί δημόσια για λόγους ασφαλείας, είπε ότι έξι πλοία με ξένη σημαία είχαν παγιδευτεί στο λιμάνι από την έναρξη του πολέμου, αλλά «σε αντίθεση με την υπόλοιπη πόλη, το λιμάνι είχε υποστεί σχετικά μικρές επιθέσεις».

Η Μαριούπολη είναι το μεγαλύτερο λιμάνι στην Αζοφική Θάλασσα και ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ουκρανίας για την εξαγωγή αγροτικών προϊόντων. Η κατάληψή του θα ήταν στρατηγικής σημασίας για τη Ρωσία..

Το Κρεμλίνο αρνείται επανειλημμένα ότι στοχεύει σκόπιμα πολιτικές υποδομές και κτίρια, όπως σχολεία, νοσοκομεία και σπίτια στη Μαριούπολη – πολλά από τα οποία έχουν καταστραφεί με μεγάλους αριθμούς απωλειών.


Αλλά το γεγονός ότι η περιοχή του λιμανιού παραμένει σχετικά αλώβητη μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι η Ρωσία εκτιμά τη στρατηγική της σημασία και έχει σκόπιμα αποφύγει να στοχεύσει το ίδιο το λιμάνι.

Στην Ευρώπη ο Μπάιντεν με διπλή αποστολή


Στην Ευρώπη μεταβαίνει αύριο Πέμπτη ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, όπου θα προσπαθήσει να ενισχύσει την ενότητα των Δυτικών αλλά και να αυστηροποιήσει τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.


Ο Μπάιντεν θα επιδοθεί σε έναν διπλωματικό μαραθώνιο καθώς θέλει να επιδείξει σκληρή στάση απέναντι στον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά και να τηρήσει την υπόσχεσή του να ενισχύσει τις συμμαχίες των ΗΠΑ, έπειτα από την τετραετία της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.

«Τους τελευταίους μήνες η Δύση ήταν ενωμένη. Ο πρόεδρος μεταβαίνει στην Ευρώπη για να τη διαβεβαιώσει ότι παραμένουμε ενωμένοι» και για να «στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ότι θα είμαστε προετοιμασμένοι και δεσμευμένοι για όσο καιρό χρειαστεί», υπογράμμισε χθες Τρίτη, ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.

Αύριο μέσα σε μία ημέρα ο Μπάιντεν θα συμμετάσχει στις Βρυξέλλες σε τρεις διεθνείς συνόδους: του ΝΑΤΟ, της G7 και της ΕΕ.

«Νέες κυρώσεις»

Ο Μπάιντεν, με την ευκαιρία της επίσκεψής του στην Ευρώπη, θα συνεργαστεί «με τους συμμάχους για να επιβάλουν νέες κυρώσεις στη Ρωσία και να ενισχύσουν τις ήδη υπάρχουσες» προκειμένου η Μόσχα να μην μπορέσει να τις παρακάμψει, επεσήμανε ο Σάλιβαν.

Ο Αμερικανός πρόεδρος επίσης «θα εξετάσει με τους συμμάχους τις μακροπρόθεσμες διευθετήσεις» σχετικά με την παρουσία του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη, συνέχισε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.

Παράλληλα θα ανακοινώσει «μια κοινή δράση για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης» και θα παρουσιάσει «την επιπλέον αμερικανική συμβολή» στην ανθρωπιστική βοήθεια για την Ουκρανία και την υποδοχή των Ουκρανών προσφύγων.

Την Παρασκευή και το Σάββατο ο Μπάιντεν θα μεταβεί στην Πολωνία, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ στην οποία έχει καταφύγει η πλειονότητα των εκατομμυρίων Ουκρανών που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τους.


Εκεί πρόκειται να συναντηθεί με Αμερικανούς στρατιώτες και με τον Πολωνό πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, αλλά και με Ουκρανούς πρόσφυγες.

Ο Μπάιντεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο μιας άμεσης στρατιωτικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία, για παράδειγμα με την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία. Ο άλλος στόχος του Αμερικανού προέδρου θα είναι να διασφαλίσει ότι οι Δυτικοί θα μιλούν «με μία φωνή» απέναντι στην Κίνα.

