Ηλεκτρικό ρεύμα: Καπέλο 43% στη χονδρική - Έρχεται «καυτός» Αύγουστος στα τιμολόγια

Δεδομένη πρέπει να θεωρείται πλέον μια τεράστια αύξηση στα τιμολόγια ρεύματος του Αυγούστου, καθώς η χονδρεμπορική αγορά έχει πάρει φωτιά κατά τον τρέχοντα μήνα και οι λίγες ημέρες που απομένουν για το «κλείσιμό» της δεν πρόκειται να αντιστρέψουν την κατάσταση, μεταφέροντας τις ανατιμήσεις στη λιανική.

Ακόμα και με την επιδότηση που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, αποδεχόμενη ουσιαστικά την αισχροκέρδεια στη χονδρεμπορική ηλεκτροπαραγωγή, η ακρίβεια για τους οικιακούς καταναλωτές δεν θα εξανεμιστεί, απλώς θα συγκρατηθεί η μεγάλη αύξηση και μάλιστα ανεπαρκώς και όχι για όλη την ενισχυμένη, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, κατανάλωση, ενώ επιχειρήσεις και επαγγελματίες όλων των μεγεθών θα υποστούν τεράστιες επιβαρύνσεις, καθώς δεν προβλέπεται στήριξή τους.

Η μέση χονδρεμπορική τιμή μέχρι στιγμής (1-26/7) διαμορφώνεται στα 141,81 ευρώ/ανά μεγαβατώρα, δηλαδή είναι αυξημένη κατά 43,4% έναντι της αντίστοιχης τιμής του Ιουνίου.

Στη λιανική προβλέπεται ότι οι ονομαστικές τιμές (προ επιδοτήσεων/εκπτώσεων) θα ξεπεράσουν και τα 20-25 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Όμως ακόμα και με την επιδότηση που θα φέρει τη βασική τιμή στα 15 λεπτά/κιλοβατώρα οι ανατιμήσεις σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αναμένεται να κυμανθούν, στην καλύτερη περίπτωση, από σχεδόν 95% σε σχέση με το φθηνότερο κίτρινο τιμολόγιο Ιουλίου (7,7 λεπτά/κιλοβατώρα) έως 10,65% έναντι του φθηνότερου πράσινου-ειδικού τιμολογίου Ιουλίου (13,557 λεπτά/κιλοβατώρα).

Η κυβέρνηση αγναντεύει την κερδοσκοπία

Τις τελευταίες περίπου τρεις εβδομάδες η εγχώρια χονδρεμπορική αγορά κινήθηκε σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, φέρνοντας δραματικές μνήμες από την κρίση του φυσικού αερίου της περιόδου 2021-2022, με τιμές που έφτασαν μεσοσταθμικά και στα 219 ευρώ/μεγαβατώρα και μέγιστες τιμές έως τα 850 ευρώ, κατάσταση που χαρακτηρίστηκε από παράγοντες της αγοράς ως ανεξέλεγκτη, καθώς εν προκειμένω δεν υπάρχει αντίστοιχη κρίση.

Η μέση τιμή Ιουλίου στα 141,81 ευρώ είναι η υψηλότερη από τον Φεβρουάριο του 2023, όταν η αντίστοιχη διαμορφωνόταν στα 156,24 ευρώ. Πράγματι, η τιμή του φυσικού αερίου βρίσκεται σήμερα στα 31-32 ευρώ/μεγαβατώρα, όταν τον περσινό Φεβρουάριο διαμορφωνόταν κοντά στα 60 ευρώ, δηλαδή ήταν σχεδόν διπλάσια.

Παράγοντες, όπως η «στενότητα» στις διασυνδέσεις της ΝΑ Ευρώπης, οι αυξημένες εξαγωγές προς την Ουκρανία, το αρχικό έλλειμμα πυρηνικής ενέργειας από τη Βουλγαρία (λόγω Κοζλοντούι, που έχει αποκατασταθεί πια), η αυξημένη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη «γειτονιά» κ.λπ., προφανώς δημιουργούν πιέσεις, όμως τελικά ήταν οι υψηλές προσφορές Ελλήνων ηλεκτροπαραγωγών που εκτίναξαν τις τιμές.

Και παρότι η κυβέρνηση διαχωρίζει αυτά τα κέρδη ως «ουρανοκατέβατα», δηλαδή ως κέρδη που διαμόρφωσαν ιδιαίτερες συνθήκες στην αγορά, μάλλον πρόκειται για... κανονικά υπερκέρδη, καθώς η αγορά δεν εξανάγκασε τους παραγωγούς σε υψηλές προσφορές, αλλά οι ίδιοι εκμεταλλεύτηκαν εκούσια τη συγκεκριμένη συγκυρία.

Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι δεν υπάρχει πίεση από το εξωτερικό, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση της Ν.Δ., αλλά κάποιοι κερδοσκοπούν ανέξοδα, ενώ ακολουθώντας το χρήμα (follow the money), όπως τονίζουν, ο δρόμος των ωφελουμένων βγάζει στον ΕΛΑΠΕ και στον δεσπόζοντα παίκτη.

Σύμφωνα, άλλωστε, με σχετική ανάλυση της εταιρείας Balkan Energy, ένας από τους λόγους για τις υψηλές τιμές είναι «η αύξηση των τιμών προσφορών πώλησης σε όλες τις αγορές, κυρίως στην ελληνική αγορά», δηλαδή η έκρηξη των προσφερόμενων τιμών ιδίως τις απογευματινές ώρες στην ελληνική αγορά ήταν μία από τις αιτίες και όχι το αποτέλεσμα της κατάστασης στη χονδρεμπορική.
Καυτός Αύγουστος

Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται το ράλι των χονδρεμπορικών τιμών του Ιουλίου να μεταφερθεί στα τιμολόγια λιανικής του Αυγούστου και ειδικότερα στα κυμαινόμενα (πράσινα και κίτρινα). Εντός των ημερών αναμένεται η ρύθμιση για να τεθεί σε ισχύ το τέλος στα «υπερέσοδα», που όπως διαρρέεται θα προβλέπει όχι ποσοστό, αλλά ποσό επί των εσόδων των ηλεκτροπαραγωγών με φυσικό αέριο ανά θερμική μεγαβατώρα. Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν ότι οι παραγωγοί μάζεψαν περί τα 42 εκατ. ευρώ σε μόλις 10 ημέρες. 

Από τη συνολική ανάκτηση θα προκύψει το ποσό που θα διατεθεί ως «επιδότηση» στα κυμαινόμενα τιμολόγια (κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες) του ερχόμενου μήνα και θα ανακοινωθεί στις 2 Αυγούστου, δηλαδή μετά τη γνωστοποίηση των νέων τιμών από τους προμηθευτές.

Πάντως οι ανατιμήσεις στη λιανική είναι δεδομένες, καθώς όλα τα κυμαινόμενα τιμολόγια είναι συνδεδεμένα με τη χονδρεμπορική αγορά. Η «λογική» τιμή για την κυβέρνηση είναι περίπου στα επίπεδα των 15 λεπτών ανά κιλοβατώρα, που αυτομάτως μας φέρνει μήνες πίσω στην ακρίβεια -και στην αισχροκέρδεια- της κρίσης του αερίου, χωρίς να συνυπολογίσουμε τις αυξήσεις στο πάγιο που ήρθαν μαζί με τα χρωματιστά τιμολόγια.

Συγχρόνως, αυτή η τιμή είναι υψηλότερη κατά:

• 10,5% σε σχέση με το φθηνότερο πράσινο τιμολόγιο του Ιουλίου (13,557 λεπτά/κιλοβατώρα),
• 26% έναντι του Ιουνίου (11,898 λεπτά/κιλοβατώρα),
• 57,9% έναντι του Μαΐου (9,5 λεπτά/κιλοβατώρα),
• 65,56% έναντι του Απριλίου (9,06 λεπτά/κιλοβατώρα),
• 83,3% έναντι του Μαρτίου (8,182 λεπτά/κιλοβατώρα),
• 36,36% έναντι του Φεβρουαρίου (11 λεπτά/κιλοβατώρα),
• 10% έναντι του (ακριβότερου το 2024) Ιανουαρίου (13,635 λεπτά/κιλοβατώρα).

Επιπλέον, οι οικιακές καταναλώσεις του Ιουλίου αναμένονται εξαιρετικά αυξημένες λόγω του παρατεταμένου καύσωνα (κλιματιστικά), κάτι που θα αποτυπωθεί στους λογαριασμούς.

Εξάλλου, καμία πρόνοια δεν προβλέπεται για επαγγελματίες, εμποροβιοτέχνες, επιχειρήσεις μικρότερες και μεγαλύτερες και βιομηχανία, που θα επωμιστούν όλο το επιπλέον κόστος της χονδρεμπορικής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες και μετά από εντατικές διαβουλεύσεις με τους παραγωγικούς φορείς η βουλγαρική κυβέρνηση αποφάσισε να παράσχει αποζημίωση σε επιχειρήσεις και βιομηχανίες, όταν η μέση χονδρεμπορική τιμή (DAM) ξεπερνά περίπου τα 90 ευρώ/μεγαβατώρα, με αναδρομική ισχύ από τον Ιούλιο και έως το τέλος του 2024.