Το παρασκήνιο της συνάντησης Γεραπετρίτη Φιντάν

Η χθεσινή συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, με τον Τούρκο ομόλογο του, Χακάν Φιντάν, είχε ως στόχο να χαράξει τον οδικό χάρτη του νέου διαλόγου στα ελληνοτουρκικά με κύριο σταθμό το επόμενο τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 18 Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Και σε αυτό τον στόχο έμειναν προσηλωμένες και οι δύο πλευρές, αν και η Τουρκία φρόντισε να θέσει ξανά όλες τις διεκδικήσεις της στο τραπέζι: Ο κ. Φιντάν στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ανέφερε ότι συζητήθηκαν οι διαφορές των δύο χωρών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες παραμένουν. Έκανε επίσης λόγο για “δίκαιο διαμοιρασμό στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο” και “διάλογο άνευ προϋποθέσεων”, με τον κ. Γεραπετρίτη να απαντά με αναφορές στο διεθνές δίκαιο, αλλά χωρίς να μπαίνει στην ουσία συγκεκριμένων θέσεων.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών μίλησε επίσης εμμέσως πλην σαφώς για “τουρκική μειονότητα” στη Θράκη, καθώς τους αποκάλεσε “ομογενείς μας στην Ελλάδα”. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών από την πλευρά του δήλωσε λακωνικά ότι: “΄Όλοι οι πολίτες μας στην Ελλάδα απολαύουν ισονομίας και ισοπολιτείας”.

Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν επίσης για το Κυπριακό, που θα είναι επίσης ένα από τα καυτά θέματα στην ατζέντα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Η Αθήνα και η Λευκωσία επιθυμούν να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με την Άγκυρα να κωλυσιεργεί, έχοντας βάλει στο τραπέζι την απαράδεκτη ιδέα των δύο κρατών.

Στο τραπέζι ετέθη και το μεταναστευτικό με την τουρκική πλευρά να μη δείχνει πάντως και ιδιαίτερα πρόθυμη να αναλάβει τις δικές της ευθύνες.

Σημειωτέον ότι Γεραπετρίτης και Φιντάν δεν ανέφεραν καθόλου τις λέξεις “ΑΟΖ” και “υφαλοκρηπίδα”, καθώς άλλωστε ο νέος ελληνοτουρκικός διάλογος είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Και οι δύο πλευρές προτίμησαν να εστιάσουν σε αυτά στα οποία μπορούν να συμφωνήσουν, δηλαδή επί του παρόντος στη συνέχιση των συζητήσεων σε τρία επίπεδα.

Ο οδικός χάρτης σε τρία επίπεδα

Πρώτον, το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου, ο οποίος θα εκκινήσει με ευθύνη, από ελληνικής πλευράς, της υφυπουργού Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, στις 16 Οκτωβρίου. Ο πολιτικός διάλογος προφανώς αφορά τα καυτά θέματα της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, για τα οποία η Αθήνα φιλοδοξεί ότι θα μπορούσε ίσως να φτάσει και στη Χάγη.

Δεύτερον, το επίπεδο της εφαρμογής και ενίσχυσης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που θα εκκινήσει μέσα στο φθινόπωρο.

Τρίτον, το επίπεδο των συνομιλιών για την προώθηση της θετικής ατζέντας, υπό τον υφυπουργό Εξωτερικών, Κώστα Φραγκογιάννη, σε συνεργασία που θα αφορά τομείς, όπως ο τουρισμός, οι επενδύσεις, η γεωργία, το εμπόριο, η ναυτιλία, η κλιματική κρίση.

Κομβικά σημεία της διαδικασίας αυτής θα είναι:

Η συνάντηση που θα έχουν Μητσοτάκης- Ερντογάν, στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στις 18 Σεπτεμβρίου.

Και στη συνέχεια, η διοργάνωση μετά από επτά χρόνια, έως το τέλος του έτους, του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη, με τη συμμετοχή των εκατέρωθεν αρμόδιων σε τομείς διμερούς συνεργασίας υπουργών και προφανώς και των δύο ηγετών.

Ενδεικτική πάντως του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζει η ελληνική κυβέρνηση το νέο ελληνοτουρκικό διάλογο ήταν η κατακλείδα των δηλώσεων του κ.Γεραπετρίτη.

“Δεν είμαστε αιθεροβάμονες. Γνωρίζουμε ότι αποστάσεις που δημιουργήθηκαν σε βάθος χρόνου και τα πάθη που κληρονομήθηκαν από γενιά σε γενιά δεν διαγράφονται μονοκονδυλιά.

Όμως, έχουμε τη διάθεση και τη βούληση να επενδύσουμε στην ειλικρίνεια και την αμοιβαία κατανόηση. Για να αναζητήσουμε κοινούς τόπους και να διαρρήξουμε εδραιωμένες αντιλήψεις. Και όπου υπάρχουν διαφωνίες, τουλάχιστον να μην προκαλούνται κρίσεις”, είπε ειδικότερα ο υπουργός Εξωτερικών.