Σε τεντωμένο σκοινί η κρίση στην Ουκρανία – Νέες προειδοποιήσεις από ΗΠΑ, Βρετανία-Το απόρρητο σχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την απομάκρυνση Ελλήνων από την Ουκρανία

Σε τεντωμένο σκοινί εξακολουθεί να ακροβατεί η κρίση στην Ουκρανία, με τις δυτικές χώρες να εντείνουν τις προειδοποιήσεις τους για ρωσική εισβολή, απομακρύνοντας τους πολίτες τους από τη χώρα και τη Μόσχα να αρνείται σταθερά ότι έχει πρόθεση για στρατιωτική κίνηση.


Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, επανέλαβε τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδος) ότι ο κίνδυνος μία εισβολής είναι υψηλός και επικείμενος ώστε να δικαιολογήσει την απομάκρυνση της πλειονότητας του προσωπικού της αμερικανικής πρεσβείας στο Κίεβο, την οποία ανακοίνωσε νωρίτερα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου στη Χονολολού, αφότου συνάντησε τους υπουργούς Εξωτερικών Ιαπωνίας και Νοτίου Κορέας, ο Μπλίνκεν επανέλαβε ότι η διπλωματική οδός με τη Ρωσία αναφορικά με την ουκρανική κρίση παραμένει ανοικτή και ότι ο μόνος δρόμος είναι η Ρωσία να αποκλιμακώσει την ένταση.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, Μπεν Γουάλας, ο οποίος, μάλιστα, μιλώντας στους Sunday Times, έκανε λόγο για «άρωμα Μονάχου», αναφερόμενος στη συμφωνία που υπεγράφη το 1938 στην πόλη της Βαυαρίας, μεταξύ Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας και Ιταλίας, η οποία, παρότι είχε σαν στόχο την αποφυγή της σύρραξης, δεν κατάφερε να αποσοβήσει την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.


Ο Γουάλας προειδοποίησε ότι η Ρωσία έχει αναπτύξει 130.000 στρατιώτες και βαρύ οπλισμό στα ουκρανικά σύνορα, μιλώντας για άμεση απειλή εισβολής.

Υπό αυτό το κλίμα, πάνω από δέκα κράτη αποσύρουν τους πολίτες τους από την Ουκρανία, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γερμανία, οι ΗΠΑ και η Ολλανδία.

Άκαρπες οι διαβουλεύσεις

Κατα τις χθεσινές επαφές κορυφής, τόσο ο Τζο Μπάιντεν, όσο και ο Εμανουέλ Μακρόν είχαν τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, καθιστώντας σαφή την ετοιμότητα των δυτικών συμμάχων να αντιδράσουν.

Η συνομιλία ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο και τον Ρώσο ομόλογό του είχε διάρκεια μιας ώρας και 2 λεπτών.


Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι ο Τζο Μπάιντεν κατέστησε σαφές στον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι, εάν η Ρωσία προχωρήσει σε εισβολή στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα επιβάλουν άμεσο και βαρύ κόστος στη Ρωσία. Ο Μπάιντεν προέτρεψε τον Πούτιν να προχωρήσει σε αποκλιμάκωση της έντασης μέσω της διπλωματικής οδού.

Αξιωματούχος από το γραφείο Εθνικής Ασφάλειας στον Λευκό Οίκο είπε -σε άτυπη ενημέρωση- ότι «δεν σημειώθηκε θεμελιώδης αλλαγή στη δυναμική που ξεδιπλώνεται τις τελευταίες εβδομάδες», κάτι που ερμηνεύεται ως παραδοχή ότι η Μόσχα συνεχίζει να συγκεντρώνει ισχυρές δυνάμεις στα σύνορα της με την Ουκρανία.

Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο επισήμανε ότι ο Πούτιν μετέφερε στον Αμερικανό ομόλογο του την άποψη ότι οι Αμερικανικές αντιδράσεις σε θέματα ασφαλείας που αφορούν στη Ρωσία δεν έχουν λάβει υπόψη βασικές ανησυχίες και ότι η Μόσχα θα απαντήσει σύντομα.

