Η επόμενη μέρα των ιταλικών εκλογών: Τα πρώτα μηνύματα της Μελόνι και η ανησυχία από την ΕΕ

Έχει αρχίσει η αντίστροφή μέτρηση για τον σχηματισμό κυβέρνησης στην Ιταλία. Μετά την εκτεταμένη εκλογική νίκη του δεξιού συνασπισμού, η Τζόρτζια Μελόνι και οι εταίροι τους έχουν το πάνω χέρι στις θεσμικές διαδικασίες. Ωστόσο, ίσως πάρει εβδομάδες η ολοκλήρωσή τους, σε μια κρίσιμη περίοδο από οικονομικής και κοινωνικής απόψεως για την Ιταλία και την υπόλοιπη Ευρώπη.

Όπως είναι γνωστό, μεγάλοι νικητές των εκλογών είναι οι «Αδελφοί της Ιταλίας» με 26,2% έναντι του 4,3% που είχαν αποσπάσει στις εκλογές του 2018. Οι σύμμαχοι της Μελόνι, Μπερλουσκόνι και Σαλβίνι έπεσαν, αφού είναι κυρίως από αυτούς που απέσπασαν ψήφους οι «Αδελφοί της Ιταλίας». Από την πλευρά του, ο κεντροαριστερός συνασπισμός αποδείχθηκε ανήμπορος να ανακόψει τον δρόμο της Ακροδεξιάς προς την εξουσία.

Με καταμετρημένες τις ψήφους από το 90% των εκλογικών κέντρων, η Λέγκα του Ματτέο Σαλβίνι συγκεντρώνει ποσοστό 8,9%, η Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι 8,3%, που σημαίνει ότι συνολικά ο δεξιός συνασπισμός συγκεντρώνει το 44,3% των ψήφων. Στην απέναντι όχθη, ο κεντροαριστερός συνασπισμός συγκεντρώνει 26,06% με το Δημοκρατικό Κόμμα του Ενρίκο Λέτα να πέφτει κάτω από το 20%, συγκεντρώνοντας 19%.

Η πρώτη δήλωση της Μελόνι είχε σκοπό να καθησυχάσει τόσο στην Ιταλία όσο και στο εξωτερικό. «Η Ιταλία μας διάλεξε και εμείς δεν θα την εξαπατήσουμε. Αν κληθούμε να κυβερνήσουμε, θα το κάνουμε για όλους τους Ιταλούς, με στόχο να ενώσουμε αυτό τον λαό και να δώσουμε έμφαση σε όσα τον ενώνουν και όχι σε όσα τον διχάζουν. Θα δουλέψουμε με στόχο οι Ιταλοί να γίνουν και πάλι υπερήφανοι που είναι Ιταλοί».

Ο επικεφαλής του κεντροαριστερού συνασπισμού Ενρίκο Λέττα αναγνώρισε ότι την ήττα του, δηλώνοντας ότι δεν θα είναι ξανά υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματός του την ερχόμενη άνοιξη. «Είναι μία κίνηση αγάπης προς το κόμμα και επαναλαμβάνω, η ηγεσία μου θα τελειώσει μόλις το συνέδριο εκλέξει νέο ηγέτη… Πιστεύω πως σε αυτή τη χώρα αξίζει μία αντιπολίτευση πολύ ισχυρή και πολύ αποτελεσματική που να μπορεί να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των Ιταλών πολιτών».

Ο επικεφαλής του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και πρώην πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε προέβη σε μία δήλωση που αντιστοιχεί στην πραγματικότητα: «Πετύχαμε μία μεγάλη επιστροφή. Όλοι μας ήθελαν εκτός Κοινοβουλίου, όλοι έβαζαν την υπογραφή τους, όλοι μας χτυπούσαν για να μας ρίξουν και η επιστροφή μας είναι πραγματικά σημαντική, είμαστε η τρίτη πολιτική δύναμη εάν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν, είμαστε τρίτη πολιτική δύναμη και επομένως έχουμε μεγάλη ευθύνη».

