Ουκρανία: Όλα έτοιμα στον Λευκό Οίκο για την συνάντηση Τραμπ - Ζελένσκι- Οι προσδοκίες και τα αγκάθια

Στον Λευκό Οίκο στρέφονται τα βλέμματα της παγκόσμιας κοινότητας, όπου σήμερα ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τους Ευρωπαίους ηγέτες, καθώς και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ σε μια κρίσιμη συνάντηση με επίκεντρο τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Φτάνοντας στην Ουάσιγκτον, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε μέσω X πως θέλει ο πόλεμος με τη Ρωσία να τελειώσει «γρήγορα» αλλά κατά τρόπο «αξιόπιστο», ώστε να εξασφαλιστεί «ειρήνη που θα έχει διάρκεια».

«Μοιραζόμαστε όλοι την ισχυρή επιθυμία να τελειώσει αυτός ο πόλεμος γρήγορα και κατά τρόπο αξιόπιστο. Και η ειρήνη να έχει διάρκεια. Ελπίζω ότι η κοινή μας δύναμη με την Αμερική και τους Ευρωπαίους φίλους μας θα αναγκάσει τη Ρωσία να συνάψει πραγματική ειρήνη», ανέφερε ο κ. Ζελένσκι πριν από τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο παρόντων ευρωπαίων ηγετών που τον υποστηρίζουν.

Ο Ντόναλντ Τραμπ πάντως έκρινε χθες Κυριακή ότι ο ουκρανός πρόεδρος, θα μπορούσε να «τερματίσει» τον πόλεμο με τη Ρωσία «σχεδόν αμέσως», αποκλείοντας κάθε ενδεχόμενο η Ουκρανία να ανακτήσει τον έλεγχο της χερσονήσου της Κριμαίας, που προσαρτήθηκε στη Ρωσία το 2014, όπως και να ενταχτεί στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού.

«Ο πρόεδρος Ζελένσκι της Ουκρανίας μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία σχεδόν αμέσως, αν το θέλει, ή μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο. Να θυμάστε πώς άρχισε. 

Δεν υπάρχει περίπτωση να ανακτηθεί η Κριμαία που δόθηκε από τον Ομπάμα (πριν από 12 χρόνια, χωρίς να πέσει ούτε τουφεκιά!), και να υπάρξει ένταξη στο NATO για την Ουκρανία. Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ», προεξόφλησε ο ρεπουμπλικάνος μέσω Truth Social, προσθέτοντας τρία θαυμαστικά και πληκτρολογώντας όλη την πρόταση «να υπάρξει ένταξη στο NATO» με κεφαλαία γράμματα, όπως συνηθίζει.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες – που προσεγγίζουν με σκεπτικισμό τη φιλοδοξία Τραμπ, ο οποίος επιδιώκει μια γρήγορη ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ Μόσχας και Κιέβου – αναμένεται να θέσουν τις βασικές και ανυποχώρητες γραμμές τους σε τρία θέματα:

Εγγυήσεις ασφάλειας: πρέπει να υπάρχουν ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την προστασία τόσο της Ουκρανίας όσο και των ζωτικών συμφερόντων ασφάλειας της Ευρώπης, ενώ ήδη με δηλώσεις τους χαιρετίζουν την προθυμία του Προέδρου Τραμπ να συμβάλει σε εγγυήσεις ασφαλείας τύπου Άρθρου 5 για την Ουκρανία, με τον Συνασπισμό των Προθύμων, συμπεριλαμβανομένης της Ε.Ε., να είναι έτοιμος να αναλάβει το μερίδιό του. Εδαφικά ζητήματα και συνεχή υποστήριξη της Ουκρανίας
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες που θα παραστούν στη συνάντηση

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν με το Προεδρικό Μέγαρο του Ελιζέ να δηλώνει ότι ο Μακρόν θα «συνεχίσει το έργο συντονισμού μεταξύ των Ευρωπαίων και των Ηνωμένων Πολιτειών με στόχο την επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης που θα διαφυλάσσει τα ζωτικά συμφέροντα της Ουκρανίας και την ασφάλεια της Ευρώπης».

Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς. Το γραφείο του Μερτς δήλωσε ότι θα συζητήσει την κατάσταση των ειρηνευτικών προσπαθειών στην Ουκρανία με τους άλλους συμμετέχοντες και θα τονίσει το ενδιαφέρον της Γερμανίας για μια ταχεία ειρηνευτική συμφωνία.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κίρ Σταρμερ.Ο Σταρμερ εξήρε την «επιθυμία του Ζελένσκι για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη» και δήλωσε ότι θα ταξιδέψει επίσης στην Ουάσινγκτον για τη συνάντηση.

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζιόρτζια Μελόνι, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ καθώς και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούττε.

Εκτός «κάδρου» Κριμαία και ΝΑΤΟ

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έφτασε στις ΗΠΑ και πριν τη συνάντηση με τον Τραμπ τον περίμενε σχετικό μήνυμα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ μέσω της πλατφόρμας, Truth Social. Ουσιαστικά έβγαλε εκτός διαπραγματεύσεων τόσο την ανάκτηση της Κριμαίας από την Ουκρανία, όσο και την πιθανότητα ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ.

«Ο πρόεδρος Ζελένσκι της Ουκρανίας μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία σχεδόν αμέσως, αν το θέλει, ή μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο. Να θυμάστε πώς άρχισε. 

Δεν υπάρχει περίπτωση να ανακτηθεί η Κριμαία που δόθηκε από τον Ομπάμα (πριν από 12 χρόνια, χωρίς να πέσει ούτε τουφεκιά!), και να υπάρξει ένταξη στο NATO για την Ουκρανία. 

Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ», προεξόφλησε ο Ντόναλντ Τραμπ μέσω Truth Social, προσθέτοντας τρία θαυμαστικά και πληκτρολογώντας όλη την πρόταση «να υπάρξει ένταξη στο NATO» με κεφαλαία γράμματα.

Σύμφωνα με το CNN, ο Τραμπ ασκεί πίεση στην Ουκρανία για να συμφωνήσει στους όρους τερματισμού του πολέμου, τηρώντας -φαινομενικά- κοινή γραμμή με τη Μόσχα.

Η ίδια πηγή επισημαίνει ότι «ο Τραμπ έδωσε μια πρώτη γεύση του μηνύματος που θα μεταφέρει στους επισκέπτες του Λευκού Οίκου: ο Ζελένσκι πρέπει να συμφωνήσει σε ορισμένους από τους όρους της Ρωσίας για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. 

Οι όροι στους οποίους αναφέρθηκε — ότι η Ουκρανία θα παραχωρήσει την Κριμαία και ότι θα συμφωνήσει να μην ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ — είναι μεταξύ αυτών που έχει θέσει ο Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου».

Πόσο μπορεί να πιέσει ο Ζελένσκι τον Τραμπ μετά τη «νίκη» Πούτιν στην Αλάσκα;

«Πολιτικό δώρο στον Πούτιν», χαρακτήρισε ο αναλυτής του CNN, Μάθιου Τσανς τη συνάντηση στην Αλάσκα, κάνοντας εισαγωγή για τη σημερινή κρίσιμη συνάντηση στον Λευκό Οίκο. «Ο Τραμπ είναι αποφασισμένος να βγει από τον πόλεμο του Μπάιντεν, αλλά οι Ουκρανοί και οι Ευρωπαίοι τον εμποδίζουν», εκμυστηρεύτηκε δημοσιογράφος στο CNN.

«Το σχόλιο υποδηλώνει μια ακόμη μεγαλύτερη, αν και λιγότερο προφανή, νίκη του Πούτιν από την απλή επιστροφή του στην κορυφή της διεθνούς διπλωματίας: στην προσπάθειά του να επιτύχει μια γρήγορη ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται να έχει ταχθεί υπέρ της Ρωσίας σε βασικά ζητήματα της σύγκρουσης», σημειώνεται στην ανάλυση. Όσο για τον Ζελένσκι;

«Ενώ κατευθύνεται προς την Ουάσινγκτον, η μεταστροφή της στάσης του Λευκού Οίκου θα βρίσκεται στο επίκεντρο των ανησυχιών και των διαπραγματεύσεων – παράλληλα με τις απαιτήσεις του Πούτιν, και ίσως και του Τραμπ, για την αποχώρηση του Κιέβου από εκτεταμένες στρατηγικής σημασίας περιοχές στην περιοχή του Ντονμπάς της Ουκρανίας, οι οποίες έχουν προσαρτηθεί από τη Ρωσία.