Ο αξιωματούχος του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, είπε ότι το τηλεφώνημα έλαβε χώρα σε ένα πλαίσιο «υστερίας» στη Δύση σχετικά με μια επικείμενη ρωσική εισβολή, που -όπως είπε- «είναι παράλογη». Ο ίδιος σημείωσε ότι ο Μπάιντεν προειδοποίησε τον Πούτιν για σημαντικές πιθανές κυρώσεις, «αλλά δεν έδωσε ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό». Αναλυτικά η αντίδραση του Κρεμλίνου

Το απόρρητο σχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την απομάκρυνση Ελλήνων από την Ουκρανία

Την απομάκρυνση των Ελλήνων υπηκόων, αλλά και όσων ομογενών το επιθυμούν από την Ουκρανία, στο ενδεχόμενο που η διπλωματική κρίση ανάμεσα στη Μόσχα και το Κίεβο λάβει διαστάσεις άμεσης στρατιωτική σύγκρουσης, προβλέπει άκρως απόρρητο σχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Το σχέδιο έχει εκπονηθεί από το ΓΕΕΘΑ και σύμφωνα με πληροφορίες έχει κοινοποιηθεί τόσο στο υπουργείο Εξωτερικών όσο και στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθώς επίσης και σε μια σειρά από αρμόδιες υπηρεσίες που θα μπορούσαν να έχουν κάποιου είδους εμπλοκή στη σχετική επιχείρηση.

 Πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο έχει σημαντικές ομοιότητες με την επιχείρηση «Χρυσόμαλλο Δέρας», όπως είχε ονομαστεί η οργανωμένη προσπάθεια απομάκρυνσης των Ελλήνων από την εμπόλεμη ζώνη της Αμπχαζίας η οποία ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1993 και ολοκληρώθηκε ένα μήνα αργότερα. 

Οι ίδιες πληροφορίες θέλουν το σχέδιο απομάκρυνσης των Ελλήνων από την Ουκρανία να αποτελείται από τρεις φάσεις, στο πλαίσιο των οποίων προβλέπεται, μεταξύ άλλων και η μετάβαση στις σχετικές περιοχές ανδρών των Ειδικών Δυνάμεων προκειμένου να εξασφαλίσουν την ομαλή και απρόσκοπτη μεταφορά όλων εκείνων που θα θελήσουν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους προς τις (παραθαλάσσιες) τοποθεσίες που έχουν επιλεγεί ως βάσεις συγκέντρωσης. Ως εκ τούτου ιδιαίτερα κρίσιμος θεωρείται ο ρόλος που θα διαδραματίσει η νεοσύστατη Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων του ΓΕΕΘΑ, οι άνδρες της οποίας έχουν εκπαιδευτεί και σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις.

Παράλληλα, κομβικής σημασίας εκτιμάται πως θα είναι και η συμμετοχή του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, δεδομένου ότι ήδη υπάρχει μία σχετική κινητοποίηση ως προς την αναζήτηση πλοίων που, εφόσον απαιτηθεί, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν είτε ως πλωτά ξενοδοχεία είτε για την μεταφορά των Ελλήνων ομογενών που όντας ευρισκόμενοι εντός της εμπόλεμης ζώνης θα ήθελαν να εγκαταλείψουν την περιοχή και να μετεγκατασταθούν προσωρινά σε άλλα ασφαλέστερα μέρη ή ακόμη και στην Ελλάδα. 

Να σημειώσουμε πως η ευρύτερη περιοχή του Ντονμπάς, στην οποία εντάσσεται και η Μαριούπολη σαν κέντρο και σαράντα ελληνόφωνα χωριά σε ένα ημικύκλιο που φτάνει μέχρι το Ντονέτσκ, σε ακτίνα περίπου 120 χλμ., αποτελεί εδώ και χρόνια μία από τις πιο διακεκαυμένες ζώνες της Ανατολικής Ουκρανίας στα σύνορα με τη Ρωσία, με παραστρατιωτικές ομάδες που υποστηρίζονται από τη Μόσχα να βρίσκονται σε διαρκή αντιπαράθεση με τον Ουκρανικό στρατό.

