Νέες ανατιμήσεις φέρνει η έλευση της χρονιάς

Ενώπιον ενός νέου κύκλου ανατιμήσεων αναμένεται να βρεθούν με την έλευση του 2023 τα νοικοκυριά, καθώς στους τιμοκαταλόγους που αναμένεται να αποσταλούν από τους προμηθευτές στις αλυσίδες λιανικής αναμένεται να αποτυπωθούν τα αυξημένα κόστη παραγωγής που αντιμετώπισε η βιομηχανία το 2022.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, περαιτέρω άνοδο, της τάξης του 21,3%, σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Οκτώβριο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Οκτωβρίου 2021, έναντι αύξησης 33,9% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2021 με το 2020.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η νέα αύξηση στον λεγόμενο «εισαγόμενο πληθωρισμό» οφείλεται:

α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες εκτός ευρωζώνης κατά 26,8%, και

β. Στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες ευρωζώνης κατά 10,2%.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 1,5% τον Οκτώβριο 2022 σε σύγκριση με τον δείκτη του Σεπτεμβρίου 2022, έναντι αύξησης 4,8% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021.
Οι ανατιμήσεις

Βέβαια, το κλίμα αυτό θα αποτυπωθεί στην αλυσίδα αξίας τους επόμενους μήνες και θα έρθει εγγραφεί σε μια ήδη βεβαρημένη κατάσταση. Άλλωστε, μπορεί, με βάση πάντα τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μπορεί ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή να είχε μια επιβράδυνση το Νοέμβριο, αυξήθηκε δηλαδή με ρυθμί 8,5%, από 9,1% τον Οκτώβριο εφέτος, ωστόσο συνεχίστηκαν οι ανατιμήσεις σε όλη τη γκάμα των αγαθών και υπηρεσιών (π.χ. ενέργεια, πλην ηλεκτρισμού, και είδη διατροφής) εκτός από τις τηλεφωνικές υπηρεσίες.

Ειδικότερα, σε ετήσια βάση υπήρξαν μεγάλες ανατιμήσεις, πάνω από τον Δέικτη Τιμών Καταναλωτή σε: 

Ψωμί και δημητριακά (18,7%), Κρέατα- γενικά (16,7%), Ψάρια- γενικά (1,9%), Γαλακτοκομικά και αυγά (25,3%), Έλαια και λίπη (20,4%), Φρούτα- γενικά (3,7%), Λαχανικά- γενικά (12,6%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (8,6%), Λοιπά τρόφιμα (12,9%), Καφέ- κακάο- τσάι (11,9%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (8,9%), Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (7,1%), Ένδυση και υπόδηση (10,9%), Ενοίκια κατοικιών (2,6%), Επισκευή και συντήρηση κατοικίας (4%), Υπηρεσίες κοινοχρήστων (1,6%), Φυσικό αέριο (27,8%), Πετρέλαιο θέρμανσης (11,6%), Στερεά καύσιμα (23,2%), Έπιπλα και διακοσμητικά είδη (6,7%), Υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης (4%), Οικιακές συσκευές και επισκευές (4,5%), Υαλικά- επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης (8,5%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (16,7%), Οικιακές υπηρεσίες (6,3%), Φαρμακευτικά προϊόντα (6%), Ιατρικά προϊόντα (3,3%), Ιατρικές- οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες (1,5%), Νοσοκομειακή περίθαλψη (0,6%), Αυτοκίνητα καινούργια (13,3%), Αυτοκίνητα μεταχειρισμένα (19,4%), Μοτοποδήλατα- μοτοσυκλέτες (9,6%), Ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου (10,6%), Καύσιμα και λιπαντικά (17,6%), Συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς (3,1%), Μεταφορά επιβατών με ταξί (32,9%), Μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (42,3%), Μεταφορά επιβατών με πλοίο (26,7%), Διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού (4,5%), Μικρά είδη αναψυχής- άνθη- κατοικίδια ζώα (3,1%), Κινηματογράφους- θέατρα (14,3%), Γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης (9,1%), Πακέτο διακοπών (12,8%), Πρωτοβάθμια εκπαίδευση (2,6%), Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (2,6%), Εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία- κυλικεία (7,1%), Ξενοδοχεία- μοτέλ- πανδοχεία (14,5%), Κομμωτήρια και καταστήματα προσωπικής φροντίδας (2,7%) και Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (10,2%).

Ενώ, μεταξύ Νοεμβρίου και Οκτωβρίου εφέτος συνεχίστηκαν οι ανατιμήσεις σε είδη διατροφής, όπως σε: Ψωμί (1,3%), Άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής (2,3%), Μοσχάρι (1,4%), Γιαούρτι (4,4%), Τυριά (2,8%), Ελαιόλαδο (3,2%), Φρούτα νωπά (3,4%), Λαχανικά κατεψυγμένα (4%), Χυμούς φρούτων (4,5%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (0,7%). Αντίθετα, μειώσεις τιμών υπήρξαν σε: Ζυμαρικά (7,2%) και Λαχανικά νωπά (4,4%). Στον τομέα της ενέργειας, αυξήθηκαν οι τιμές σε Ηλεκτρισμό (2,2%) και Καύσιμα αυτοκινήτου- βενζίνη (2%), ενώ μειώθηκαν σε Πετρέλαιο θέρμανσης (7,9%) και Πετρέλαιο κίνησης (2,9%). Ενώ, νέες ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε Ενοίκια κατοικιών (1,1%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (1,2%), Αυτοκίνητα καινούργια (2,2%), Εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία (0,2%) και Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (1,3%).
Το σήμα της Τραπέζης της Ελλάδος

Να σημειωθεί ότι η Τράπεζα της Ελλάδος στην ενδιάμεση έκθεσή της για την ελληνική Οικονομία, ωστόσο στέλνει σήμα κινδύνου για τον πληθωρισμό προβλέποντας ότι το 2023 θα κινηθεί στα επίπεδα του 5,8%, υψηλότερα δηλαδή και από 5% που εκτιμά στον προϋπολογισμό η κυβέρνηση.

