Εκλογές 2023: Βγάζει κυβέρνηση η 21η Μαΐου;

Σε προεκλογική περίοδο βρίσκεται από χθες η χώρα μετά τον προσδιορισμό της ημέρας που θα στηθούν οι κάλπες στην 21η Μαΐου.

Οι πολίτες θα κληθούν μετά από πολλά χρόνια να εκφράσουν τη βούλησή τους για την διακυβέρνηση της χώρα δίχως τις «θεσμικές παραμορφώσεις» των συστημάτων ενισχυμένης αναλογικής με τις οποίες κατά κύριο λόγο διεξάγονταν οι εκλογικές αναμετρήσεις.

Αιτία το ότι οι εκλογές θα γίνουν με το νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2016 και ορίζει την αναλογική κατανομή των βουλευτικών εδρών στα κόμματα που θα ξεπεράσουν το όριο του 3% και θα εκπροσωπηθούν στο κοινοβούλιο, δίχως να προβλέπει μπόνους εδρών.

Παρότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και σε δεύτερη ημερομηνία εκλογών προσδιορίζοντάς την στις 2 Ιουλίου, τα αντικειμενικά δεδομένα καθιστούν σαφές πως από την επερχόμενη διαδικασία μπορεί να προκύψει κυβέρνηση.

Τα δεδομένα

Το αποτέλεσμα που θα «βγει» από την «κάλπη της απλής αναλογικής» είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Ιδίως στο πολιτικό τοπίο που έχει διαμορφωθεί μετά την τραγωδία των Τεμπών. Αποτελεί λοιπόν επίδικο η κατάταξη των κομμάτων, ειδικά στις δύο πρώτες θέσεις, όπως επίσης και τα αυτόνομα ποσοστά τους.

Παρόλα αυτά υπάρχουν δύο πολιτικά δεδομένα που αναμένεται να προκύψουν με μία σχετική σιγουριά: Το πρώτο είναι πως κανένας πολιτικός σχηματισμός δεν θα καταγράψει εκλογική επιρροή που να οδηγεί σε αυτοδυναμία, μια και αυτό προϋποθέτει ένα ποσοστό που θα κυμαίνεται μεταξύ του 46 και 49%, με την διακύμανση να συναρτάται από το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής.

Το δεύτερο είναι πως τα κόμματα που θεωρούνται ή αυτό-προσδιορίζονται στον προοδευτικό - «μη δεξιό» χώρο (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ ακόμη και το Μέρα 25) θα αναδειχθούν αθροιστικά σε πλειοψηφική τάση. Μάλιστα η συνάθροισή όλων ή κάποιων εξ αυτών, τους δεν είναι διόλου απίθανο να προσεγγίσει «αυτοδύναμα» ποσοστά.

Οι πιέσεις της Ν.Δ

Η παραπάνω εύλογες υποθέσεις άλλωστε φαίνεται, εδώ και αρκετό καιρό, να αποτελούν τη μεγαλύτερη ανησυχία του Μεγάρου Μαξίμου. Εκεί εδράζονται άλλωστε και οι πιέσεις που ασκεί συστηματικά όλο το προηγούμενο διάστημα και αναμένεται να ενταθούν στην προεκλογική περίοδο.

Είναι γνωστές άλλωστε οι δημόσιες παραινέσεις του πρωθυπουργού. Ενδεικτική είναι η αναφορά του στην τελευταία του τηλεοπτική συνέντευξη στην οποία δήλωσε πως πρέπει «αυτοί οι οποίοι υπερασπίζονται την κάλπη της απλής αναλογικής, να μας πουν από τώρα με ποιους θέλουν να κυβερνήσουν» ενώ στο παρελθόν έχει μιλήσει για «τερατογεννέσεις» που μπορεί να προκύψουν από την επερχόμενη εκλογική διαδικασία.

Ανάλογη παραίνεση έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος και χθες στο υπουργικό συμβούλιο τονίζοντας πως «έχουμε ένα συνεχές χρέος να αποκαλύπτουμε την παγίδα ακυβερνησίας της απλής αναλογικής». Επισημαίνοντας επίσης πως «η χώρα χρειάζεται σταθερή ηγεσία, γι’ αυτό και ο πολίτες πρέπει να γνωρίζουν ποιον ψηφίζουν για Πρωθυπουργό».