Ο Σαλβίνι, όπως ήταν αναμενόμενο, εστίασε στη νίκη του δεξιού συνασπισμού: «Για την Ιταλία σήμερα είναι μία όμορφη μέρα, γιατί έχουμε μπροστά μας πέντε χρόνια σταθερότητας. Εμείς σήμερα έχουμε να σχολιάσουμε ένα αποτέλεσμα που δεν με ικανοποιεί, προφανώς, το 9% δεν είναι το αποτέλεσμα για το οποίο εργάστηκα, αλλά είμαστε, με το 9% σε μία κυβέρνηση κεντροδεξιάς, στην οποία θα είμαστε πρωταγωνιστές».

Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τη νεα Βουλή, θα διαδεχθεί την κυβέρνηση εθνικής Ενοτητας του Μάριο Ντράγκι, η οποία είχε σχηματιστεί τον Ιανουάριο 2021. Υπενθυμίζουμε ότι ο πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ουσιαστικά είχε κληθεί να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, όταν η ιταλική οικονομία διανύει περίοδο οξύτατης κρίσης.

Ο Ντράγκι είχε διαπραγματευθεί με την Ευρωζώνη τη χορήγηση σχεδόν 200 δισ. ευρώ στην Ιταλία με αντάλλαγμα βαθιές οικονομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η Ιταλία είχε εξασφαλίσει τη μερίδα του λέοντος των παροχών από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Το συμπέρασμα από το εκλογικό αποτέλεσμα είναι ότι τα κόμματα που είχαν δεχθεί να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση Ντράγκι έχασαν εκλογικό έδαφος, ενώ μέχρι τότε μάλλον περιθωριακοί «Αδελφοί της Ιταλίας», που είχαν μείνει στην αντιπολίτευση εκτοξεύτηκαν.

Όταν φάνηκε ότι η συμμετοχή στην κυβέρνηση είχε εκλογικό κόστος, η υπό τον Ντράγκι κυβέρνηση εθνικής ενότητας έχασε την εμπιστοσύνη της Βουλής το καλοκαίρι, γεγονός που προκάλεσε και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. 

Και ενώ ο Ντράγκι ήταν μια εγγύηση για τις Βρυξέλλες, με υψηλή αξιοπιστία, η κατά πάσα πιθανότητα διάδοχός του στην πρωθυπουργία είναι ακριβώς το αντίθετο. Η άνοδος της δεξιάς συμμαχίας στην εξουσία ανησυχεί σφόδρα το ευρωπαϊκό διευθυντήριο, δεδομένου ότι και τα τρία κόμματα που την συναπαρτίζουν, άλλα περισσότερο κι άλλα λιγότερο, είναι τουλάχιστον ευρωσκεπτικιστικά.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ιταλία παραμένει εδώ και πολλά χρόνια βυθισμένη σε μία παρατεταμένη οικονομική κρίση, με το δημόσιο χρέος της να ανέρχεται στο 150% του ΑΕΠ της, ενώ ο πληθωρισμός τρέχει με πάνω από 9%, οι δε λογαριασμοί του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού δημιουργούν προβλήματα σε εκατομμύρια ιταλικά νοικοκυριά, όπως άλλωστε σ’ όλη την Ευρώπη.

Το Χρηματιστήριο του Μιλάνου, πάντως, δεν έδειξε κανέναν πανικό. Σημείωσε άνοδο χθες, καθώς η νίκη του δεξιού συνασπισμού είχε προεξοφληθεί από τις αγορές. Την Παρασκευή το ιταλικό χρηματιστήριο είχε σημειώσει πτώση 3,36%, τη μεγαλύτερη μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων. Οι αγορές, πάντως, ανησυχούν για το χρέος της Ιταλίας κι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι η διαφορά στο επιτόκιο του δεκαετούς γερμανικού ομολόγου από το αντίστοιχο ιταλικό, ανέβηκε χθες στις 235 μονάδες, σημειώνοντας αύξηση 6,68%.