Πόθεν έσχες: Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε την τροπολογία για την επέκταση των υποχρεώσεων υποβολής - Τι προβλέπει

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ κατέθεσε τροπολογία για την επέκταση των υποχρεώσεων υποβολής αρχικής ή ετήσιας δήλωσης «πόθεν έσχες» για πρόσωπα που κατέχουν σημαντικές πολιτικές ή θεσμικές θέσεις, ως μέλη της κυβέρνησης ή της Βουλής ή ως δικαστικοί λειτουργοί ή ως μέλη των ανεξαρτήτων αρχών, αλλά και για πρόσωπα που κατέχουν κρίσιμες θέσεις επιρροής της κοινής γνώμης γύρω από πολιτικά και οικονομικά ζητήματα, ως δημοσιογράφοι, εκδότες κλπ, καθώς και την υποχρέωση των πολιτικών κομμάτων να αναρτούν στο διαδίκτυο (πρόγραμμα Διαύγεια) τους ισολογισμούς, καθώς και την οριστικοποίηση της πληρωμής, που περιέχει το ακριβές ποσό που θα πληρωθεί για κάθε επιμέρους δαπάνη τους.

Η τροπολογία για τη μεταρρύθμιση του νόμου 5026/2023 («Πόθεν Έσχες») και την προσθήκη στον νόμο 3861/2010, όπως αυτός ισχύει σήμερα μετά την τροποποίησή του, κατατέθηκε στο Σχέδιο Νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης «Ενίσχυση του συστήματος ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων του ν. 5026/2023 – Τοποθέτηση αλλοδαπού ανηλίκου σε ίδρυμα, δομή παιδικής προστασίας ή ανάδοχη οικογένεια - Αναψηλάφηση λόγω έκδοσης οριστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου - Εναρμόνιση με τον ν. 4624/2019 της χρήσης πληροφοριών από τις Κοινές Ομάδες Έρευνας και κατά την εκτέλεση Ευρωπαϊκής Εντολής Έρευνας - Άλλες διατάξεις».

Με βάση την Αιτιολογική Έκθεση εισάγονται ρυθμίσεις σχετικές με τη δήλωση και την προσαγωγή των αποδεικτικών που αφορούν εκμίσθωση, μίσθωση και υπομίσθωση κατοικιών και ακινήτων οποιασδήποτε χρήσης.

Ιδιαίτερα, όμως, με την παρούσα τροπολογία, προβλέπονται αλλαγές στο περιεχόμενο της δήλωσης «πόθεν έσχες» και στην υποχρέωση ανάρτησης αποδεικτικών εγγράφων, με τις οποίες δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην αποτύπωση των δεδομένων που αφορούν σε υποχρεώσεις από δάνεια, ιδίως εκείνα που χορηγούνται από τράπεζες, και στην εξέλιξή τους, με στόχο να αντιμετωπισθούν φαινόμενα έμμεσης επαύξησης περιουσίας ή έμμεσης βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης προσώπων που υποχρεούνται σε τήρηση αυξημένων κανόνων διαφάνειας, αφού μέσω αυτής μπορεί να επέρχεται αδικαιολόγητη παροχή ευνοϊκών αντιπαροχών, χαριστικών πράξεων ή ιδιαίτερα ευνοϊκών ρυθμίσεων, διαγραφών υποχρεώσεων, αναστολών καταβολής δόσεων.