Η τελευταία αυτή αιχμή αφορούσε προφανώς το ΠΑΣΟΚ και τον Νίκο Ανδρουλάκη που και χθες επέμεινε στο ότι «η νέα εποχή πρέπει να έχει προγραμματικές συνεργασίες και πρόσωπα που θα τις υλοποιήσουν». Εμμένοντας στην αντίληψη ότι το ΠΑΣΟΚ εφόσον εμπλακεί στις μετεκλογικές διαδικασίες δεν επιθυμεί να στηρίξει την πρωθυπουργία κανενός από τους επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων κομμάτων.

Debate 

Στο αντίποδα της επιχειρηματολογίας του Μεγάρου Μαξίμου ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας, αποτιμούν τις δυνατότητες της επερχόμενης κάλπης να αναδείξει κυβέρνηση ως προϋπόθεση για την πολιτική αλλαγή, προκρίνοντας την προοπτική της «προοδευτικής διακυβέρνησης».

Ενδεικτική ήταν η άμεση αντίδραση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ που αμέσως μετά την ανακοίνωση της ημερομηνίας των εκλογών τόνισε πως «στις 21 του Μάη οι πολίτες θα επιστρέψουν στην κάλπη το λογαριασμό που δεν βγαίνει. Και την επόμενη κιόλας μέρα, χωρίς δεύτερες εκλογές και περιπέτειες, μία προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας θα αναλάβει το δύσκολο έργο της αναγέννησης της πατρίδας μας, της ανάταξης της οικονομίας, της στήριξης της κοινωνίας».

Αυτά ενώ την Δευτέρα ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε την πεποίθησή του υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας. Επισήμανε χαρακτηριστικά πως «ακόμα και αν είχα την επιλογή μιας αυτοδύναμης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, θα διάλεγα μια κυβέρνηση συνεργασίας».

Σημείωσε επίσης πως «τώρα με την απλή αναλογική έχουμε τη λεγόμενη ισοτιμία της ψήφου, αυτό που αντανακλά σε κάθε κόμμα θα είναι και μέσα στο Κοινοβούλιο. Άρα λοιπόν δίνεται η δυνατότητα μέσα από προγραμματικές συγκλήσεις να δημιουργηθούν κυβερνήσεις συνεργασίας με αποδοχή πολύ ευρύτερη αυτού του 30% που μας κυβερνούσε τα προηγούμενα χρόνια με αυτοδύναμες κυβερνήσεις που μας οδήγησαν ως επί το πλείστον με την αλαζονική τους συμπεριφορά σε τραγωδίες, πολλές φορές».

Τις επόμενες ημέρες πάντως ο ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να εστιάσει ιδιαίτερα στην αντιπαράθεση με την Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ζητώντας μάλιστα η προεκλογική συζήτηση να εστιαστεί σε προγραμματικό επίπεδο.

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε χθες ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στο συνέδριο StarForum «μπαίνουμε στην τελική ευθεία. Είναι σημαντικό η εκλογική αναμέτρηση να γίνει μέσα στα πλαίσια μίας πολύ ουσιαστικής συζήτησης. Χρειάζεται ο ελληνικός λαός και οι Έλληνες πολίτες να ακούσουν προγραμματικές θέσεις, να ακούσουν αλήθειες». Στην λογική αυτή η αξιωματική αντιπολίτευση καλεί στην άμεση διενέργεια debate ανάμεσα στο Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα καλώντας τον πρωθυπουργό να αποδεχθεί τη πρόκληση.

Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε άλλωστε πως «θέλω να πιστεύω ότι αυτές οι 50 μέρες που έχουμε μπροστά μας, θα είναι μέρες ουσιαστικού πολιτικού διαλόγου. Θέλω να πιστεύω ο κύριος Μητσοτάκης θα αφήσει τα συνθήματα και τις διχαστικές κορώνες και θα έρθει να συζητήσουμε. Το 2019 δεν ήρθε να κουβεντιάσουμε ενώπιος ενωπίω, να καταθέσουμε τις θέσεις μας σε έναν τηλεοπτικό διάλογο, τον αρνήθηκε, τον, φοβήθηκε. Εγώ θέλω να μιλήσουμε για την πολιτική ουσία, για τα μεγάλα προβλήματα που έχει ο τόπος και πώς αυτά θα τα υπερβούμε».