Αλέξης Τσίπρας: «Αναλαμβάνω την ευθύνη. Οδυνηρό σοκ για την κοινωνία η ήττα, θα σταθούμε όρθιοι»- Τι αλλάζει στο κόμμα

Στο προεδρικό μέγαρο μετέβη στις 11:00 το πρωί της Τρίτης ο Αλέξης Τσίπρας για τη συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας των διερευνητικών εντολών για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν παρέλαβε τη διερευνητική από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τις δεύτερες εκλογές της 25ης Ιουνίου.


"Δεν προκύπτουν οι συσχετισμοί για να υπάρξει κυβέρνηση. Ανταποκρίθηκα στη θεσμική μου υποχρέωση να έρθω και να σας πω πως δεν θα παραλάβω τη διερευνητική εντολή. Έχετε εσείς τη δικαιοδοσία για τη συνέχεια", είπε ο κ. Τσίπρας με την κ. Σακελλαροπούλου να απαντά: "Ελπίζω πως οι επόμενες εκλογές θα μας δώσουν κυβέρνηση".

Εξερχόμενος από το Προεδρικό ο κ. Τσίπρας είπε:

"Δεν κράτησα τη διερευνητική εντολή καθώς δεν προκύπτουν συσχετισμοί, μια σημαντική ευκαιρία χάθηκε με την απλή αναλογική, χάθηκε πριν τις εκλογές. Δεν έχω λόγο να κρύψω ότι το εκλογικό αποτέλεσμα είναι ένα απρόσμενα οδυνηρό σοκ, φοβάμαι πως και για την κοινωνία είναι οδυνηρό, ακόμη και για όσους ψήφισαν τη ΝΔ δεδομένου πως διαμορφώνονται συσχετισμοί που αν επαναληφθούν θα έχουμε ασφυκτικές συνθήκες για τη Δημοκρατία με μια κυβέρνηση που απέδειξε πως δεν σέβεται τη Δημοκρατία και τον πλουραλισμό.

Αυτό είναι το μεγάλο ζήτημα, να δούμε πώς θα αποτρέψουμε την επανάληψη αυτών των συσχετισμών. Θα ασχοληθούμε με τις πληγές της κοινωνίας. Πρέπει να σταθούμε στα πόδια μας. 

Οι νίκες έχουν πολλούς πατεράδες αλλά οι ήττες έναν. Αναλαμβάνω ακέραιη την ευθύνη, αλλά στο δικό μου αξιακό σύστημα αυτό σημαίνει πως στέκομαι και δίνω τη μάχη. Θέλω να ζητήσω και μια συγγνώμη από όσους πληγώσαμε και να υποσχεθώ πως θα δώσουμε μαζί και όρθιοι αυτή τη μάχη για να μην έχουμε μια ηγεμονική και αλαζονική κυβέρνηση και να παραμείνει η αριστερά βασικός εκφραστής των κοινωνικών διεκδικήσεων".

Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά δήλωση του κ. Τσίπρα, μετά την αναγνώριση του αποτελέσματος και τη χθεσινή τοποθέτησή του κατά την οποία επιτέθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Σήμερα ο κ. Τσίπρας πήρε πάνω του την ευθύνη και έδωσε το "σύνθημα" πάνω στο οποίο θα κινηθεί το κόμμα του ενόψει των εκλογών της 25ης Ιουνίου. Παράλληλα, ζήτησε συγγνώμη για το αποτέλεσμα, τονίζοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα παραμείνει εκφραστής των αγώνων του λαού. Ουσιαστικά ανέφερε πως η ΝΔ μπορεί να γίνει αυτοδύναμη, αλλά δεν πρέπει να είναι παντοδύναμη.

Τα επόμενα βήματα

Πλέον η κ. Σακελλαροπούλου αναμένεται να καλέσει τηλεφωνικά τον Νίκο Ανδρουλάκη, ακόμη και εντός της ημέρας, και μένει να δούμε αν εκείνος θα εκκινήσει τις διεργασίες, εν μέσω της κλιμάκωσης της κόντρας ανάμεσα σε ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.

Στη συνέχεια, όπως ορίζει το Σύνταγμα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να καλέσει στο Προεδρικό Μέγαρο τους αρχηγούς όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων που έχουν προκύψει από τις εκλογές, για τη διερεύνηση του σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής.

Αν και αυτή η προσπάθεια δεν τελεσφορήσει, τότε σχηματίζεται υπηρεσιακή κυβέρνηση, με πρωθυπουργό έναν εκ των προέδρων των τριών ανώτατων δικαστηρίων της χώρας (Συμβούλιο Επικρατείας, Άρειος Πάγος, Ελεγκτικό Συνέδριο).

Όπως έχει προαναγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η ημερομηνία των νέων εκλογών θα είναι στις 25 Ιουνίου.