Αυτή μπορεί τελικά να είναι μια κόκκινη γραμμή που ούτε η Ουκρανία ούτε η Ευρώπη είναι διατεθειμένες να ξεπεράσουν, και οι ηγέτες τους είναι πιθανό να αντιδράσουν σθεναρά στην Ουάσιγκτον σε αυτές τις εδαφικές απαιτήσεις.

Αλλά λέγοντας όχι σε μια γρήγορη συμφωνία που υποστηρίζει ο Τραμπ, ίσως με τη σκέψη ενός Νόμπελ Ειρήνης στο χέρι, η Ουκρανία και η Ευρώπη κινδυνεύουν να παρουσιάσουν τον εαυτό τους στο Λευκό Οίκο – και όχι στο Κρεμλίνο – ως τα πραγματικά εμπόδια για την ειρήνη».

«Το γεγονός ότι συζητείται μια σημαντική εδαφική παραχώρηση είναι από μόνο του, από την άποψη του Κρεμλίνου, μια ακόμη σημαντική νίκη. Ενώ η Ουκρανία και οι δυτικοί υποστηρικτές της διαπραγματεύονται για το πόσο ακόμη από το Ντονμπάς πρέπει να παραδώσει το Κίεβο, το έδαφος που έχει ήδη καταλάβει η Ρωσία, σχεδόν δεν αναφέρεται καθόλου.

Στις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, καθώς η επιτυχία ή η αποτυχία των ειρηνευτικών συνομιλιών θα κυριαρχήσει αναπόφευκτα στην επικαιρότητα, αξίζει να εξετάσουμε όχι μόνο τι μπορεί να κερδίσει ο Πούτιν, αλλά και τι θέλει ο Τραμπ».

«Ήταν εντυπωσιακό το πόσο υποχωρητικός φαινόταν ο συνήθως αυταρχικός Τραμπ, επιτρέποντας ακόμη και στον Πούτιν – έναν ξένο επισκέπτη σε αμερικανικό έδαφος – να μιλήσει πρώτος στις κοινές δηλώσεις προς τον Τύπο.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ στάθηκε ακουμπισμένος στο βήμα του για αρκετά λεπτά, ακούγοντας τον ηγέτη του Κρεμλίνου να μιλάει για τη ρωσική και αμερικανική ιστορία της Αλάσκας, πριν εκφράσει τις δικές του εντυπώσεις από τις συναντήσεις της ημέρας.

Ήταν σχεδόν σαν ο Πούτιν, ο οποίος πρότεινε με αυτοπεποίθηση στον Τραμπ να επισκεφθεί τη Μόσχα – σε μια σπάνια δήλωση του Ρώσου προέδρου στα αγγλικά – να δέχεται τον Τραμπ πίσω στην αγκαλιά του, και όχι το αντίστροφο.

Τον ξαναπαρουσίαζε στον κόσμο από την Αλάσκα ως έναν ομότιμο ισχυρό άνδρα, με τεράστια δύναμη, χιλιάδες μίλια μακριά από τα ασήμαντα προβλήματα της Ουκρανίας και της Ευρώπης», καταλήγει το CNN.

Ποιες ουκρανικές περιοχές θέλει ο Πούτιν και ποιες «παραχωρεί»

Η Ρωσία έχει προσφερθεί να κάνει κάποιες παραχωρήσεις σε εδάφη, σύμφωνα με τον απεσταλμένο του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ.

Η εξέλιξη αυτή έπεται της χθεσινής είδησης ότι ο Πούτιν φέρεται να προσφέρθηκε να σταματήσει την επίθεσή του και να παγώσει την πρώτη γραμμή του πολεμικού μετώπου στην Ουκρανία εάν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμφωνήσει να παραδώσει τον έλεγχο της ανατολικής περιοχής του Ντόνετσκ στη Ρωσία.

Πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία ανέφεραν επίσης ότι ο Πούτιν ζήτησε από την Ουκρανία να αποσυρθεί από το Ντονμπάς, το οποίο αποτελείται από το Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ, σε ευρύτερο πλαίσιο.

Σύμφωνα με το BBC, ο Γουίτκοφ υπονοεί ότι όταν συναντήθηκαν ο Τραμπ και ο Πούτιν, «στο τραπέζι» βρίσκονταν εδαφικές παραχωρήσεις σχετικά και με τις πέντε ανατολικές περιοχές όπου ο έλεγχός τους διακυβεύεται και από τις δύο πλευρές.

