Υποκλοπές: Διεγράφησαν όλα τα χρήσιμα αρχεία της Intellexa μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης Κουκάκη

Η υπόθεση της παρακολούθησης του τηλεφώνου του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη αποκαλύφθηκε (από το Inside Story) στις 11 Απριλίου του 2022.

Από τότε κύλησε βέβαια πολύ νερό στο αυλάκι, οι αποκαλύψεις διαδέχθηκαν η μία την άλλη και το σκάνδαλο των υποκλοπών (ένα από τα πιο σοβαρά σκάνδαλα της Μεταπολίτευσης) έχει προκαλέσει διαδοχικούς σεισμούς στην πολιτική ζωή της χώρας.

Η ημερομηνία της αποκάλυψης πάντως, η 11η Απριλίου, αποδεικνύεται ημερομηνία ορόσημο. Οχι μόνο γιατί το κοινό έμαθε ότι παρακολουθείται το κινητό τηλέφωνο ενός ερευνητή δημοσιογράφου αλλά και επειδή από τότε και πιο πίσω η Intellexa, εταιρία που εμπορεύτηκε το παράνομο λογισμικό Predator στην Ελλάδα, φέρεται να κατέστρεψε όλα τα χρήσιμα για τον έλεγχο αρχεία της.

Το παραπάνω συμπέρασμα δεν είναι αυθαίρετο αλλά προκύπτει από την έρευνα που διεξήγαγε (πολύ αργά βέβαια) στις εγκαταστάσεις της εταιρίας στο Χαλάνδρι και στο Ελληνικό, κλιμάκιο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Το πιο χαρακτηριστικό εύρημα των ερευνών αυτών, σύμφωνα με πηγές που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση, είναι το ακόλουθο: Οτι η εταιρία φέρεται να φρόντισε να "διαγράψει" κάθε στοιχείο που θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο στον έλεγχο κάθε αρχής ήδη από την ημέρα δημοσίευσης του ρεπορτάζ για την υπόθεση του Θανάση Κουκάκη.

Το κλιμάκιο της Αρχής είχε τη δυνατότητα να κάνει τους σχετικούς χρονικούς υπολογισμούς και μέσα από αυτούς κατέληξε στο συγκεκριμένο συμπέρασμα. Είναι, δηλαδή, φανερό ότι κάποιοι δεν έχασαν καθόλου χρόνο και αντιλαμβανόμενοι ότι θα ξεσπούσε σάλος έσπευσαν να "διαγράψουν" τα ίχνη τους (όπως προέκυψε από την επιτόπια έρευνα). Μέσα σ' αυτά τα ίχνη μπορεί να συγκατελέγονται αρχεία με καταγραφές ή/και συγκεκριμένο λογισμικό που χρησιμοποιούσε η εταιρία.

Η ουσία βέβαια εδώ είναι ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Και το ισχυριζόμαστε αυτό γιατί ο δημοσιογράφος είχε ενημερώσει την ΑΔΑΕ ήδη από τις 12 Αυγούστου του 2020 με επίσημη καταγγελία ότι το τηλέφωνό του βρισκόταν υπό παρακολούθηση. Η πρόοδος όμως στην διερεύνηση της υπόθεσης ήταν χαρακτηριστικά αργή ενώ το βάσιμο της καταγγελίας επιβεβαιώθηκε μόνο μετά την έρευνα του Citizen Lab ένα χρόνο αργότερα.

Το τι εξυπηρετεί βέβαια η "διαγραφή" των αποτυπωμάτων της εταιρίας μπορεί να το ερμηνεύσει όπως θέλει ο καθένας. Το πρόβλημα έχει να κάνει ότι η επιτόπια έρευνα άργησε πολύ και ότι οι πάσης φύσεως ελληνικές αρχές (εισαγγελικές, διωκτικές, ανεξάρτητες αρχές) επέδειξαν κωλυσιεργία που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη (και ενώ το Predator δούλευε, όπως αποδεικνύουν οι τελευταίες αποκαλύψεις, υπερωρίες).