Την ερχόμενη Κυριακή (28/5) ή το αργότερο τη Δευτέρα (29/5) αναμένεται η ορκωμοσία της νέας Βουλής. Η ακριβής ημερομηνία θα οριστεί ανάλογα με τον χρόνο επικύρωσης των αποτελεσμάτων των εκλογών από το Πρωτοδικείο. Ο ορισμός της κυβέρνησης πρέπει να έχει γίνει μέχρι τη Δευτέρα γιατί θα πρέπει να υπογράψει τη διάλυση της Βουλής και ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, αυτός θα είναι ο Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ιωάννης Σαρμάς. Αξίζει να σημειωθεί πως η αποδοχή της εντολής από τον ανώτατο δικαστικό λειτουργό συνιστά υπηρεσιακό καθήκον που του επιβάλλεται από το Σύνταγμα.

Εφόσον οριστεί η υπηρεσιακή κυβέρνηση, την Κυριακή 28 Μαΐου αναμένεται η ορκωμοσία της νέας Βουλής, η οποία προέκυψε από την κάλπη της 21ης Μαΐου, τη Δευτέρα 29 Μαΐου θα γίνει η εκλογή του προεδρείου της και την Τρίτη 30 Μαΐου η διάλυσή της, προκειμένου να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για τη διενέργεια νέων εκλογών με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.

Έπειτα, χρειάζονται εννέα μέρες από την διάλυση της Βουλής μέχρι στο αρμόδιο πια τμήμα της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου να γίνει ανακήρυξη των συνδυασμών. Εκεί αναμένεται να υπάρξει νέα προσπάθεια καθόδου και του κόμματος του καταδικασμένου για εγκληματική οργάνωση Χρυσαυγίτη πρώην βουλευτή, Ηλία Κασιδιάρη.

Τέλος, ακολουθεί η διεξαγωγή των εκλογών με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Στην περίπτωση αυτή ισχύει το όριο του 3% για την είσοδο στην Βουλή, όμως το πρώτο κόμμα λαμβάνει μπόνους μέχρι και 40 έδρες. Ως εκ τούτου, ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης γίνεται ευκολότερος καθώς αρκεί ένα ποσοστό γύρω στο 37%.

Τι αλλάζει στον ΣΥΡΙΖΑ


Ξεκίνησε από χθες η διαδικασία αποτίμησης του δυσμενούς εκλογικού αποτελέσματος και η δρομολόγηση αλλαγών στον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία στόχος είναι να ολοκληρωθεί πριν την επίσημη έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας για τις κάλπες της 25ης Ιουνίου. Χθες συνεδρίασε εσπευσμένα το Εκτελεστικό Γραφείο του κόμματος ενώ αύριο Τετάρτη συνεδριάζει η Κεντρική Επιτροπή. Αντικείμενο η λήψη αποφάσεων για τους όρους και τους στόχους με τους οποίου θα δοθεί η εκλογική μάχη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ στη πραγματικότητα λειτουργεί «με το πιστόλι στον κρόταφο». Αφού είναι σαφές ότι η Νέα Δημοκρατία δεν σκοπεύει να απολέσει το «μομέντουμ» της εκλογικής της επικράτησης και οδηγεί με την μέγιστη δυνατή ταχύτητα στην προεκλογική περίοδο. Αυτό ακριβώς στοιχείο επέδρασε καθοριστικά στο να αποφευχθούν οι εντάσεις και οι διαφωνίες στις συνεδριάσεις των οργάνων, αφού το σύνολο των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ «βλέπει» τον κίνδυνο του να διαγκωνιστούν για «τον χώρο» ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια συρρίκνωσής του.

Παράλληλα όμως ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται εκτός από το να αποτιμήσει το αποτέλεσμα να διαφοροποιήσει τον τρόπο με τον οποίο θα πορευθεί εφεξής. Θυμίζουμε ότι αμέσως μετά τις εκλογές ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για «άμεσες αλλαγές» που πρέπει να γίνουν. Αυτές πάντως δεν φαίνεται να δρομολογούν αλλαγές σε ηγετικό επίπεδο αφού (κατ’ απαίτηση του συνόλου των κορυφαίων στελεχών) εξαρχής ξεκαθαρίστηκε πως θα είναι ο Αλέξης Τσίπρας που θα οδηγήσει το κόμμα στις κάλπες. Παράλληλα πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ καλείται να χειριστεί τις περιστάσεις και να κάνει τις κατάλληλες κινήσεις προκειμένου να αναστραφεί σε σύντομο χρονικό διάστημα το αρνητικό για τον ΣΥΡΙΖΑ κλίμα.

