ΝΑΤΟ: "Ναι" από Ερντογάν για ένταξη της Σουηδίας

 

Μετά από πολύμηνες πιέσεις δυτικών αξιωματούχων και την τακτική "ανατολίτικων παζαριών", ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συμφώνησε το βράδυ της Δευτέρας να δώσει την έγκρισή του για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Όπως ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Ερντογάν συμφώνησε να ψηφίσει το τουρκικό κοινοβούλιο για την ένταξη της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, χωρίς να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες όσον αφορά στο πότε θα γίνει αυτό.

«Με χαρά σας ανακοινώνω ότι μετά τη συνάντηση που διοργάνωσα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Σουηδό πρωθυπουργό, ο Πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Συμμαχία το συντομότερο δυνατό & να εξασφαλίσει την επικύρωση» έγραψε στο Twitter.

«Αυτό είναι ένα ιστορικό βήμα που καθιστά όλους τους συμμάχους του NATO ισχυρότερους και πιο ασφαλείς» πρόσθεσε.

Επί της ουσίας, αυτό που συμφωνήθηκε μεταξύ των δύο χωρών είναι να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός μέσω του οποίου η Στοκχόλμη θα απαντά στις ανησυχίες ασφάλειας που εγείρει η Άγκυρα σχετικά με την τρομοκρατία. «Αυτό που συμφωνήθηκε σήμερα είναι καλό για τη Σουηδία, για την Τουρκία αλλά και για την ενίσχυση του ίδιου του ΝΑΤΟ» είπε ο ίδιος, όπως μεταδίδουν τουρκικά ΜΜΕ.

Αναλυτές, δε, επισημαίνουν ότι το σημαντικότερο σημείο για τα συμφέροντα της Αγκυρας είναι η επίσημη καταγραφή ως τρομοκρατικών οργανώσεων σε έγγραφο του ΝΑΤΟ του PYD (Κούρδοι της βόρειας Συρίας) και της οργάνωσης FETO (γκιουλενιστές).

«Κάναμε ένα μεγάλο βήμα προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ»

Η Σουηδία έκανε ένα «μεγάλο βήμα» προς την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, αφού κατέληξε σε συμφωνία με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την επικύρωση του αιτήματός της, δήλωσε από την πλευρά του ο Σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστερσον.

«Αισθάνομαι πολύ ωραία, αυτός ήταν ο στόχος μου εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι είχαμε μια πολύ καλή ανταπόκριση σήμερα και κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα» προς την ένταξη, είπε ο Κρίστερσον σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση που είχε με τον Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Ερντογάν. «Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία» πρόσθεσε.

Ο Κρίστερσον είπε ότι δεσμεύτηκε να εκπληρώσει όλα τα μέρη του τριμερούς μνημονίου με την Τουρκία και τη Φινλανδία. «Δεν δώσαμε καμία άλλη δέσμευση πέραν αυτών που περιγράφονται στην τριμερή συμφωνία και στη νέα διμερή συμφωνία ασφαλείας».

Η συνάντηση με τον Μισέλ λίγο πριν τη συμφωνία

Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγη ώρα πριν το μεγάλο "ναι" από τον Ερντογάν, η συνάντησή του με τον Στόλτενμπεργκ και τον Σουηδό πρωθυπουργό διακόπηκε, όπως αναφέρουν διεθνή ΜΜΕ, και ο Τούρκος πρόεδρος είχε συνάντηση με τον πρόεδρο του Ευρωπαίκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.

Μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος σε ανάρτησή του στο twitter ανέφερε δίχως να προσδιορίσει τι ακριβώς εννοεί: "Καλή συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ. Διερευνήθηκαν οι ευκαιρίες για να επαναφέρουμε τη συνεργασία ΕΕ - Τουρκίας στο προσκήνιο και να αναζωογονήσουμε τις σχέσεις μας".


Να θυμίσουμε ότι κατά την αναχώρησή του για τη Σύνοδο Κορυφής, ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε θέσει ως νέο όρο για την ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία να ανοίξει ο δρόμος για την ένταξη της χώρας του στην Ε.Ε..

«Πρώτα ελάτε και ανοίξτε τον δρόμο της Τουρκίας προς την Ε.Ε., για να ανοίξουμε κι εμείς το δρόμο της Σουηδίας προς το ΝΑΤΟ» δήλωνε ο Ερντογάν. «Αυτό είπα και στον Μπάιντεν. Θα το πω και στο Βίλνιους. Οι περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ είναι και μελη της Ε.Ε. Πέρασαν 50 χρόνια… έχουμε 50 χρόνια που περιμένουμε. Δεν είμαστε μια οποιαδήποτε χώρα».