Παράλληλα, όπως επισημαίνεται στην Αιτιολογική Έκθεση, το αυξημένο ενδιαφέρον για διαφάνεια γύρω από την οικονομική διαχείριση των πολιτικών κομμάτων επιβάλει την υποχρέωση να δημοσιοποιούν κάθε δαπάνη τους. Για το σκοπό αυτό, στις διατάξεις του νόμου 3861/2010, όπως αυτός ισχύει μετά την τροποποίησή του, προστίθεται διάταξη στο άρθρο 2 με την οποία υποχρεούνται τα πολιτικά κόμματα να αναρτούν στο διαδίκτυο (Πρόγραμμα Διαύγεια) τους ισολογισμούς, καθώς και την οριστικοποίηση της πληρωμής, που περιέχει το ακριβές ποσό που θα πληρωθεί για κάθε επιμέρους δαπάνη τους.
Όλο το κείμενο της κατατεθείσας τροπολογίας

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ -ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Ενίσχυση του συστήματος ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων του ν. 5026/2023 – Τοποθέτηση αλλοδαπού ανηλίκου σε ίδρυμα, δομή παιδικής προστασίας ή ανάδοχη οικογένεια - Αναψηλάφηση λόγω έκδοσης οριστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου - Εναρμόνιση με τον ν. 4624/2019 της χρήσης πληροφοριών από τις Κοινές Ομάδες Έρευνας και κατά την εκτέλεση Ευρωπαϊκής Εντολής Έρευνας - Άλλες διατάξεις».

ΘΕΜΑ: «Μεταρρύθμιση του νόμου 5026/2023 («ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ») και προσθήκη στον νόμο 3861/2010, όπως ισχύει σήμερα μετά την τροποποίησή του (ΔΙΑΥΓΕΙΑ ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ)»

Α.ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Το αυξημένο ενδιαφέρον για διαφάνεια γύρω από την περιουσιακή και εν γένει οικονομική κατάσταση και πιθανή οικονομική επιρροή προσώπων που κατέχουν σημαντικές πολιτικές ή θεσμικές θέσεις, ως μέλη της κυβέρνησης ήτης Βουλής ή ως δικαστικοί λειτουργοί ή ως μέλη των ανεξαρτήτων αρχών, αλλά και προσώπων που κατέχουν κρίσιμες θέσεις επιρροής της κοινής γνώμης γύρω από πολιτικά και οικονομικά ζητήματα, ως δημοσιογράφοι, εκδότες κλπ., επιβάλλει την επέκταση των υποχρεώσεων υποβολής αρχικής ή ετήσιας δήλωσης «πόθεν έσχες» (ν. 5026/2023)

Για τον λόγο αυτόν εισάγονται ρυθμίσεις σχετικές με τη δήλωση και την προσαγωγή των αποδεικτικών που αφορούν εκμίσθωση, μίσθωση και υπομίσθωση κατοικιών και ακινήτων οποιασδήποτε χρήσης. Ιδιαίτερα, όμως ,με την παρούσα τροπολογία προβλέπονται αλλαγές στο περιεχόμενο της δήλωσης «πόθεν έσχες» και στην υποχρέωση ανάρτησης αποδεικτικών εγγράφων, με τις οποίες δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην αποτύπωση των δεδομένων που αφορούν σε υποχρεώσεις από δάνεια, ιδίως εκείνα που χορηγούνται από τράπεζες, και στην εξέλιξή τους, με στόχο να αντιμετωπισθούν φαινόμενα έμμεσης επαύξησης περιουσίας ή έμμεσης βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης προσώπων που υποχρεούνται σε τήρηση αυξημένων κανόνων διαφάνειας, αφού μέσω αυτής μπορεί να επέρχεται αδικαιολόγητη παροχή ευνοϊκών αντιπαροχών, χαριστικών πράξεων ή ιδιαίτερα ευνοϊκών ρυθμίσεων, διαγραφών υποχρεώσεων, αναστολών καταβολής δόσεων.

Το αυξημένο ενδιαφέρον για διαφάνεια γύρω από την οικονομική διαχείριση των πολιτικών κομμάτων επιβάλει την υποχρέωση να δημοσιοποιούν κάθε δαπάνη τους. Για το σκοπό αυτό, στις διατάξεις του νόμου 3861/2010, όπως αυτός ισχύει μετά την τροποποίησή του, προστίθεται διάταξη στο άρθρο 2 με την οποία υποχρεούνται τα πολιτικά κόμματα να αναρτούν στο διαδίκτυο (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΥΓΕΙΑ) τους ισολογισμούς, καθώς και την οριστικοποίηση της πληρωμής, που περιέχει το ακριβές ποσό που θα πληρωθεί για κάθε επιμέρους δαπάνη τους.

Β. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ-ΠΡΟΣΘΗΚΗ

Άρθρο 1

1.Η παρ.2 του άρθρου 20 του ν.5026/2023 αντικαθίσταται ως εξής:

«Στη Δ.Π.Κ. των υπόχρεων των άρθρων 4, της περ. α’ του άρθρου 6 και της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 8 περιλαμβάνονται και οι δανειακές τους υποχρεώσεις προς ημεδαπά και αλλοδαπά πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και φυσικά πρόσωπα κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, εφόσον κάθε μία από αυτές υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. 

Στη δήλωση περιλαμβάνεται η αντικειμενική αξία και η έκθεση εκτίμησης της εμπορικής αξίας του ακινήτου επί του οποίου παραχωρήθηκε εμπράγματη εξασφάλιση για τις υποχρεώσεις του προηγούμενου εδαφίου. 

Οι υπόχρεοι των περιπτώσεων των άρθρων 4, της περ. α’ του άρθρου 6 και της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 8 δηλώνουν και αναρτούν και τα αποδεικτικά έγγραφα για τις διευκολύνσεις, την άφεση, τις ρυθμίσεις ή διαγραφές, το ύψος των δόσεων και των αριθμό των δόσεων που αφορούν την καταβολή των χρεών τους στο έτος που αφορά η δήλωση.

Η δήλωση των παραπάνω υπόχρεων περιλαμβάνει και κάθε οφειλή που προέρχεται από διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τέλη προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και εισφορές προς οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και υπερβαίνει τις πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ κατά την ημερομηνία του προηγουμένου εδαφίου.».

2.Η παρ.1ε του άρθρου 20 του Ν.5026/2023 σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Δ.Π.Κ., συμπληρώνεται ως εξής: «Η μίσθωση θυρίδων σε τράπεζες, ταμιευτήρια και άλλα ημεδαπά ή αλλοδαπά πιστωτικά ιδρύματα. Επίσης το σύνολο των μετρητών που δεν περιλαμβάνονται στην περίπτωση δ) εφόσον το συνολικό ποσό υπερβαίνει τις πέντε (5.000) ευρώ. Το προαναφερόμενο ποσό αφορά αθροιστικά τον υπόχρεο, τον/την σύζυγο και τα ανήλικα τέκνα καθώς και το πρόσωπο με το οποίο ο υπόχρεος έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης».

3. Στο άρθρο 21 παρ. 5του ν. 5026/2023 προστίθεται στοιχείο 5α) ως εξής: «5α. Η δήλωση των υπόχρεων των περιπτώσεων των άρθρων 4 και της περ. α’ του άρθρου 6 περιλαμβάνει και δήλωση και ανάρτηση των αποδεικτικών εγγράφων για τις υποχρεώσεις τους ως εκμισθωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές κατοικιών ή ακινήτων οποιασδήποτε χρήσης.

Στη δήλωση περιλαμβάνονται τα στοιχεία των αντισυμβαλλόμενών τους, τα στοιχεία ταυτότητας, η τοποθεσία και το εμβαδόν του ακινήτου, η διάρκεια της μίσθωσης και το ύψος του μισθώματος.

4. Στο άρθρο 21 παρ. 7 του ν. 5026/2023 προστίθεται περίπτωση δ) ως εξής:«δ) συμφωνητικά ή συμβόλαια μίσθωσης κατοικίας και συμφωνητικά ή συμβόλαια μίσθωσης ή χρηματοδοτικής μίσθωσης ακινήτου.»

5. Στο άρθρο 21 του ν. 5026/2023 προστίθεται παρ.θ ως εξής:«θ). Επισυνάπτονται επίσης παραστατικά από τα οποία προκύπτουν οι δανειακές υποχρεώσεις προς ημεδαπά και αλλοδαπά πιστωτικά και τραπεζικά ιδρύματα, λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και φυσικά πρόσωπα, όπως αυτές διαμορφώνονται κατά την ημερομηνία αναφοράς της δήλωσης, και, στην περίπτωση αρχικής, κατά το χρόνο κτήσης της ιδιότητας. Επίσης, αναρτώνται, εφόσον υπάρχουν: α)ανάπτυξη δόσεων δανείου στο χρόνο χορήγησής του, β) αναλυτική κατάσταση πληρωμών, γ) σύμβαση ή άλλη έγγραφη πράξη ρύθμισης οφειλών, δ) έγγραφες πράξεις άφεσης ή διαγραφής ή παροχής αναστολής χρέους, ε) τρέχουσα ανάπτυξη δόσεων δανείου. Αν η τράπεζα δεν έχει προβεί σε πράξεις ρύθμισης, άφεσης, διαγραφής ή παροχής αναστολής για οφειλές του υπόχρεου παρέχει σχετική βεβαίωση που αναρτάται αντί των συναφών με αυτές τις πράξεις εγγράφων. Επίσης, επισυνάπτονται παραστατικά για κάθε οφειλή άνω των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, που υφίσταται κατά τις άνω ημερομηνίες και προέρχεται από διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τέλη προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και εισφορές προς Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης.»

Άρθρο 2.

Μεταβατική διάταξη

Οι υπόχρεοι του ν. 5026/2023, όπως διαμορφώνονται με τον παρόντα νόμο,για τους οποίους ισχύει η υποχρέωση υποβολής δήλωσης, οι οποίοι έχουν υποβάλλει δήλωση για το έτος 2022, αρχική ή ετήσια, και αρχική δήλωση για το έτος 2023, υποβάλλουν συμπληρωματική δήλωση και αναρτούν τα αποδεικτικά έγγραφα που αφορούν το σύνολο των ετών από την απόκτηση της συναφούς με την υποχρέωσή τους ιδιότητας και μετά. Η υποχρέωση συμπληρωματικής δήλωσης εκτείνεται και σε εκείνους που απέκτησαν (αρχική δήλωση) ή είχαν (ετήσια δήλωση) την ιδιότητα του υπόχρεου κατά την περίοδο 2014 -2023.

Στο άρθρο 2 του ν. 3861/2010 προστίθεται παράγραφος 3α ως εξής: «Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται τα πολιτικά κόμματα τα οποία υποχρεούνται να αναρτούν στον διαδικτυακό ιστότοπο (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΥΓΕΙΑ) τους ισολογισμούς τους καθώς και την οριστικοποίηση της πληρωμής που περιέχει το ακριβές ποσό που θα πληρωθεί για κάθε επιμέρους δαπάνη τους».

Αθήνα, 29 Ιουλίου 2024

Οι προτείνοντες Βουλευτές

Φάμελλος Σωκράτης

Τζάκρη Θεοδώρα

Ακρίτα Έλενα


Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέκος

Βέττα Καλλιόπη

Γαβρήλος Γιώργος

Γεροβασίλη Όλγα

Γιαννούλης Χρήστος

Δούρου Ειρήνη

Ζαμπάρας Μιλτιάδης

Ηλιόπουλος Όθων

Θρασκιά Ουρανία

Καλαματιανός Διονύσης

Καραμέρος Γιώργος

Κασιμάτη Νίνα

Κεδίκογλου Συμεών

Κόκκαλης Βασίλης

Κοντοτόλη Μαρίνα

Λινού Αθηνά

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χάρης

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Κατερίνα

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γιώργος

Παππάς Νίκος

Παππάς Πέτρος

Πούλου Γιώτα

Σαρακιώτης Γιάννης

Τσίπρας Αλέξης

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γιώργος