Η έρευνα της Αρχής Δεδομένων τυπικά συνεχίζεται. Η Αρχή περιμένει συγκεκριμένα στοιχεία που ζήτησε από το Citizen Lab ενώ μόλις την Δευτέρα αξίωσε και από τους τρεις παρόχους κινητής τηλεφωνίας (Cosmote, Vodafone και Wind) να διατηρήσουν όλα τα στοιχεία των κλήσεων του Χρήστου Σπίρτζη (ο οποίος έχει καταγγείλει επισήμως απόπειρα παρακολούθησης του τηλεφωνού του).

Τoο little, too late; Αυτή είναι και η πιθανότερη εκδοχή. Αλλά ως προς την αντίδραση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων είναι το νομικό πλαίσιο που της δένει τα χέρια χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δικαιολογούνται οι όντως μεγάλες καθυστερήσεις.
«Θεσμική παράλειψη» λέει η ΑΔΑΕ


"Κατάπληκτη" και "δυσαρεστημένη" δηλώνει η ΑΔΑΕ για τη "θεσμική παράλειψη" της κυβέρνησης να μην απευθυνθεί στην Αρχή για το νομοσχέδιο που κατατέθηκε σε δημόσια διαβούλευση σχετικά με το νέο πλαίσιο διενέργειας νόμιμων επισυνδέσεων.

Στο νομοσχέδιο περιέχονται τα μέτρα που είχε ανακοινώσει το καλοκαίρι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την παραδοχή της παρακολούθησης του Νίκου Ανδρουλάκη. Όμως δεν περιλαμβάνεται καμία ουσιαστική ρύθμιση για την ενημέρωση των θυμάτων παρακολούθησης και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή.

Σε ανακοίνωσή της, η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών δηλώνει την έκπληξή της κατά της εν λόγω απόφασης της κυβέρνησης, ενώ τονίζει ότι "ουδέποτε ενημερώθηκε αρμοδίως, ούτε ζητήθηκε με θεσμικά πρέποντα τρόπο η διατύπωση της γνώμης της".

Τα σημεία του νομοσχεδίου, σύμφωνα με την ΑΔΑΕ, μεταβάλλουν "άρδην το κανονιστικό πλαίσιο που ίσχυσε επί σχεδόν 30 χρόνια σχετικά με την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών" ενώ, όπως καταλήγει η ανακοίνωση, τις προσεχείς ημέρες η Αρχή αναμένεται να στείλει τις δικές της προτάσεις.

Ολόκληρη η ανακοίνωση:

«Αναρτήθηκε χθες, 15.11.2022, σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο, το οποίο αφορά την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, την απαγόρευση των κακόβουλων λογισμικών, την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας κλπ. Το νομοσχέδιο αυτό μεταβάλλει άρδην το κανονιστικό πλαίσιο που ίσχυσε επί σχεδόν 30 χρόνια σχετικά με την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και τροποποιεί σε πολλά και κρισιμότατα σημεία την λειτουργία της ΑΔΑΕ.

Παρά την κεφαλαιώδη σημασία του περιεχομένου του νομοσχεδίου, παρά το γεγονός ότι το ίδιο το Σύνταγμα προβλέπει στο άρθρο 19 §2 ως εγγύηση για την διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών (θεμελιώδους δικαιώματος απολύτως απαραβίαστου κατά την διατύπωση του συνταγματικού κειμένου) την ΑΔΑΕ και, τέλος, παρά τα όσα συνέβησαν τους τελευταίους μήνες, η Αρχή ουδέποτε ενημερώθηκε αρμοδίως, ούτε ζητήθηκε με θεσμικά πρέποντα τρόπο η διατύπωση της γνώμης της, έτσι ώστε το θεσμικό αυτό νομοσχέδιο να είναι η κατάληξη ενός νηφάλιου και επιστημονικού διαλόγου, προς όφελος του δικαιώματος.

Η ΑΔΑΕ εκφράζει την κατάπληξη της και την θεσμική δυσαρέσκεια της για την εν λόγω θεσμική παράλειψη. Παρά ταύτα και μέσα στα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια της μελλούσης να ακολουθηθεί διαδικασίας ενώπιον της Βουλής των Ελλήνων, η Αρχή κηδόμενη της ανάγκης προστασίας του δικαιώματος θα διατυπώσει τις αμέσως προσεχείς ημέρες την γνώμη της επί των διατάξεων του νομοσχεδίου».