Έρχεται ο κρατικός Τειρεσίας για οφειλές νοικοκυριών και επιχειρήσεων

Ένα ακόμη εργαλείο για την ενίσχυση της ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία το οποίο ταυτόχρονα θα αποτελέσει και το διαβατήριο για ρυθμίσεις οφειλών, τη συμμετοχή επιχειρήσεων σε διαγωνισμούς του δημοσίου για την ανάληψη έργων ή ακόμα και τη παροχή κρατικών εγγυήσεων, ενεργοποιεί το οικονομικό επιτελείο με την θεσμοθέτηση του Κρατικού Τειρεσία και του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων.

Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή, προβλέπει τη σύσταση της Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, όπως ονομάζεται ο κρατικός Τειρεσίας και του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων και θα περιλαμβάνουν αφενός όλες τις οφειλές των φυσικών και νομικών προσώπων προς το Δημόσιο και αφετέρου όλες τις οφειλές προς τις τράπεζες ή άλλους χρηματοδοτικούς φορείς, όπως εταιρείες factoring, εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, ιδρύματα πληρωμών ή μικροχρηματοδοτήσεων κ.ά.

Όπως εξηγούν στο NEWS 24/7 έμπειρα τραπεζικά στελέχη «η Αρχή θα παρακολουθεί και θα καταγράφει όλα τα οικονομικά δεδομένα φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων από οφειλές προς την Εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις ΔΕΚΟ ακόμα και τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και θα παρακολουθεί την οικονομική τους συμπεριφορά. Στη συνέχεια θα αξιολογεί βάσει ενός συστήματος βαθμολόγησης εάν διαθέτουν το πιστοληπτικό προφίλ για ρυθμίσεις οφειλών και τη λήψη νέων δανείων»
Η Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης

Επί της ουσίας η Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα συγκεντρώνει στοιχεία από τους φορείς του δημόσιου τομέα και τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οποίοι, όπως αναφέρει το σχέδιο, «υποχρεούνται να εξασφαλίζουν την πρόσβαση ή και να παρέχουν προς την Αρχή έγκαιρα και με ακρίβεια και να επικαιροποιούν ανά μήνα όλα τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς, που τηρούνται στα αρχεία τους για τους οφειλέτες τους για το χρονικό διάστημα των τελευταίων 24 μηνών». Η διασύνδεση θα γίνει εντός 12 μηνών από την πρόσκληση που θα απευθύνει η Αρχή, όταν αυτή συσταθεί.

Η Αρχή θα παράγει ένα σύστημα αξιολόγησης με βάση τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει και θα μπορεί να ανταλλάσσει την αξιολόγηση αυτή με άλλους φορείς. Συγκεκριμένα, θα μπορεί να μεταβιβάζει έπειτα από αίτημα και έναντι χρέωσης, την πιστοληπτική αξιολόγηση (scoring) που έχει δημιουργήσει σε ιδιωτικούς φορείς. Η μεταβίβαση δεν θα αφορά τα στοιχεία της οικονομικής συμπεριφοράς του φυσικού ή του νομικού προσώπου, δηλαδή τις οφειλές τους, αλλά μόνο την πιστοληπτική αξιολόγησή του, αφού ρητά προβλέπει το σχέδιο νόμου ότι «η επεξεργασία των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς.

Τα «δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς» που θα τηρούνται θα είναι τόσο οι ληξιπρόθεσμες όσο και μη ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο. Στα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς θα περιλαμβάνονται επίσης στοιχεία όπως αν κάποιος είναι άνεργος ή έχει πτωχεύσει.

Τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς θα τηρούνται για 10 έτη από το χρόνο κατά τον οποίο κάθε δεδομένο αντλήθηκε από τα συστήματα του αντίστοιχου κρατικού φορέα. Μετά την πάροδο της 10ετίας, τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς θα διατηρούνται σε μορφή που δεν θα επιτρέπει τον προσδιορισμό της ταυτότητας των φυσικών και νομικών προσώπων και μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο για την εκπόνηση οικονομικών αναλύσεων και στατιστικών μελετών.

Προϋπόθεση είναι η ρητή συγκατάθεση του φυσικού ή του νομικού προσώπου, η οποία όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου θα μπορεί να ανακαλείται ανά πάσα στιγμή, χωρίς ωστόσο να θίγεται «η νομιμότητα της επεξεργασίας που βασίστηκε στη συγκατάθεση προ της ανάκλησής της». Εκτός από το δικαίωμά του, το φυσικό ή του νομικό πρόσωπο να αντιταχθεί στη χρήση του scoring από εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, διατηρεί το δικαίωμα να αμφισβητήσει την ορθότητα της πιστοληπτικής βαθμολόγησης.
Ποιοι θα έχουν πρόσβαση

Αν και το νομοσχέδιο δεν αναφέρει ρητά τις ιδιωτικές εταιρείες που μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτή την πληροφόρηση, πρόκειται για τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης, εταιρείες λιανικού εμπορίου, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ή εν γένει προμηθευτές, οι οποίοι θα πρέπει να αναφέρουν στην αίτηση που θα υποβάλλουν και το σκοπό που επιδιώκουν για την επεξεργασία των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς.

Στόχος θα είναι η αξιολόγηση της πιθανότητας αθέτησης μιας υποχρέωσης και η πιστοληπτική αξιολόγηση, βάσει της οποίας θα δημιουργηθεί ένα σύστημα scoring για όλες τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και το οποίο θα αποτελέσει και το διαβατήριο για ρυθμίσεις οφειλών, τη συμμετοχή επιχειρήσεων σε διαγωνισμούς του δημοσίου για την ανάληψη έργων ή ακόμα και τη παροχή κρατικών εγγυήσεων στο πλαίσιο υλοποίησης χρηματοδοτούμενων από το Δημόσιο ή συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ ή άλλο διεθνή οργανισμό προγραμμάτων.

Περαιτέρω το σύστημα αξιολόγησης θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από ιδιωτικούς φορείς, όπως τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων, αλλά και άλλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, προκειμένου να χορηγήσουν δάνεια, να ρυθμίσουν οφειλές ή να δώσουν πίστωση για την αγορά ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας.
Το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων

Σε ό,τι αφορά το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων σκοπός της σύστασής του είναι «η ενίσχυση της χρηματοδότησης από το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα της πραγματικής οικονομίας και η διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, μέσω της βελτίωσης της παρεχόμενης πληροφόρησης, της ορθολογικότερης αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικ

ανότητας των δυνητικών δανειοληπτών και της εν γένει συνδρομής στη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων χρηματοδότησης». Για το σκοπό αυτό το Μητρώο θα εκδίδει Πιστωτική Έκθεση που θα περιλαμβάνει τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς του οφειλέτη, χωρίς, όπως σημειώνεται στο νομοσχέδιο, αξιολόγηση και βαθμολόγηση της πιστοληπτικής του αξιολόγησης.

Με την σύσταση του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων που θα τηρείται στην ΤτΕ και στο οποίο θα καταγράφονται όλα τα οικονομικά δεδομένα των οφειλών – ληξιπρόθεσμων ή μη – κάθε είδους εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις, οι ρυθμίσεις των οφειλών αυτών, αλλά και κάθε πληροφορία για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, τα μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εξέλιξης κ.α, εταιρείες που παρέχουν πιστώσεις θα έχουν πληρέστερη ενημέρωση για το προφίλ του οφειλέτη και θα μπορούν να αξιολογούν την πιστοληπτική του ικανότητα όταν θέλει να πραγματοποιήσει μια συναλλαγή, κάνοντας χρήση της πίστωσης που του προσφέρουν.