Αλέξης Τσίπρας: «Υπάρχει μία βρώμικη κηλίδα στο φόρεμα της Δημοκρατίας - Η αριστερά οφείλει να αναστοχαστεί»

Είμαι πολύ υπερήφανος για την ιστορική παρακαταθήκη της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας κατά τη συζήτηση που είχε με τη δημοσιογράφο Ξένια Κουναλάκη στο συνέδριο της «Καθημερινής» «Μεταπολίτευση: 50 χρόνια μετά». 

Ο τέως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην πρωθυπουργός μίλησε για τα πεπραγμένα της διακυβέρνησής του, το έργο που άφησε πίσω του, ενώ εξαπέλυσε επίθεση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη για κράτος δικαίου, υποκλοπές και Τέμπη.

«Η Δημοκρατία μας φέτος γιορτάζει τα 50 της χρόνια αλλά υπάρχει μία μαύρη, βρώμικη κηλίδα στο επίσημο φόρεμά της που είναι η κηλίδα των υποκλοπών» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας.

Παράλληλα είπε ότι «η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ίσως η εντιμότερη της Μεταπολίτευσης σε ό,τι αφορά τη διαχείριση δημόσιου χρήματος. Ούτε ένας λεκές δεν έμεινε στο, συνήθως χωρίς γραβάτα, πουκάμισό μας. Γιατί εμείς δεν φοράγαμε γραβάτα, γιατί αν φοράγαμε μπορεί και να κρύβαμε και το λεκέ».
«Η στιγμή της Μεταπολίτευσης ήταν μια μεγάλη τομή»

«Γεννήθηκα 4 μέρες μετά την μεταπολίτευση. Το αστικό κύμα της μεταπολίτευσης ήταν τόσο ισχυρό που κράτησε αρκετά χρόνια μετά. Το βράδυ των εκλογών το 81 και την πανηγυρική ατμόσφαιρα. Πλημμυρίδα δημοκρατίας που είχε μπει σε κάθε σπίτι εκείνη την εποχή. Μία πολύ μεγάλη ιστορική τομή, τομή στη σύγχρονη ιστορία της χώρας» σημείωσε ο πρώην πρωθυπουργός ξεκινώντας την παρέμβασή του.

Όπως είπε, ένα κομμάτι εκείνης της αριστεράς είχε άδικο όταν έλεγε για «αλλαγή ΝΑΤΟϊκής φρουράς». Όπως επεσήμανε ο Αλέξης Τσίπρας, «η στιγμή της Μεταπολίτευσης θεμελιώθηκε στο πλαίσιο δύο τραυμάτων: Της τραγωδίας στην Κύπρο και της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου».

Ανφερόμενος στην οικονομική κρίση, επισημανε: «Πολλοί είπαν ότι οδηγηθήκαμε εκεί εξαιτίας της αποτυχίας της Μεταπολίτευσης. Εξαιτίας της προδοσίας των αξιών της Μεταπολίτευσης οδηγηθήκαμε εκεί. Χτίστηκε ένα πελατειακό κράτος, πλαδαρό και αναποτελεσματικό. Η αιτία της κρίσης είναι ότι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ σε έναν ανταγωνισμό ενός ισχυρού δικομματισμού εκείνη την περίοδο και δεν αναφέρομαι μονάχα στις κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου και του Κώστα Καραμανλή αλλά αναφέρομαι και στις προηγούμενες κυβερνήσεις. Έχουν ευθύνη γιατί πρόδωσαν τις δικές τους ιδεολογικές και πολίτικες αρχές».

Σχετικά με το ΠΑΣΟΚ, ο Αλέξης Τσίπρας είπε πως η φορολογική πολιτική που εξέφρασε το ΠΑΣΟΚ, κατά τη δεκαετία του 1990, έδωσε φοροαποφυγή και φοροαπαλλαγή, επομένως – κατά τον ίδιο – δεν υπήρχαν οι πόροι. 