Οι αλλαγές

Πάντως με βάση υφιστάμενα δεδομένα έχουν ήδη δρομολογηθεί για τον ΣΥΡΙΖΑ 4 συγκεκριμένες αλλαγές. Έτσι λοιπόν αλλάζει:

Ο στόχος των επόμενων εκλογών: Όπως ξεκάθαρα αποτυπώθηκε στην δήλωση του Αλέξη Τσίπρα η εμφατική νίκη της Νέας Δημοκρατίας οδηγεί αυτόματα την αξιωματική αντιπολίτευση στον εκλογικό στόχο να παραμείνει αξιωματική αντιπολίτευση. Προσαρμόζεται δηλαδή πλήρως στα μετεκλογικά δεδομένα επιζητώντας να διατηρήσει την αντιπολιτευτική πρωτοκαθεδρία. Πράγμα που πρακτικά σημαίνει πως τις επόμενες εβδομάδες δεν θα μιλά για κανενός είδους «κυβέρνηση» αλλά για την ανάγκη να ενισχυθεί προκειμένου να παίξει ανασταλτικό ρόλο στην «γαλάζια» κυριαρχία. 

Ο Αλέξης Τσίπρας ήταν ξεκάθαρος λέγοντας ότι «στις επόμενες εκλογές έχουμε την ευθύνη πρωτίστως να αποτρέψουμε την προοπτική ενός παντοδύναμου και ανεξέλεγκτου ηγεμόνα πρωθυπουργού». Επίσης πρόσθεσε ότι έτερος στόχος είναι «να προστατέψουμε την πρωταγωνιστική παρουσία της αριστεράς στην πολιτική ζωή του τόπου».

Η τακτική της απλής αναλογικής: Στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αλλάζει ριζικά η τακτική που ακολούθησε από τον Ιούλιο του 2016 όταν ψήφισε ως εκλογικό νόμο το αναλογικό σύστημα με όριο το 3%, την «απλή αναλογική». Όπως διαφάνηκε ξεκάθαρα τόσο σε δημόσιες δηλώσεις κορυφαίων στελεχών του κόμματος, αλλά και στην ανακοίνωσή του Εκτελεστικού Γραφείου η τακτική αυτή αποτιμάται πλέον ως εσφαλμένη. 

Αρχικά επειδή οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ στο να δίνει ένα «θολό» μήνυμα περί του πως θα σχηματιστεί κυβέρνηση σε ένα εκλογικό κοινό που φάνηκε ότι κυριαρχείται από πολιτική «ανασφάλεια» αναζητώντας σαφή τρόπο διακυβέρνησης και σιγουριά. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν αμφισβητείται η προτεραιότητα της απλής αναλογικής στην έκφραση της λαϊκής βούλησης. Όμως επισημαίνεται «ηττήθηκε η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ για την απλή αναλογική» ενώ τονίζεται πως υπήρξε απαξίωση της απλής αναλογικής από «τα κόμματα της ήσσονος και προοδευτικής αντιπολίτευσης» που επέλεξαν να κάνουν «μονομέτωπη επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ».

Η ρητορική προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης: Συνακόλουθο των παραπάνω είναι και το ότι αλλάζει η ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ προς τα όμορα κόμματα. Με έμφαση κυρίως στο ΠΑΣΟΚ και δευτερευόντως στο ΚΚΕ και το Μέρα 25. Τον σχετικό τόνο έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας αναφέροντας στην δήλωσή του σύμφωνα με την οποία «την ώρα μιας ιστορικής εκλογικής νίκης της δεξιάς, αυτοί πανηγυρίζανε περισσότερο από τους Νεοδημοκράτες για την πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς κοιτάζαμε τη χώρα. 

Εκείνοι το δικό τους το χωράφι». Η κριτική αυτή αναμένεται να ενταθεί κατά την προεκλογική περίοδο αφού στον ΣΥΡΙΖΑ διαπιστώνουν ότι αντίστοιχη στάση θα τηρήσει το ΠΑΣΟΚ που από τις πρώτες ώρες μετά την νίκη της Νέας Δημοκρατίας διατύπωσε την πρόθεση του να αναδειχθεί από τις επόμενες κιόλας εκλογές ως το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης.

Τα δημοσκοπικά «στερεότυπα»: Στην πρώτη εκτίμηση του αποτελέσματος από το Εκτελεστικό Γραφείο του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται η φράση «μη ανιχνεύσιμη ενίσχυση της ΝΔ» ιδίως τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής περιόδου. Πρόκειται για μια διατύπωση που δεν αφορά τους μηχανισμούς του ΣΥΡΙΖΑ ή τις εταιρίες δημοσκοπήσεων αλλά κυρίως τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ. 

Στην συνεδρίαση του οργάνου καταγράφθηκαν σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με το βαθμό «γείωσης» του κόμματος με το τις πραγματικές προθέσεις των ψηφοφόρων που εκ των πραγμάτων αναδεικνύεται με το εκλογικό αποτέλεσμα. Ιδίως μάλιστα σε «θέσφατα» που υπήρχαν στις προεκλογικές εκτιμήσεις του κόμματος, όπως για παράδειγμα το ότι είναι κυρίαρχο στις νέες ηλικίες. Πράγμα που με βάση τα στατιστικά δεδομένα των εκλογών δεν αποδείχθηκε αληθές.