ΗΠΑ και Βερολίνο χαιρετίζουν την απόφαση της Τουρκίας

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, χαιρέτισε την απόφαση του τούρκου ομολόγου του να στηρίξει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Ο Μπάιντεν δήλωσε «έτοιμος» να εργαστεί με τον Ερντογάν για την προαγωγή της άμυνας και της αποτροπής στην ευρωατλαντική περιοχή, προσθέτοντας ότι «ανυπομονεί» να υποδεχτεί τη Σουηδία ως το 32ο μέλος του ΝΑΤΟ.

Από το Βερολίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, χαιρέτισε επίσης τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι «άνοιξε επιτέλους ο δρόμος» για την επικύρωση του ενταξιακού πρωτοκόλλου της Σουηδίας από το τουρκικό κοινοβούλιο.

«Πράσινο φως» από Μπάιντεν για μεταφορά μαχητικών F-16 στην Τουρκία

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, θα προχωρήσει στην μεταφορά μαχητικών F-16 στην Τουρκία, σε συνεννόηση με το Κογκρέσο, ανακοίνωσε την Τρίτη (11/7) ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, στον απόηχο της τριμερούς συμφωνίας του Βίλνιους για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός υπουργός Εθνικής Άμυνας, Λόιντ Όστιν, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Γιασάρ Γκιουλέρ, για "κοινούς διμερείς και πολυμερείς αμυντικούς στόχους" το βράδυ της Δευτέρας, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ.

"Ο υπουργός Όστιν και ο υπουργός Γκιουλέρ εξήραν τη μακρά ιστορία στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας και επικρότησαν τη συνεχιζόμενη στενή μας συνεργασία", αναφέρεται στην ανακοίνωση της τηλεφωνικής συνομιλίας. "Συζήτησαν επίσης τις θετικές συνομιλίες μεταξύ της Τουρκίας, της Σουηδίας και του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, καθώς και την υποστήριξη του Υπουργείου Άμυνας στον στρατιωτικό εκσυγχρονισμό της Τουρκίας", προστίθεται.

Το τηλεφώνημα έγινε, ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε το "πράσινο φως" να σταλεί το Πρωτόκολλο Προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στην τουρκική εθνοσυνέλευση, μετά από τριμερή συνάντηση με τον Στόλτενμπεργκ και τον Σουηδό πρωθυπουργό Ούλφ Κρίστερσον.

Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2021 η Άγκυρα ζήτησε από τις ΗΠΑ νέα μαχητικά αεροσκάφη F-16, καθώς και κιτ εκσυγχρονισμού για τα υφιστάμενα F-16 που διαθέτει. Η συμφωνία των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα περιλαμβάνει την πώληση 40 αεροσκαφών F-16 καθώς και κιτ εκσυγχρονισμού για 79 πολεμικά αεροσκάφη που βρίσκονται ήδη στο απόθεμα της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Τούρκοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι επισήμως δηλώνουν ότι η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και η πώληση των αεροσκαφών F-16 δεν συνδέονται.

Μενέντεζ: Ολοκληρώνεται η πώληση F-16 στην Τουρκία

Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, ο Δημοκρατικός Μπομπ Μενέντεζ, δήλωσε χθες Δευτέρα (10/7) πως καταγράφεται προσωρινή "κάμψη της επιθετικότητας της Τουρκίας έναντι των γειτόνων της", προσθέτοντας ότι διεξάγει συνομιλίες με την κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν όσον αφορά τη στάση του ως προς τη δυνητική πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Άγκυρα.

ο γερουσιαστής Μενέντεζ είπε πως θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να "ενισχυθεί η ασφάλεια της Ελλάδας" και να εξασφαλιστούν "διαβεβαιώσεις όσον αφορά μελλοντικές ενέργειες".

Ερωτηθείς πότε θα αποφασίσει ποια στάση θα τηρήσει ως προς την πώληση των F-16 στην Τουρκία, ο κ. Μενέντεζ απάντησε ότι "πιθανόν" θα το κάνει, αν αυτό είναι "εφικτό", μέσα "στην επόμενη εβδομάδα".

Η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ

"Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoǧan της Τουρκίας, ο πρωθυπουργός Ulf Kristersson της Σουηδίας και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.

Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για να αντιμετωπίσουν τις νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά την αντιτρομοκρατική της συνεργασία κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, όλα τα βήματα που ορίζονται στο Τριμερές Μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.

Η Σουηδία και η Τουρκία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που ιδρύθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ της Μαδρίτης το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφαλείας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας ανάλογα με την περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφάλειας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως τη βάση της συνεχιζόμενης καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι θα δεν παρέχει υποστήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.

Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί πέρα από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε επίσης ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης του Γενικού Γραμματέα, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την Αντιτρομοκρατική.

Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, φραγμοί ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε για την εξάλειψη τέτοιων εμποδίων.

Η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα προσπαθήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της ελευθέρωσης των θεωρήσεων.

Σε αυτή τη βάση, και λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκία θα διαβιβάσει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης για τη Σουηδία στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση".