Σχολεία: Σήμερα το πρώτο κουδούνι – Οι αλλαγές και τα ερωτήματα

Με πολλές αλλαγές σε διάφορα επίπεδα θα ηχήσει το πρώτο κουδούνι στα σχολεία της χώρας με τον καθιερωμένο αγιασμό. Το κινητό στην τσάντα, η αυστηροποίηση των ποινών, τα ψηφιακά εργαλεία για γονείς/εκπαιδευτικούς και πολυπληθείς τάξεις με μαθητές στριμωγμένους σαν σαρδέλες συνθέτουν την νέα κανονικότητα της σχολικής χρονιάς 2024-2025.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και τη φετινή σχολική χρονιά οι μαθητές Νηπιαγωγείων και Δημοτικών θα σηκωθούν νωρίτερα για τον αγιασμό με τους ιερείς να πηγαίνουν μετά στα Γυμνάσια και τα Λύκεια. Στο χρονικό διάστημα 8:15-9:30 θα πραγματοποιηθεί ο αγιασμός στα σχολεία της πρωτοβάθμιας, όπως ορίζει η εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας για την τελετή αγιασμού και την επιστροφή στο σχολείο.

Οι μαθητές των Γυμνασίων και Λυκείων θα μάθουν την ώρα του αγιασμού από το σχολείο τους με το χρονικό διάστημα που συνήθως πραγματοποιείται να είναι από τις 8:30 έως τις 11:00. Μετά τον αγιασμό, όπως συνηθίζεται, οι μαθητές θα παραλάβουν τα βιβλία και το ωρολόγιο πρόγραμμά τους. Τα μαθήματα ξεκινούν κανονικά την επόμενη μέρα στις 12 Σεπτεμβρίου.

Πρωτοφανείς συγχωνεύσεις Τμημάτων

Το πώς βέβαια θα συνεχίσουν αποτελεί ένα άλλης τάξεως ζήτημα αφού φέτος τα παιδιά θα στοιβαχτούν σε αίθουσες των 27-28 μαθητών. Εκπαιδευτικοί και γονείς έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την εκπαιδευτική διαδικασία, αφού με την εγκύκλιο του Γ.Γ. του Υπουργείο Παιδείας συγχωνεύονται πάνω από 1.000 τμήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μηδενική ήταν η πρόβλεψη της εγκυκλίου για τα παιδιά με διαγνώσεις από κέντρο διεπιστημονικής αξιολόγησης, συμβουλευτικής και υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ). 

Ήδη από πέρυσι προβλεπόταν μόλις ένας εκπαιδευτικός για τρία διαγνωσμένα παιδιά ανά τμήμα, αναλογία που θα αυξηθεί με τις νέες συγχωνεύσεις. Στην εγκύκλιο δεν γίνεται καν λόγος για τα παιδιά αυτά, παρά μόνο συμπεριλαμβάνονται στη συγχώνευση των τμημάτων. Στην ίδια κατηγορία μπαίνουν και τα παιδιά Ρομά, αφού οι συγχωνεύσεις καταργούν τις αναλογίες που ίσχυαν στις τάξεις για τους μαθητές Ρομά. 

Σε συνεχείς συγκεντρώσεις και κινητοποιήσεις βρίσκονται εδώ και εβδομάδες οι εκπαιδευτικοί μαζί με το γονεϊκό κίνημα. Σήμερα Τρίτη πραγματοποιήθηκε εκ νέου συγκέντρωση της ΕΛΜΕ Πειραιά στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Αττικής. 

Έντονη είναι η αγωνία της εκπαιδευτικής κοινότητας για το πώς θα εξελιχθεί ο συνωστισμός στις τάξεις και τις προστριβές που μπορεί να δημιουργήσει και μεταξύ των μαθητών.