Η Ουάσιγκτον έχει ήδη προειδοποιήσει το Πεκίνο ότι θα του επιβληθούν κυρώσεις στην περίπτωση που θα προσφέρει στρατιωτικό εξοπλισμό στη Ρωσία.

Ζελένσκι: Οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας της Ρωσίας «θα πληρώσουν»


Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι διεμήνυσε το πρωί της Τετάρτης ότι οι πιλότοι της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας οι οποίοι δρουν στη χώρα του θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη δικαιοσύνη, θα «λογοδοτήσουν».


«Θα το πληρώσετε, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο», δήλωσε. «Σήμερα ή αύριο, δεν έχει και τόση σημασία. Το σημαντικό είναι πως είναι αναπόδραστο».

Αναφέρθηκε στον πιλότο ρωσικού μαχητικού που καταρρίφθηκε από τις ουκρανικές δυνάμεις στη Μαριούπολη. «Αυτό θα συμβεί σε όποιον σκοτώνει τον λαό μας, τον ειρηνικό λαό μας στην ειρηνική χώρα μας», είπε.

Οι Ρώσοι πιλότοι μοιάζουν να μην αντιλαμβάνονται τη βαρύτητα των διαταγών που εκτελούν, συνέχισε. «Το να σκοτώνεις άμαχους είναι έγκλημα», επέμεινε.


Η κυβέρνηση της Ουκρανίας διατείνεται ότι οι δυνάμεις της έχουν καταρρίψει κάπου 100 ρωσικά μαχητικά και βομβαρδιστικά από την έναρξη της εισβολής, που το Κρεμλίνο αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», πριν από σχεδόν τέσσερις εβδομάδες.

Ο κ. Ζελένεσκι τόνισε ακόμη ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου είναι δύσκολες και ορισμένες φορές χαρακτηρίζονται από έντονη αντιπαράθεση, αλλά συμπλήρωσε ότι «βήμα-βήμα προχωράμε μπροστά».

Σε νέο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο Ζελένσκι ανέφερε επίσης ότι περίπου 100.000 κάτοικοι βρίσκονται στην πολιορκημένη Μαριούπολη, σε απάνθρωπες συνθήκες, χωρίς τρόφιμα, νερό και φάρμακα.

Συμφωνήθηκε να ανοίξουν εννέα «ανθρωπιστικοί διάδρομοι»


Συμφωνία επετεύχθη ώστε να καταβληθούν προσπάθειες για την απομάκρυνση αμάχων που έχουν εγκλωβιστεί σε πόλεις της Ουκρανίας μέσω εννέα «ανθρωπιστικών διαδρόμων», δήλωσε η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βερεστσούκ.


Επισημαίνοντας ότι δεν επετεύχθη συμφωνία με τη Ρωσία για την δημιουργία ασφαλούς διαδρόμου από την καρδιά της Μαριούπολης, η Βερεστσούκ δήλωσε ότι οι άνθρωποι που θέλουν να εγκαταλείψουν την πολιορκημένη πόλη-λιμάνι στη νότια Ουκρανία θα μπορούν να βρουν μεταφορικό μέσο στην κοντινή Μπερντιάνσκ.

Παράλληλα ο κυβερνήτης της περιφέρειας Λουχάνσκ στην ανατολική Ουκρανία δήλωσε ότι επετεύχθη συμφωνία για τοπική κατάπαυση του πυρός προκειμένου να απομακρυνθούν οι άμαχοι που έχουν παγιδευτεί από τις μάχες στην περιοχή.

Ο κυβερνήτης Σερχί Γκαϊντάι ανέφερε στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram ότι η τοπική κατάπαυση του πυρός θα τεθεί σε ισχύ στις 09:00 τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδος).