Τι γνωρίζουμε για το Ντονμπάς

Η περιοχή του Ντονμπάς αποτελεί πηγή εδαφικών συγκρούσεων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας από το 2014.

Το Ντονμπάς είναι κυρίως ρωσόφωνο, και μετά την κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014, οι δυνάμεις των ένοπλων αντιπροσώπων της ενίσχυσαν τις θέσεις τους σε έναν πόλεμο που δεν τελείωσε ποτέ.

Λίγο πριν ξεκινήσει την εισβολή του το 2022, ο Πούτιν αναγνώρισε όλο το Λουχάνσκ και το Ντόνετσκ ως ανεξάρτητα από την Ουκρανία, όχι μόνο τα περιορισμένα κρατίδια που δημιουργήθηκαν από τους υποστηριζόμενους από τη Μόσχα πληρεξούσιους.

Πάγωμα της πρώτης γραμμής;

Το Σάββατο, πολλά μέσα ενημέρωσης, όπως οι Financial Times, το Bloomberg και το Reuters, ανέφεραν ότι ο Πούτιν είπε στον Τραμπ ότι θα σταματήσει να πολεμά στην υπόλοιπη γραμμή του μετώπου στην Ουκρανία εάν ο Ζελένσκι παραδώσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς.

Όπως δείχνει ο παρακάτω χάρτης του BBC, αυτό θα απαιτούσε να παραδώσει μέρος του Ντονμπάς όπου ωστόσο η Ρωσία δεν έχει ακόμη αναλάβει τον έλεγχο. Αυτό θα περιλάμβανε επίσης το μεγαλύτερο μέρος της Ζαπορίζια και της Χερσώνας στα νότια – τα οποία η Ρωσία έχει καταλάβει.

Τώρα, ο Γουίτκοφ ισχυρίζεται ότι «και οι πέντε» αυτές περιοχές ήταν υπό συζήτηση μεταξύ Τραμπ και Πούτιν και ήταν πάντα «στο επίκεντρο της συμφωνίας».


Γουίτκοφ: «Ο Πούτιν συμφώνησε σε μέτρα ασφαλείας για την Ουκρανία»

Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, μίλησε επίσης στα μέσα ενημέρωσης. Δήλωσε την Κυριακή ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν συμφώνησε στη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας με τον Ντόναλντ Τραμπ να επιτρέψει στις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους να προσφέρουν στην Ουκρανία μια εγγύηση ασφάλειας που μοιάζει με την εντολή συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ (άρθρο 5: μια επίθεση σε ένα μέλος είναι επίθεση σε όλα) ως μέρος μιας τελικής συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου.

Μιλώντας με τον Τζέικ Τάπερ, ο Γουίτκοφ δήλωσε στην εκπομπή «Κατάσταση της Ένωσης» του CNN:

Καταλήξαμε σε συμφωνία ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα ευρωπαϊκά κράτη θα μπορούσαν ουσιαστικά να προσφέρουν διατύπωση παρόμοια με το άρθρο 5 για να καλύψουν μια εγγύηση ασφάλειας. Έτσι, ο Πούτιν είπε ότι μια κόκκινη σημαία είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Έτσι, αυτό που συζητούσαμε ήταν να υποθέσουμε ότι αυτό ισχύει, ότι οι Ουκρανοί μπορούν να συμφωνήσουν με αυτό και να ζήσουν με αυτό, και όλα θα έχουν να κάνουν με το τι μπορούν να ζήσουν οι Ουκρανοί.

Αλλά υποθέτοντας ότι μπορούσαν, καταφέραμε να κερδίσουμε την ακόλουθη παραχώρηση: ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να προσφέρουν το άρθρο 5, όπως προστασία, που είναι ένας από τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους η Ουκρανία θέλει να είναι στο ΝΑΤΟ, καταφέραμε κατά κάποιο τρόπο να το παρακάμψουμε αυτό και να πετύχουμε μια συμφωνία ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να προσφέρουν προστασία βάσει του άρθρου 5, η οποία ήταν η πρώτη φορά που ακούγαμε τους Ρώσους να συμφωνούν σε αυτό.