«Η χώρα σταμάτησε να παράγει, σταμάτησε να φορολογεί», ανέφερε ο ίδιος χαρακτηριστικά. Σχετικά με τη ΝΔ, ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι απομακρύνθηκε από την πολιτική της χρηστής οικονομικής διοίκησης εν μέσω του ανταγωνισμού του – τότε – δικομματισμού. Για την Αριστερά, ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι «παραγνώρισε τους μακροοικονομικούς κινδύνους» και «αφέθηκε στο αφήγημα της ασφαλούς Οικονομίας».

«Δεν σκέφτηκα ποτέ να διαπραγματευτώ τη θέση μας στην ΕΕ»

«Ούτε μια στιγμή δεν πέρασε από το μυαλό μου να διαπραγματευτώ την παρουσία της χώρας στην Ε.Ε. και στο ευρώ» σημείωσε σχετικά με τη διαπραγμάτευση του 2015.

«Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη παρέλαβε μία χώρα με εντελώς άδεια ταμεία, ούτε τις συντάξεις δεν είχαμε να πληρώσουμε. Είχαμε μία λαϊκή εντολή διαπραγμάτευσης όχι για έξοδο από το ευρώ αλλά για μία προοπτική βιώσιμης εξόδου

Προσπαθήσαμε αυτή την εντολή να φέρουμε εις πέρας μέχρι τέλους. Η Ελλάδα δεν έχει καμία δυνατότητα να μπορέσει να αποπληρώσει τα χρέη της αν δεν έπαιρνε νέα δανειακή σύμβαση από τους εταίρους. Η άλλη λύση ήταν η έξοδος από το ευρώ που ποτέ δεν ήταν επιλογή μας» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.

Ο πρώην πρωθυπουργός επισήμανε ότι το δημοψήφισμα δραματοποίησε τις εξελίξεις σε τόσο έντονο βαθμό που έδωσε τη δυνατότητα και στις δύο πλευρές να κάνουν ένα βήμα πίσω.

«Φέραμε ένα μνημόνιο, δεν θέλαμε να έχουμε μία τέτοια εξέλιξη, θέλαμε μία πιο ομαλή διαπραγμάτευση» είπε και τόνισε ότι συγκεκριμένα πρόσωπα, όπως ο Σόιμπλε αλλά και άλλοι στο εσωτερικό της κυβέρνησης, είχαν προσωπική ατζέντα. «Πρόσωπα και δυνάμεις φλέρταραν η με την ανάγκη η χώρα να βγει από το ευρώ, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015 που έγινε το ξεκαθάρισμα αυτό».

«Πάσχουσα η Δημοκρατία»

Αναφερόμενος στο κράτος δικαίου, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι η «Δημοκρατία μας φέτος γιορτάζει τα 50 της χρόνια αλλά υπάρχει μία μαύρη βρώμικη κηλίδα στο επίσημο φόρεμά της, που είναι η κηλίδα των υποκλοπών. 

Ήταν ένα πρωτοφανές σκάνδαλο, το μισό πολιτικός σύστημα ήταν υπό παρακολούθηση και 1,5 χρόνος μετά και δεν υπάρχει ούτε μία ποινική δίωξη. Σε συνδυασμό με τα Τέμπη και τη συγκάλυψη ευθηνών που δημιουργείται στη Βουλή, δημιουργείται στην κοινωνία ένα κλίμα δυσφορίας. 

Μία Δημοκρατία που λειτουργεί σε ένα σύστημα διαπλοκής της οικονομίας με την πολιτική και ένα πλαίσιο με σχεδόν ομοιομορφία στα ΜΜΕ και σε μία Δημοκρατία που ο μεγάλος ασθενής είναι η Δικαιοσύνη.

Είμαστε η χώρα στην Ευρωζώνη με την βραδύτερη απονομή δικαιοσύνης. Στις κρίσιμες στιγμές ψάχνεις να την βρεις και την βρίσκεις στα λάθος μέρη. Μία τέτοια Δημοκρατία είναι πάσχουσα. 

Στο τέλος της ημέρας όλη αυτή η εξέλιξη, η αδυναμία του προοδευτικού χώρο και της αντιπολίτευσης να παίξει τον ρόλο της αντιπολίτευσης, η αδυναμία του Τύπου, της Δικαιοσύνης δημιουργεί συνθήκες ενίσχυσης ενός αντιπολιτευτικού πνεύματος. Πολύ φοβάμαι ότι θα βρεθούμε μπροστά στη διόγκωση ενός κλίματος αντιπολιτικής».

Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι «η αριστερά έχει τις δικές της ευθύνες όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Η αριστερά οφείλει να αναστοχαστεί γιατί οι αξίες που υπερασπίζεται είναι διαχρονικές, αξίες που μόνο η Αριστερά μπορεί να υπερασπιστεί».

Για ποιους λόγους είναι απογοητευμένος

Ο πρώην πρωθυπουργός είπε ότι δεν είναι ευχαριστημένος «γιατί μετά από 50 χρόνια ομαλής πορείας, σταθερότητας, ευκαιριών που έδωσε η αποκατάσταση της Δημοκρατίας, τα νέα παιδιά φεύγουν ξανά από τη χώρα με όρους που βλέπαμε τη δεκαετία ’60. Είναι εμφανές ότι οι νέες γενιές βλέπουν ότι θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες. Είναι μεγάλη πληγή 50 χρόνια μετά».

«Δεν μπορώ να είμαι υπερήφανος, παρά τις προθέσεις μας, από λάθη και παραλείψεις δώσαμε μία εικόνα τελείως αντίθετη με αυτά που επιδιώκαμε. Είμαι απογοητευμένος γιατί ενώ πετύχαμε πολλά, διαχειριστήκαμε ενοχικά τη μεγάλη μας επιτυχία που ήταν αυτό που όλοι εσείς κατακρίνατε ως μεγάλη κωλοτούμπα. 

Η χώρα να παραμείνει με μία ορατή διέξοδο, με ένα πρόγραμμα που έχει αρχή, μέση και τέλους και θα μπορούσε να βγει από τα μνημόνια. Είμαι απογοητευμένος για αυτά που δεν καταφέραμε. Δεν καταφέραμε να προχωρήσουμε ένα βελούδινο χωρισμό στο θέμα Εκκλησίας και κράτους παρά τη συμφωνία που είχαμε κάνει με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο».

Ο Αλέξης Τσίπρας σε άλλο σημείο είπε ότι «δεν ήταν όλα τέλεια επί ημερών μας. Καλό είναι να τα δούμε μέσα από την ιστορική διάσταση. Δεν έχω παρά να παραδεχτώ ότι στην υπόθεση Novartis και της αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών, η διαχείριση που κάναμε ήταν ατυχής. 

Οι προθέσεις μας ήταν ακριβώς οι αντίθετες από το κλίμα που υπήρχε. Η Αριστερά ορθώς κρίνεται αυστηρά και η δική μας κυβέρνηση κρίθηκε πολύ πιο αυστηρά στον δημόσιο λόγο απ’ ό,τι κρίνεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη. 

Η πρόθεσή μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα ευνοούμενο πλαίσιο και καταλήξαμε μέσα από την απόφαση του ΣτΕ να έχουμε τα ίδια και τα χειρότερα. Και στην υπόθεση Novartis είχαμε ένα τεράστιο σκάνδαλο με την πιθανή εμπλοκή πολιτικών προσώπων. 

Η πρόθεσή μας να τα αφήσουμε στη Δικαιοσύνη έδινε την εντύπωση ότι βάζαμε στο ίδιο τσουβάλι ανθρώπους που ενδεχομένως είχαν εμπλοκή, με ανθρώπους που δεν είχαν». 

Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στο πρόσφατο καταδικαστικό για τη χώρα μας ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, λέγοντας ότι αν συνέβαινε στην περίοδο της δικιάς του διακυβέρνησης, δεν θα μπορούσε να είχε σταθεί ούτε μία στιγμή στο Μέγαρο Μαξίμου.

«Η εποχή μας προσομοιάζει με τα τέλη του Μεσοπολέμου»

Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε οτι «έχουμε περάσει σε μια περίοδο που η εξέλιξη της τεχνολογίας και της επικοινωνίας, αλλά και η απαξίωση της πολιτικής, μας έχουν οδηγήσει σε μια νέα πραγματικότητα, σε μια αντιπαράθεση χωρίς ισχυρό πολιτικό βάρος. 