«Ο πληθωρισμός έχει σημαντικές αναδιανεμητικές επιδράσεις, πλήττοντας περισσότερο τα χαμηλά εισοδήματα που έχουν υψηλότερη ροπή προς κατανάλωση» τονίζει στην έκθεσή της η ΤτΕ εστιάζοντας στο θέμα των ανισοτητων. Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα ο διοικητής της, Γιάννης Στουρνάρας επισημαίνει την ανάγκη τα μέτρα «να στοχεύουν στους πλέον ευάλωτους, ώστε να περιορίζουν τις αρνητικές επιπτώσεις του πληθωρισμού στην κατανάλωση από αυτές τις εισοδηματικές ομάδες».

Αν και αναφέρεται ότι «η λήψη μόνιμων οριζόντιων μέτρων στήριξης ενέχει τον κίνδυνο τροφοδότησης του πληθωρισμού από την πλευρά της ζήτησης», παράλληλα αναφέρεται ότι η περιοριστική κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής κρίνεται ως η πλέον ενδεδειγμένη στην τρέχουσα συγκυρία σταδιακής ομαλοποίησης της νομισματικής πολιτικής, σύμφωνα με την ΤτΕ.

Επίσης, τονίζεται στην έκθεση, ότι «στο σημερινό διεθνές περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού και συνεχούς ανόδου των επιτοκίων και διάχυτης αβεβαιότητας, τόσο οι νομισματικές όσο και οι δημοσιονομικές αρχές βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκθεσή της η Τράπεζα της Ελλάδος εστιάζει και στον δομικό πληθωρισμό, στον δείκτη, δηλαδή, που καταγράφει τις τιμές σε κλάδους πέρα από τα εποχιακά ευμετάβλητα είδη διατροφής, ποτών, καπνού και ενέργειας. Ο δομικός πληθωρισμός βρίσκεται, άλλωστε, σε ρότα ανόδου, με το Νοέμβριο να “κλείνει” στο 5,9% από 5,2% τον Οκτώβριο, σε αντίθετη, ρότα, δηλαδή΄ από το Γενικό Δείκτη.

Χαρακτηριστικά η ΤτΕ αναφέρει στην έκθεσή της ότι στην ΕΕ «οι πιέσεις στις τιμές εξαπλώνονται σε ολοένα περισσότερους τομείς, εν μέρει λόγω της γενικευμένης επιρροής που ασκούν οι αυξήσεις των τιμών της ενέργειας. Αυτό αντανακλάται στις προβλέψεις σχετικά με τον πυρήνα του πληθωρισμού οι οποίες υποβλήθηκαν στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ. Τα δημοσιονομικά μέτρα με στόχο την άμβλυνση των επιπτώσεων για τα νοικοκυριά των υψηλών τιμών της ενέργειας καθώς επίσης και εν γένει του πληθωρισμού εκτιμάται ότι θα συμβάλλουν σε συγκράτηση του πληθωρισμού το 2023, αλλά όταν αποσυρθούν θα επακολουθήσει αντίστοιχη αναζωπύρωση του πληθωρισμού».

Για την Ελλάδα η ΤτΕ εκτιμά πως «ο γενικός πληθωρισμός σημείωσε πολύ μεγάλη άνοδο, κυρίως λόγω των ενεργειακών αγαθών και των τροφίμων, μειώνοντας το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών. Η επιτάχυνση του πυρήνα του πληθωρισμού καθιστά πλέον ορατό το ενδεχόμενο να διατηρηθεί ο πληθωρισμός σε υψηλά επίπεδα και το 2023». Ο υψηλός πληθωρισμός «διαφαίνεται ότι αποκτά μονιμότερα χαρακτηριστικά, καθώς το αυξημένο ενεργειακό και διατροφικό κόστος διαχέεται πια στις βασικές συνιστώσες του πυρήνα του πληθωρισμού, δηλαδή στις υπηρεσίες και στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, κάτι που αναμένεται να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα και την επόμενη χρονιά» τονίζει η ΤτΕ..
Η κυβέρνηση

Πάντως η κυβέρνηση δια των αρμοδίων υπουργών τονίζει ότι έχει αναπτύξει αναχώματα προστασίας, “‘Έχουμε κάνει προσπάθεια, έχουμε αποτέλεσμα έχουμε δώσει εναλλακτικές στον καταναλωτή” τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης κατά την επίσκεψή του στη Βαρβάκειο, την παραμονή των Χριστουγέννων,

Όπως τόνισε στη σχετική βόλτα στις προθήκες των επαγγελματιών της κεντρικής αγοράς της Αθήνας οι τιμές είναι περυσινές και σε πιο χαμηλά επίπεδα από το Πάσχα.“Αν ψάχνετε θα βρείτε ανταγωνιστικές τιμές” τόνισε ο κ. Γεωργιάδης, που υπογράμμισε ότι ως ανάχωμα στις αυξήσεις λειτουργεί το “καλάθι” του νοικοκυριού.

“Εάν ψωνίζετε εκτός καλαθιού οι αυξήσεις είναι 20-30% πιο πάνω σε πολλές περιπτώσεις σε σχέση με πέρυσι. Αν ψωνίζετε από το καλάθι η αύξηση δεν είναι ούτε 10% σε σχέση με πέρυσι” τόνισε και συμπλήρωσε: “‘Έχουμε κάνει προσπάθεια, έχουμε αποτέλεσμα έχουμε δώσει εναλλακτικές στον καταναλωτή” τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης.