Θέμα ΑΟΖ θέτει ο Μητσοτάκης στην Τουρκία

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ήθελε η συνάντηση του με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, να αποτελέσει το πρώτο βήμα επανέναρξης διαλόγου με πιθανό τελικό προορισμό τη Χάγη. Και ο στόχος αυτός φαίνεται πως επετεύχθη, αν και η Χάγη είναι ακόμη βέβαια πολύ μακριά.

Πάντως, όχι μόνο ήταν το κλίμα θετικό στη συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν, όχι μόνο δρομολογείται η επανεκκίνηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά τη σκυτάλη του διαλόγου για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα παίρνουν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας.

Οι συζητήσεις αυτές συνήθως διεξάγονταν (όποτε διεξάγονταν) σε τεχνικό επίπεδο, τώρα όμως ο διάλογος θα είναι πολιτικός και αναβαθμισμένος. Σημειωτέον ότι και ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Χακίν Φιντάν αποτελούν πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντίστοιχα.

Βέβαια, ο στόχος για ένα διάλογο, που θα μπορούσε να οδηγήσει στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και δυνητικά στην επίλυση της μίας και μόνης διαφοράς που αναγνωρίζει η Ελλάδα με την Τουρκία, είναι εξαιρετικά φιλόδοξος.

Κατά το παρελθόν και συγκεκριμένα το 2003 η τότε κυβέρνηση Σημίτη είχε φτάσει πολύ κοντά σε μία συμφωνία με την Τουρκία για προσφυγή στη Χάγη. Ωστόσο τελικά ο Κώστας Σημίτης (υπουργός Εξωτερικών ήταν τότε ο Γιώργος Παπανδρέου) έκανε πίσω γιατί θα έπρεπε να εγκαταλείψει την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια και να αποδεχτεί την επέκταση στα οκτώ ή εννέα, κάτι που πολιτικά κρίθηκε μη διαχειρίσιμο.

Θα είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο πρωθυπουργός που θα καταλήξει σε μία συμφωνία για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα; Η ιστορία θα δείξει. Ο ίδιος φρόντισε χθες πάντως να δηλώσει “συγκρατημένα αισιόδοξος” και να τονίσει ότι “δεν λύθηκαν ως δια μαγείας τα σημαντικά προβλήματα που έχουμε με την Τουρκία”. Ο πρωθυπουργός εκτίμησε όμως επίσης ότι “άλλαξαν πολλά πράγματα στην ψυχολογία των σχέσεων μας” και έκανε λόγο για επανεκκίνηση στα ελληνοτουρκικά με έναν σαφή δίαυλο και οδικό χάρτη για τους επόμενους μήνες.

Αυτός ο οδικός χάρτης έχει ένα πρώτο μεγάλο σταθμό, την επόμενη συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν πριν το τέλος του έτους σε επίπεδο Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, στη Θεσσαλονίκη. Προφανώς όμως δεν αναμένονται “μεγάλες ειδήσεις” μέχρι τότε, αλλά η αρχή θα γίνει με θέματα “χαμηλής πολιτικής” και “θετικής ατζέντας” όπως το εμπόριο, η ενέργεια, ο τουρισμός.

Εν τω μεταξύ, στην Αθήνα προσδοκούν ότι αν μη τι άλλο δεν θα επαναληφθούν φαινόμενα έντασης στο Αιγαίο και γενικότερα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Στο Μαξίμου εξάλλου ασπάζονται την άποψη ότι είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας η Τουρκία να στρέφεται ξανά προς τη Δύση, προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, καθώς θα πρέπει να παίξει με συγκεκριμένους κανόνες και θα αποφύγει τις ακραίες τουλάχιστον προκλήσεις.

Μπορεί πάντως προεκλογικά ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας να συσπείρωνε τη δεξιά βάση, θέτοντας το ερώτημα ποιος θέλουν να είναι απέναντι στον Ερντογάν και επικαλούμενος τη δήλωση του Τούρκου προέδρου “Μητσοτάκης γιοκ”, αλλά πλέον κραδαίνει κλάδο ελαίας και επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από το deal της Τουρκίας με ΗΠΑ για τους F16.

Για το ακροατήριο της πατριωτικής δεξιάς άλλωστε, υπάρχει και η επίκληση στο Κογκρέσο των ΗΠΑ και την προσδοκία αν μη τι άλλο να τεθούν όροι στην Τουρκία για το πρόγραμμα αναβάθμισης των F16, η ελπίδα ότι εν τω μεταξύ οι ΗΠΑ θα προσφέρουν και κάτι ακόμη σε εξοπλιστικό επίπεδο στην Ελλάδα, καθώς και η κατασκευή των γαλλικών φρεγατών Belharra που προχωρά.

Το δε θέμα της Ροδόπης, που προεκλογικά η ΝΔ είχε κάνει “σημαία”, ετέθη σύμφωνα με τον κ.Μητσοτάκη στη συνάντηση, ωστόσο ο πρωθυπουργός δεν ανέφερε τίποτε περισσότερο σχετικά.