Ελάχιστη βάση εισαγωγής: Τμήματα ΑΕΙ «χαμηλώνουν» τον πήχυ – Προβληματισμός για τις κενές θέσεις

Προβληματισμό και αλλαγή τακτικής προκαλούν οι κενές θέσεις στα ΑΕΙ, όπως προέκυψαν κατά την ανακοίνωση των φετινών βάσεων εισαγωγής. Ήδη, τμήματα αποφάσισαν να «χαμηλώσουν» τον πήχη της ελάχιστης βάσης εισαγωγής (ΕΒΕ), προσδοκώντας ότι το 2023 θα καλυφθούν περισσότερες θέσεις τους και το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξει μπαράζ ανάλογων αποφάσεων σε σειρά τμημάτων, και μάλιστα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.


Ειδικότερα, λόγω ΕΒΕ, περί τις 11.000 θέσεις έμειναν κενές σε πανεπιστημιακά τμήματα, από τις περίπου 72.000 θέσεις που είχαν οριστεί από το υπουργείο Παιδείας και τα συναρμόδια υπουργεία. Ωστόσο, αν ήταν αναμενόμενο να μείνουν κενές θέσεις σε χαμηλής ζήτησης τμήματα της περιφέρειας, όπως συνέβη και πέρυσι –πρώτη χρονιά εφαρμογής της ΕΒΕ–, φέτος ξάφνιασαν οι κενές θέσεις σε τμήματα κεντρικών ΑΕΙ και δη ανθρωπιστικών σπουδών.

Ενδεικτικά, έμειναν κενές 97 και 95 θέσεις στη Φιλολογία Αθηνών και Θεσσαλονίκης αντίστοιχα, πάνω από 100 στη Φιλοσοφία Ιωαννίνων και 56 στη Φιλοσοφία Αθηνών. Στο εμβληματικό τμήμα Φιλολογίας Αθηνών καλύφθηκε το 55% των θέσεων.

Συνολικά, από τις 11.000 κενές θέσεις, οι 2.060 είναι σε τμήματα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και εξ αυτών οι περισσότερες σε τμήματα χαμηλής ζήτησης ανθρωπιστικών επιστημών: 127 στη Θεολογία ΕΚΠΑ, 123 στην Κοινωνική Θεολογία ΑΠΘ, 114 στη Θρησκειολογία ΕΚΠΑ, 103 στη Φιλοσοφία-Παιδαγωγική ΑΠΘ, 101 στο τμήμα Μουσουλμανικές Σπουδές ΑΠΘ.

Η ύπαρξη των κενών θέσεων σε τμήματα ανθρωπιστικών σπουδών αποδίδεται κατ’ αρχάς στη μείωση του ενδιαφέροντος των 18χρονων λόγω της υψηλής ανεργίας για τους κλάδους αυτούς. Παράλληλα, «ευθύνη» έχουν και τα τμήματα, καθώς επέλεξαν υψηλό συντελεστή για τον καθορισμό της ΕΒΕ τους. 

Υπενθυμίζεται ότι η ΕΒΕ για κάθε τμήμα προκύπτει από τον μέσο όρο των επιδόσεων των υποψηφίων του επιστημονικού πεδίου στο οποίο είναι ενταγμένο το τμήμα, πολλαπλασιασμένο με έναν συντελεστή από 0,8 έως 1,2. Αν, για τη διαμόρφωση της ΕΒΕ, ένα τμήμα επιλέξει συντελεστή από 0,8 έως 0,99, «χαμηλώνει» τον μέσο όρο, ενώ αντίστροφα, αν επιλέξει από 1,01 έως 1,2, αυξάνει τον μέσο όρο.


Έτσι, τώρα οι καθηγητές τμημάτων με κενές θέσεις ετοιμάζονται να μειώσουν τους συντελεστές τους. Χαρακτηριστικά, αυτό αποφάσισε το τμήμα Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ, που για τις φετινές Πανελλαδικές είχε συντελεστή 1,1 και την Παρασκευή αποφάσισε να τον μειώσει στο 1.

Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, τα τμήματα οφείλουν έως τα τέλη Αυγούστου να αλλάξουν τον συντελεστή που έχουν επιλέξει, αν και θεωρείται πιθανό να δοθεί εύλογη παράταση.

Όπως εξήγησε, μιλώντας χθες στην «Κ», ο αναπληρωτής πρόεδρος του τμήματος Φιλοσοφίας Αθηνών, Γεώργιος Στείρης, η μείωση του ενδιαφέροντος για τις ανθρωπιστικές σπουδές πρέπει να προβληματίσει. Πόσο μάλλον που η φυγή από τις ανθρωπιστικές σπουδές οφείλεται και στο γεγονός ότι οι 18χρονοι δεν γνωρίζουν τις εναλλακτικές καριέρες που μπορεί να ανοίξει ένα πτυχίο στις ανθρωπιστικές σπουδές, εάν εξειδικευτεί μέσω ενός μεταπτυχιακού.

Από την άλλη, σύμφωνα με τον κ. Στείρη, χρόνια στρέβλωση προκαλεί η τακτική του υπουργείου Παιδείας, το οποίο δεν λαμβάνει υπόψη του τις προτάσεις των τμημάτων για τον αριθμό των εισακτέων τους.

Ενδεικτικό είναι ότι φέτος τα ΑΕΙ ζήτησαν 44.000 θέσεις και τελικά το υπουργείο όρισε 69.000 (χωρίς τις θέσεις Σχολών Αστυνομίας, Στρατού). Έτσι, δεν αποκλείεται σε κάποια τμήματα με κενές θέσεις ο αριθμός όσων θέσεων καλύφθηκαν να είναι ίσος με εκείνον που οι καθηγητές θεωρούν ότι μπορούν να εκπαιδεύσουν.