Πρόκειται για μία περιοχή εντός της οποίας εκτιμάται ότι ζουν περισσότεροι από 100.000 Ελληνες ομογενείς. Ενδεικτικά να σημειώσουμε πως η Μαριούπολη βρίσκεται πολύ κοντά στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ, τις δύο περιοχές που οι ρωσόφωνοι ανακήρυξαν αυτόνομες δημοκρατίες. Η συγκεκριμένη πόλη φέρεται να έχει κεντρική θέση στο σχεδιασμό της Μόσχας εφόσον αποφασίσει να προχωρήσει σε μία χερσαία εισβολή στο ουκρανικό έδαφος, δεδομένου ότι αποτελεί κομβικό σημείο για την από ξηράς ένωση της Κριμαίας με την Ρωσία.

Ο ρόλος του ΥΠΕΞ

Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος που θα διαδραματίσει, στο ενδεχόμενο που το επιτελικό σχέδιο του ΓΕΕΘΑ μπει σε φάση ενεργοποίησης, το υπουργείο Εξωτερικών, αφού μία από τις αποστολές που έχει αναλάβει να εκτελέσει η ελληνική διπλωματική αντιπροσωπεία στην Ανατολική Ουκρανία είναι η ενημέρωση των Ελλήνων ομογενών.

Μόνο τυχαίο δεν είναι άλλωστε πως πριν από μερικές ημέρες στην περιοχή βρέθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Δένδιας, σε μία επίσκεψη που είχε περισσότερο ιδιωτικό και λιγότερο επίσημο χαρακτήρα. Η παρουσία του κ. Δένδια στην περιοχή και η επίσκεψή του στις πόλεις Σαρτανά και Μαριούπολη, οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονη ελληνική παρουσία, είχε ως σκοπό να καταδείξει την έμπρακτη μέριμνα της πολιτείας για τους ομογενείς μας, ενώ συνδυάστηκε με την τοποθέτηση νέου επικεφαλής στο Ελληνικό Προξενείο Μαριούπολης. Να σημειώσουμε πως η συγκεκριμένη θέση παρέμενε κενή τα τελευταία τρία σχεδόν χρόνια (από το 2019) με την πλήρωσή της να γίνεται επιτακτική από τις αρχές του χρόνου λόγω της κλιμάκωσης της ρωσοουκρανικής κρίσης και την εμπλοκή της Δύσης.

Παρά το γεγονός ότι ο ρόλος της χώρα μας στην Ουκρανική κρίση είναι περιφερειακός, εντούτοις η ελληνική διπλωματία επιχειρεί να αναπτύξει εποικοδομητική δράση, ακροβατώντας μεταξύ της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ και της στήριξης που παρέχει το τελευταίο στο Κίεβο και της προσπάθειας να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους με τη Μόσχα. Τις τελευταίες ημέρες άλλωστε Ουάσιγκτον και Μόσχα έχουν επιδοθεί σε έναν «πόλεμο νεύρων», με την πρώτη να προειδοποιεί για ρωσική εισβολή τις επόμενες ημέρες και τη δεύτερη να απαντά πως πρόκειται για αμερικανική προπαγάνδα.

Το ουκρανικό ζήτημα βρέθηκε χθες στο επίκεντρο και του κρίσιμου τηλεφωνήματος ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο, Τζό Μπάιντεν και τον Ρώσο ομόλογο του, Βλαντιμίρ Πούτιν. Όπως ξεκαθάρισε ο πρόεδρος Μπάιντεν, προς τον Ρώσο ηγέτη, εάν η Μόσχα προχωρήσει και εισβάλει στην Ουκρανία, τότε οι ΗΠΑ μαζί με τους συμμάχους και εταίρους τους θα απαντήσουν αποφασιστικά, προκαλώντας σοβαρό κόστος στη Ρωσία. Την ίδια στιγμή μια σειρά από χώρες, όπως το Ισραήλ, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ιαπωνία, η Σουηδία, η Μεγ. Βρετανία, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, ο Καναδάς οι ΗΠΑ κ.α καλούν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν την Ουκρανία το ταχύτερο δυνατό υπό το φόβο μίας ένοπλης σύγκρουσης.