Δεν υπάρχει ένα ισχυρό πολιτικό βάρος στην τρέχουσα αντιπαράθεση που γίνεται πολλές φορές με επικοινωνιακούς όρους. Είναι ένα σημάδι των καιρών που δεν αφορά μόνο τη χώρα μας, αφορά την Ευρώπη και τις ΗΠΑ».

«Ο κόσμος έχει κουραστεί. Από το 2008 διάγουμε μια περίοδο κρίσεων. Η εποχή μας μοιάζει -με σημαντικές διαφορές- με αυτό που βίωνε η ανθρωπότητα στα τέλη του Μεσοπολέμου».

«Δεν ήμουν ποτέ οπαδός του Παπανδρέου»

Ερωτηθείς για τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε: «Μεγάλωσα σε μία οικογένεια, ο πατέρας μου ο συγχωρεμένος ήταν μέλος του ΠΑΣΟΚ και υποστηρικτής του Παπανδρέου, η μητέρα μου ψηφοφόρος, τα αδέρφια μου οργανωμένα στην ΚΝΕ. 

Το βράδυ των εκλογών του ’81 γύρισα σπίτι και εκεί περίμενα να δω και τα αδέρφια μου να πανηγυρίζουν γιατί είδα κατηφή πρόσωπα που δεν κατάφεραν να πιάσουν το 17% και να μπουν στη δεύτερη κατανομή. Ως νεαρός αποφάσισα να ενταχθώ στην Κομμουνιστική Αριστερά σε μία περίοδο που κατέρρεαν όλες οι βεβαιότητες».

«Δεν μετανιώνω γιατί αυτό που με οδήγησε εκεί ήταν το όραμα, το όνειρο ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο μέσα από την κίνηση της ιστορίας. Με γοήτευσε αυτό το μεγάλο αφήγημα ότι μπορεί η πάλη των λαών να φέρουν έναν δικαιότερο κόσμο. Δεν ήμουν ποτέ οπαδός του Παπανδρέου, είναι ανοησίες ότι μιμήθηκα τον Παπανδρέου. Κάποιοι ίσως ενοχλήθηκαν ότι το ωστικό κύμα του 2015 είχε συγκρίσιμα χαρακτηριστικά με αυτό του 1981».

«Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε μια εμβληματική μορφή, γιατι ολοκλήρωσε τη Μεταπολίτευση. Δημιούργησε τις συνθήκες ώστε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να ενταχθεί στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Εδωσε ορατότητα σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Προχώρησε και σε μεγάλες αλλαγές εκσυγχρονισμού της χώρας. Υπάρχει η όψη του Παπανδρέου της "Αλλαγής" και υπάρχει και η κατάληξη της διακυβέρνησης, όταν έγινε ο ίδιος κατεστημένο».

Οι τρεις λόγοι που αισθάνεται υπερήφανος

«Είμαι ευτυχής ότι παρά τις δυσκολίες, η χώρα στον κόσμο και στην Ευρώπη παραμένει συνώνυμο της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Είμαι πολύ υπερήφανος για αυτό. Για μένα προσωπικά, για την ιστορική παρακαταθήκη αυτής σχεδόν της πεντάχρονης θητείας» είπε ο Αλέξης Τσίπρας και αναφέρθηκε στους τρεις λόγους:

Την έξοδο από τα μνημόνια, την αναδιάρθρωση χρέους, την ανάκτηση διεθνούς αξιοπιστίας χώρας, τη δυνατότητα να μπορεί να σταθεί ελεύθερα στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, στις αγορές, στην Ευρωζώνη.

Για τη Συμφωνία των Πρεσπών που την πετύχαμε κόντρα στο ρεύμα και στις κυρίαρχες λαϊκιστικές φωνές και ανθρώπων που κατά βάθος πίστευαν στη συμφωνία όπως ο σημερινός πρωθυπουργός.

Για το γεγονός ότι παρά τις δύσκολες στιγμές, τα λάθη, τις παραλείψεις, η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ίσως η εντιμότερη της μεταπολίτευσης σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Ούτε ένας λεκές δεν έμεινε στο, συνήθως χωρίς γραβάτα, πουκάμισό μας. Γιατί εμείς δεν φοράγαμε γραβάτα, γιατί αν φοράγαμε μπορεί και να κρύβαμε και το λεκέ».