Τα κινητά στην τσάντα

Απαγορεύεται η παρουσία κινητού στις σχολικές μονάδες με τον Υπουργό Παιδείας να έχει επισημάνει πολλάκις πως φέτος το κινητό θα μένει στην τσάντα. Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο: 

«Οι μαθητές/τριες δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν εντός των σχολικών χώρων – κτιρίων και υπαίθριων χώρων κινητό τηλέφωνο ή άλλη ηλεκτρονική συσκευή που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου, για συνομιλία, βιντεοσκόπηση ή οποιαδήποτε άλλη χρήση. Στην παραπάνω απαγόρευση δεν εμπίπτει η χρήση ιατρικών εφαρμογών μέσω κινητού τηλεφώνου ή άλλων συσκευών, αποκλειστικά και μόνο κατόπιν σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης.

Στην περίπτωση που διαπιστωθεί η ύπαρξη εκτός τσάντας τέτοιου είδους συσκευών, η συσκευή παραδίδεται στη διεύθυνση του σχολείου, επιστρέφεται μετά το πέρας των μαθημάτων και ενημερώνονται σχετικά οι γονείς/κηδεμόνες».

Με την εξαίρεση για λόγους υγείας, θα απαγορευτεί η εμφανής κατοχή και χρήση του κινητού καθ΄ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας ενώ η μη συμμόρφωση των μαθητών και μαθητριών θα επιφέρει την επιβολή του μέτρου της μονοήμερης αποβολής.

Σε περίπτωση που ένας μαθητής ή μία μαθήτρια βιντεοσκοπεί /φωτογραφίζει/ μαγνητοφωνεί καθηγητές ή συμμαθητές του, χωρίς συναίνεση ή συγκατάθεση, η ποινή του θα είναι τριήμερη αποβολή ενώ με συγκατάθεση / συναίνεση θα αποβάλλεται για 1 έως 3 ημέρες. Αν η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τότε ο Σύλλογος Διδασκόντων υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.

Τι ισχύει με τις απουσίες

Επιστρέφει η διάκριση των απουσιών σε αδικαιολόγητες και δικαιολογημένες, ενώ όπως τόνισε ο Κυριάκος Πιερρακάκης σχετικά με τις αλλαγές στον τρόπο που θα προσμετρούνται οι απουσίες είναι για «να μην έχουμε άδεια σχολεία και ειδικά άδεια Λύκεια κατά το τέλος της σχολικής χρονιάς σε κάποιες περιπτώσεις». 

Οι απουσίες καταχωρίζονται στο Βιβλίο Φοίτησης (απουσιολόγιο). Θα αθροίζονται κατά τετράμηνο και αφού χαρακτηρίζονται δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες θα καταγράφονται συνολικά στα Ατομικά Δελτία των μαθητών/τριών, ώστε να γνωστοποιηθούν στους γονείς/κηδεμόνες τους.

Η φοίτηση του μαθητή θα χαρακτηρίζεται επαρκής όταν οι απουσίες, κατά τη διάρκεια της διδακτικής χρονιάς, δεν ξεπερνούν τις 50 ή όταν δεν ξεπερνούν τις 114 από τις οποίες, οι άνω των 50 είναι δικαιολογημένες. Η καθυστερημένη προσέλευση στην αίθουσα θεωρείται απουσία. Υποχρεωμένοι να επαναλάβουν την τάξη θα είναι οι μαθητές των οποίων η φοίτηση χαρακτηρίζεται ανεπαρκής.

Για μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες η φοίτηση θεωρείται επαρκής όταν το σύνολο των επιπλέον απουσιών δεν υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) των προβλεπομένων από το οικείο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών με βάση το ωρολόγιο πρόγραμμα και οι επιπλέον από τις προβλεπόμενες κάθε φορά απουσίες οφείλονται αποδεδειγμένα στη συμμετοχή τους σε προγράμματα αποκατάστασης και θεραπείας που πιστοποιούνται από τον φορέα υλοποίησης.

Εξαιρούνται οι απουσίες οι οποίες οφείλονται σε σοβαρά χρόνια προβλήματα υγείας ή και σε σοβαρά και επείγοντα περιστατικά και απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα ανάρρωση.

Παραμένει σε ισχύ η διευκόλυνση των μαθητών/τριών, οι οποίοι ως αθλητές/τριες συμμετέχουν σε πανελλήνιους αθλητικούς αγώνες ή διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις που έχουν εγκριθεί από αθλητικές ομοσπονδίες αναγνωρισμένες από το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. με τη δυνατότητα υπέρβασης του ορίου των 114 απουσιών μέχρι και 70 επιπλέον απουσίες.

Πότε θα σχολάνε τα παιδιά

Οι μαθητές των Δημοτικών θα παρακολουθούν το πρόγραμμα του αναβαθμισμένου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου και το σχόλασμα θα γίνεται στις 15:50, με το πέρας της δεύτερης διδακτικής ώρας της 2ης ζώνης, ή στις 17:30, με τη λήξη του προγράμματος.

Ακόμα, δίνεται η δυνατότητα η αποχώρηση να γίνεται στις 14:55, με το πέρας της 1ης διδακτικής ώρας της 2ης ζώνης. Κατά τα άλλα, το πρόγραμμα παραμένει ως έχει, με τους μαθητές να κάνουν μάθημα από τις 8:15 μέχρι τις 13:15.

Στα γυμνάσια και τα λύκεια τα μαθήματα ξεκινούν στις 8:15 και ολοκληρώνονται στις 14:00, ανάλογα με το εβδομαδιαίο πρόγραμμα του κάθε τμήματος.

Ποιες είναι οι ποινές

Όπως αναφέρεται και στο σχετικό ΦΕΚ για το νέο ποινολόγιο των μαθητών χωρίζεται σε 8 κατηγορίες:

1. προφορική παρατήρηση,
2. επίπληξη,
3. ωριαία απομάκρυνση,
4. αποβολή από τα μαθήματα μέχρι τρεις (3) ημέρες,
5. αποβολή από τα μαθήματα μέχρι πέντε (5) ημέρες,
6. αποκλεισμός από πάσης φύσεως δράσεις, εκδηλώσεις, αθλητικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικές εκδρομές/επισκέψεις/μετακινήσεις που διοργανώνει το σχολείο, σωρευτικώς ή διαζευκτικώς, εντός του τρέχοντος σχολικού έτους,
7. αλλαγή τμήματος και
8. αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.

Τα παραπάνω μπορούν να ισχύουν παράλληλα με τις δράσεις παιδαγωγικής μορφής, τις οποίες προτείνει ο Σύλλογος Διδασκόντων/ ουσών, σε συνεργασία με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.

Σε κάθε περίπτωση, τα προβλεπόμενα παιδαγωγικά μέτρα δεν εφαρμόζονται κατά την αναφερόμενη ως άνω σειρά, ενώ η λήψη τους θα πρέπει να κρίνεται, κάθε φορά (ad hoc), κατάλληλη και αναγκαία για την επίτευξη του επιδιωκόμενου παιδαγωγικού σκοπού.

H εφαρμογή e-parents για η πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr

Οι γονείς και οι κηδεμόνες θα ενημερώνονται για τη βαθμολογία των παιδιών τους, τις ανακοινώσεις και τις ειδοποιήσεις από τη σχολική μονάδα. Εντός της σχολικής χρονιάς η εφαρμογή θα διευρύνει τις δυνατότητές της με ενημέρωση για τις απουσίες των μαθητών, για την πρόοδο της διδαχθείσας ύλης αλλά και για τον προγραμματισμό των συναντήσεων μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών.

Επίσης τη φετινή σχολική χρονιά θα δοκιμαστεί έμπρακτα και η πλατφόρμα ενάντια στην ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό που έκανε πρεμιέρα στα τέλη της προηγούμενης σχολικής χρονιάς. Μέχρι σήμερα έχουν δημιουργήσει προφίλ χρήστη 1.243 γονείς/κηδεμόνες και 185 μαθητές, ενώ έχουν ήδη υποβληθεί 285 και 43 αναφορές, αντίστοιχα. Τα ίδια τα σχολεία διαχειρίστηκαν την πλειονότητα των περιστατικών ενώ η τετραμελής ομάδα δράσης των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης παρενέβη σε 17 περιπτώσεις.

Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός

Μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς όλοι οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α’ λυκείου θα έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους. Οι μαθητές θα μπαίνουν με ένα προσωπικό κωδικό σε ηλεκτρονική εφαρμογή, όπου θα επιλέγουν εταιρία επαγγελματικού προσανατολισμού από μητρώο πιστοποιημένων εταιριών από τον ΕΟΠΠΕΠ. 

Η υπηρεσία περιλαμβάνει τη συμπλήρωση τυποποιημένου ερωτηματολογίου επαγγελματικού προσανατολισμού σε ψηφιακή μορφή και ατομική συνεδρία με εξειδικευμένο σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού.

Πιστοποιητικό πληροφορικής

Αναμορφώνεται το μάθημα της πληροφορικής στο γυμνάσιο, με επικαιροποίηση του περιεχομένου των σχολικών βιβλίων και με τον σχεδιασμό νέου πιστοποιητικού που βασίζεται σε τέσσερις άξονες: Βασικές αρχές computing, χειρισμό και ανάλυση δεδομένων, διαδίκτυο και δίκτυα, ηθικές/ κοινωνικές πτυχές. Τα νέα βιβλία πληροφορικής και για τις τρεις τάξεις του γυμνασίου θα είναι διαθέσιμα από φέτος σε ψηφιακή μορφή και σε έγχαρτη από το 2025-2026.

Λογοτεχνία

Το νέο, ανοιχτό, σχολείο περιλαμβάνει σειρά αλλαγών που στοχεύουν στη διεύρυνση των οριζόντων των μαθητών, στην κατανόηση των κειμένων και στην απομάκρυνση από την αποστήθιση, μέσω της ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας.

Από τη φετινή διδακτική χρονιά εισάγεται η ανάγνωση ολόκληρων λογοτεχνικών έργων, αντί αποσπασματικών κειμένων όπως συνέβαινε έως σήμερα. Σε όλες τις τάξεις, από το νηπιαγωγείο έως και τη Γ’ λυκείου, θα διανεμηθούν από ένα έως τρία βιβλία (ανάλογα την τάξη), πάνω στα οποία οι μαθητές θα κάνουν εργασίες και συγκεκριμένες δραστηριότητες. 

Κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι συγγραφείς θα βοηθήσουν τα παιδιά να αγαπήσουν το βιβλίο και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και σκέψη. Οι εκπαιδευτικοί θα μυηθούν, μέσω ειδικής επιμόρφωσης, για τον τρόπο λειτουργίας της τάξης ενώ οι μαθητές θα λάβουν τα βιβλία τους μέσω της αποστολής σχολικών βιβλίων.

Στην ίδια κατεύθυνση, θα λειτουργήσει και το πολλαπλό βιβλίο, το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή από τον Απρίλιο του 2025 ενώ σε έντυπη από τον Σεπτέμβριο του 2026. Μέσω αυτού, εκπαιδευτικοί και μαθητές θα έχουν στη διάθεσή τους πολλαπλές πηγές μάθησης. 

Για το πολλαπλό βιβλίο εργάζονται 60 συγγραφικές ομάδες για 187 διδακτικά πακέτα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τις 636 προτάσεις αξιολόγησαν 2.593 εν ενεργεία εκπαιδευτικοί, μέλη ΔΕΠ και άλλοι επιστήμονες, οι οποίοι ενέκριναν 590 από αυτές.