Οδηγός κατά της διασποράς ψευδών ειδήσεων


Ιδιαίτερα δύσκολος καθίσταται ο διαχωρισμός μεταξύ αληθών και ψευδών ειδήσεων σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η διασπορά ψευδών ειδήσεων, ακόμη και μέσω προώθησης φαινομενικά αθώου μηνύματος μέσω Facebook ή Twitter, μπορεί να ενισχύσει την προπαγάνδα του εχθρού. Οι ειδικοί συνιστούν έτσι την επιβεβαίωση των πληροφοριών που μοιράζεται ο καθένας. «Εχει σημασία γιατί όλοι έχουμε δικαίωμα στην ακριβή πληροφόρηση και όσο ρυπαίνουμε τον ειδησεογραφικό χώρο τόσο χειρότερα θα γίνονται τα πράγματα», λέει η Τζόαν Ντόνοβαν, επικεφαλής ερευνών του Κέντρου ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.


Η Κλερ Ουόρντλ, ιδρύτρια της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης First Fraft News, που μελετάει την παραπληροφόρηση στα μέσα ενημέρωσης, εξηγεί ότι η αξιοπιστία κάθε χρήστη είναι σημαντική, ακόμη και εάν αυτός δεν είναι δημοσιογράφος. «Αν συνεχίσουμε αυτή την τακτική της προώθησης ψευδούς περιεχομένου, τότε θα πάψουμε να πιστεύουμε όσα λέγονται στο Ιντερνετ», λέει η Ουόρντλ. Ακολουθούν μερικά απλά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε πριν μοιραστείτε ειδήσεις μέσω Διαδικτύου:

1. Ποιος το προωθεί;

– Είναι επιβεβαιωμένοι; Σε πλατφόρμες όπως οι Facebook, Instagram και Twitter, πολλοί χρήστες –όπως οι δημοσιογράφοι– διαθέτουν σημάδι έγκρισης δίπλα στο όνομά τους, που σημαίνει ότι η ταυτότητά τους έχει επιβεβαιωθεί από την πλατφόρμα. Η απουσία σημαδιού, όμως, θα πρέπει να σας κάνει λίγο καχύποπτους και να καθυστερήσετε να πατήσετε το κουμπί της προώθησης.



Ακόμη και η προώθηση φαινομενικά αθώου μηνύματος μέσω Facebook ή Twitter, αν δεν είναι αληθές, μπορεί να ενισχύσει την προ- παγάνδα του εχθρού για την Ουκρανία.

– Προσοχή στα «μποτς». Το όνομα ενός χρήστη, ακολουθούμενο από μακρά σειρά αριθμών, είναι συχνά ένδειξη ότι έχουμε να κάνουμε με πλασματικό λογαριασμό. Το ίδιο και ένας ολοκαίνουργιος λογαριασμός με ελάχιστα μηνύματα ή tweets ή με ελάχιστους ακολούθους.

2. Υπερβολικά χάσταγκς. Οταν ένας λογαριασμός Instagram μοιάζει υπερβολικά πρόθυμος για συνομιλία, προσθέτοντας φαινομενικά άσχετα θέματα στις δημοσιεύσεις του, τότε οι πιθανότητες να προέρχεται από ύποπτη πηγή είναι αυξημένες.

3. Ερευνα μέσω Google. Αν πραγματοποιήσετε σύντομη έρευνα σε σελίδες αναζήτησης, θα βρείτε ειδησεογραφικά άρθρα για το θέμα που σας ενδιαφέρει και θα μπορέσετε να επιβεβαιώσετε εάν αυτά προήλθαν από αξιόπιστη πηγή.


4. Αναζητήστε τους ελεγκτές. Πολλά ειδησεογραφικά sites απασχολούν ομάδες έρευνας και πιστοποίησης πληροφοριών. Ακολουθήστε τις συμβουλές τους και επιβεβαιώστε την πηγή των πληροφοριών σας.

5. Ποια τα κίνητρα; Οι απατεώνες επιδιώκουν να προκαλέσουν συναισθηματική αντίδραση στα θύματά τους. Μπορεί έτσι να προσπαθήσουν να σας πείσουν ότι συγκεντρώνουν κεφάλαια για Ουκρανούς πρόσφυγες. Ψάξτε προσεκτικά την ταυτότητα των οργανώσεων στις οποίες θα προσφέρετε χρήματα και βεβαιωθείτε ότι είναι αξιόπιστες.