Στρατιωτικά γυμνάσια

Την υπάρχουσα ανησυχία εντείνει ακόμη περισσότερο η τεράστια εκατέρωθεν στρατιωτική κινητοποίηση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Από την μια πλευρά βρίσκονται οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ και οι Ουκρανικές Έ.Δ και από την άλλη η ρωσική πολεμική μηχανή. 

Τις τελευταίες ημέρες ο ρωσικός και ο λευκορωσικός στρατός πραγματοποιούν συνεχώς κοινές στρατιωτικές ασκήσεις στη Λευκορωσία, έχοντας κινητοποιήσει γι αυτό το σκοπό περισσότερους από 30.000 άνδρες, αλλά και έναν σημαντικό αριθμό οπλικών συστημάτων. Οι συγκεκριμένες ασκήσεις, όπως αναφέρει στις περιγραφές του το ΝΑΤΟ, θεωρούνται ως η μεγαλύτερη ρωσική στρατιωτική ανάπτυξη στην πρώην σοβιετική δημοκρατία της Λευκορωσίας μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Η διεξαγωγή τους ολοκληρώνεται την ερχόμενη Κυριακή 20 Φεβρουαρίου.

Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, τα γυμνάσια διεξάγονται σε πέντε πεδία ασκήσεων, τέσσερις αεροπορικές βάσεις και «διάφορες τοποθεσίες» στη Λευκορωσία, κυρίως στην περιοχή της Μπρεστ, που βρίσκεται στα σύνορα με την Ουκρανία. Να σημειώσουμε πως από τον Νοέμβριο η Μόσχα έχει συγκεντρώσει παραπάνω από 100.000 στρατιώτες στα σύνορά της με την Ουκρανία. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο των ασκήσεων, από τη Σεβαστούπολη και το Νοβοροσίσκ έχουν από προχθές αποπλεύσει περισσότερα από 30 πλοία του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, ενώ την περασμένη Πέμπτη επιπλέον έξι ρωσικά πολεμικά πλοία έφθασαν για ναυτικές ασκήσεις στη Μαύρη Θάλασσα, κοντά στη χερσόνησο της Κριμαίας, προερχόμενα από τη Μεσόγειο.

Αντίστοιχες ασκήσεις πραγματοποιούν όμως και οι Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις, η ολοκλήρωση των οποίων συμπίπτει χρονικά με τις ρωσικές, δηλαδή στις 20 Φεβρουαρίου. Στα γυμνάσια του Ουκρανικού στρατού θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων και τα προσφάτως αποκτηθέντα από την Τουρκία μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar, ενώ θα χρησιμοποιηθούν και οι αντιαρματικοί πύραυλοι Javelin και NLAW που παρείχαν ξένοι εταίροι. 

Ταυτόχρονα και σε επίπεδο ΝΑΤΟ. η Μεγ. Βρετανία προτίθεται να διπλασιάσει το βρετανικό απόσπασμα των περίπου 1.150 στρατιωτών που βρίσκονται ανεπτυγμένοι επί του παρόντος στην Ανατολική Ευρώπη και να παράσχει «αμυντικά όπλα» στην Εσθονία. 

Στην συγκεκριμένη χώρα της Βαλτικής βρίσκονται σχεδόν 900 Βρετανοί στρατιώτες ενώ περίπου 100 είναι τοποθετημένοι στην Ουκρανία, ως μέρος μιας εκπαιδευτικής αποστολής που ξεκίνησε το 2015. 

Άλλοι 150 στρατιώτες από μια μονάδα ελαφρών τεθωρακισμένων βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Πολωνία. Σε επιφυλακή έχει τεθεί επίσης και το αεροπλανοφόρο του Βασιλικού Ναυτικού HMS Prince of Wales, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή της Αρκτικής, επικεφαλής ναυτικού αποσπάσματος ταχείας επέμβασης του ΝΑΤΟ.