Κωστής Χατζηδάκης: Ετοιμάζει ασφυξία τετραετούς διάρκειας

Ιδιαιτέρως κρίσιμο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια της Ελλάδας καθίσταται το ερχόμενο τρίμηνο, καθώς μέχρι τον Σεπτέμβριο το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα πρέπει να έχει καταρτίσει ένα τετραετές πλάνο προϋπολογισμών, κάτι που ξεπερνά και την κυβερνητική θητεία της Ν.Δ.

Εντός του τρέχοντος μήνα αναμένεται να ολοκληρωθούν και οι τελευταίες λεπτομέρειες σε σχέση με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που θα ισχύσουν από το 2025, κάτι που θα φέρει σφίξιμο στο δημοσιονομικό ζωνάρι.

Πλαφόν στις δαπάνες

Κάτι που μένει να καθοριστεί, και είναι το πλέον σημαντικό, είναι η κρίσιμη παράμετρος του «κόφτη» δαπανών. Αυτό το οποίο αναμένει η ελληνική κυβέρνηση είναι το πλαφόν μεταβολής των καθαρών δαπανών για το διάστημα 2025-2028. Επί της ουσίας, οι επόμενοι τέσσερις προϋπολογισμοί θα συνταχθούν με βάση αυτά τα ποσοστά, που θα ανακοινωθούν σε λίγες μέρες.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμόδιων παραγόντων, το πιθανότερο είναι ότι για την Ελλάδα το ποσοστό αύξησης των δαπανών θα κυμανθεί στην περιοχή του 2,5% με 3%.

Ουσιαστικά αυτό το ποσοστό θα αφήσει πολύ περιορισμένα περιθώρια για αυξήσεις δαπανών την επόμενη χρονιά πέραν των ήδη δρομολογημένων. Το πλαφόν στις δαπάνες ουσιαστικά θα αφορά τον ρυθμό μεταβολής τους από τη μία χρονιά στην επόμενη.

Οι δεσμεύσεις

Το ζήτημα είναι οι πολιτικές που θα πρέπει να υλοποιήσει η Ελλάδα μέχρι και το 2028, που θα είναι και το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης η οποία θα ξεκινήσει στην ουσία από τον Ιούλιο και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στον Σεπτέμβριο.

Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για ανάπτυξη, Ελλάδα και Ε.Ε. έχουν κάποιες μικρές διαφορές μέχρι και το 2025. Στις εαρινές της προβλέψεις η Κομισιόν προβλέπει για την Ελλάδα ανάπτυξη 2,2% για φέτος και 2,3% για το 2025, έναντι 2,5% και 2,6% αντίστοιχα που προβλέπει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Η Ελλάδα έχει λάβει μια πρώτη γεύση για την περιοχή στην οποία θα κινηθεί το πλαφόν από φέτος. Η χώρα έχει αναλάβει δέσμευση να συγκρατήσει τον ρυθμό αύξησης των καθαρών δαπανών στο 2,6%, ποσοστό που μεταφράζεται σε περίπου 2,5 δισ. ευρώ.

Το ποσοστό ανόδου των δαπανών θα καθοριστεί ανά έτος για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, με την κυβέρνηση της Ν.Δ. να καλείται να καταθέσει το πρόγραμμά της κατά τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Άλλωστε, το Μεσοπρόθεσμο που κατέθεσε στο τέλος Απριλίου προς την Κομισιόν δεν περιλαμβάνει προβλέψεις για τα έτη 2026 και 2027, τουλάχιστον όπως παρουσιάστηκε από το δελτίο Τύπου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Το νέο κλειδί ελέγχου

Το νέο εργαλείο ελέγχου των χωρών και κλειδί του νέου Συμφώνου Σταθερότητας της Κομισιόν θα είναι η «οροφή» στις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες. Ουσιαστικά, θα υπάρχει μια συμφωνημένη πορεία των καθαρών δαπανών.

Βάσει των νέων κανόνων, θα μπορεί να συμβεί μια σωρευτική απόκλιση κατά 0,6%, η οποία όμως δεν θα μπορεί να χρησιμοποιείται κατά το ήμισυ (0,3%) μέσα σε μια χρονιά, ειδάλλως, αν τα όρια δεν γίνονται σεβαστά, τότε η χώρα θα μπαίνει σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.

Για όσες χώρες το χρέος τους ξεπερνά το 60%, ο προηγούμενος κανόνας προέβλεπε πως οι χώρες-μέλη θα έπρεπε να μειώνουν κατά 1/20 κάθε χρόνο το χρέος τους. Αυτό θα σήμαινε για την περίπτωση της Ελλάδας μια μείωση της τάξης του 5% ετησίως.

Ο νέος κανόνας προβλέπει καλύτερους όρους μείωσης, καθώς οι χώρες με χρέος πάνω από 90% του ΑΕΠ θα πρέπει να παρουσιάζουν ετήσια μείωση του χρέους κατ’ ελάχιστο 1% του ΑΕΠ. Στις χώρες με χρέος μεταξύ 60% και 90% του ΑΕΠ, η ετήσια μείωση του χρέους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον είναι 0,5% του ΑΕΠ.