ΗΠΑ: Πέντε ντιμπέιτ που έγραψαν ιστορία – Οι ατάκες και τα «μοιραία» λάθη των υποψηφίων

Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν μια μακρά παράδοση από «μονομαχίες» υποψηφίων προέδρων σε ζωντανή μετάδοση. Τα ντιμπέιτ για την προεδρία, αναμφίβολα αποτελούν μεγάλο θέαμα και θεωρούνται ως κρίσιμο κομμάτι της προεκλογικής εκστρατείας.

Η Κάμαλα Χάρις κέρδισε τις εντυπώσεις και αναδείχθηκε νικήτρια – σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις – στο πρώτο και τελευταίο ντιμπέιτ με τον Ντόναλντ Τραμπ, καταφέρνοντας να τον στριμώξει σε θέματα όπως οι αμβλώσεις, οι καταδίκες του για μία σειρά από σοβαρά αδικήματα, αλλά και η περιθωριοποίηση του από τους ξένους ηγέτες. Η Χάρις κέρδισε τη μάχη, αλλά όχι και τον πόλεμο, καθώς το αποτέλεσμα μένει να κριθεί στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.

Υπήρξαν ωστόσο ουκ ολίγες περιπτώσεις, που η εικόνα των υποψηφίων, ή ακόμη και μία ατάκα στο ντιμπέιτ, κατόρθωσε να αλλάξει τα δεδομένα, καθορίζοντας το αποτέλεσμα της κάλπης.
Ακολουθούν πέντε παραδείγματα:
Νίξον vs Κένεντι (1960)

Ο Τζον Φ. Κένεντι και ο Ρίτσαρντ Νίξον αναμετρήθηκαν στο πρώτο στην ιστορία τηλεοπτικό ντιμπέιτ στις 26 Σεπτεμβρίου 1960. Μπαίνοντας στο στούντιο του τοπικού CBS στο Σικάγο, το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου 1960, ο τότε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον ήταν κάτωχρος. Μόλις είχε χτυπήσει το προσφάτως εγχειρισμένο γόνατό του και πονούσε. «Εμοιαζε με άνθρωπο που πήγαινε σε κηδεία, τη δική του κηδεία, παρά σε ένα ντιμπέιτ», έγραψε την επόμενη μέρα ένας δημοσιογράφος.

Αντίθετα, ο Κένεντι εμφανίστηκε στο στούντιο σαν να ήξερε ότι ήταν ο σταρ της βραδιάς. «Εμοιαζε με αθλητή που απλώς ήρθε να του φορέσουν το δαφνοστέφανο», σημείωσε ο συντονιστής του ντιμπέιτ Χάουαρντ Κ. Σμιθ.

Σε αντίθεση με τον Νίξον, ο οποίος τις προηγούμενες μέρες αρνήθηκε να προβάρει με τους συνεργάτες του πιθανές απαντήσεις, ο γερουσιαστής της Μασαχουσέτης είχε περάσει ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο με πρόβες και ξεκούραση. Όλα πήγαν στραβά εκείνο το βράδυ για τον Νίξον.

Ο Κένεντι «την ώρα που άκουγε τον αντίπαλό του έδειχνε προσηλωμένος και σε επαγρύπνηση. Από την άλλη, ο Νίξον έδειχνε καταβεβλημένος και ίδρωνε συνεχώς. Αυτό έκανε 44% των τηλεθεατών να δηλώσουν ότι το τηλεοπτικό ντιμπέιτ επηρέασε την ψήφο τους, ενώ 5% είπαν ότι ανέτρεψαν την αρχική τους πρόθεση.

Κάρτερ vs Φορντ (1976)

Ένα απροσδόκητο σχόλιο που έγινε στο δεύτερο τηλεοπτικό ντιμπέιτ της προεκλογικής εκστρατείας στις 6 Οκτωβρίου 1976 μπορεί να κόστισε στον Τζέραλντ Ρ Φορντ τις εκλογές. Αν και δεν είχε εκλεγεί ποτέ σε δημόσιο αξίωμα στο παρελθόν – καθώς ανέλαβε την προεδρία μετά την παραίτηση του Νίξον, όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ – είχε καταφέρει να εξασφαλίσει την υποψηφιότητα των Ρεπουμπλικάνων και είχε προβάδισμα 33 μονάδων απέναντι στον Τζίμι Κάρτερ.

Αλλά σε δηλώσεις που θεωρήθηκαν μεγάλη γκάφα, ο Φορντ είπε: «Δεν υπάρχει σοβιετική κυριαρχία στην Ανατολική Ευρώπη και δεν θα υπάρξει ποτέ υπό την κυβέρνηση Φορντ». Μετά από αυτή την δήλωση, ο Κάρτερ κατάφερε να νικήσει στις εκλογές.

Κάρτερ vs Ρίγκαν (1980)

Ο Κάρτερ εμφανίστηκε στο δεύτερο ντιμπέιτ απέναντι στον Ρίγκαν, αφού είχε μποϊκοτάρει το πρώτο, επειδή σε αυτό συμμετείχε ο υποψήφιος του τρίτου κόμματος Τζον Άντερσον. Κατηγόρησε τον Ρίγκαν ότι σχεδίαζε να περικόψει τη χρηματοδότηση του Medicare για την υγειονομική περίθαλψη των ηλικιωμένων.

Ο Ρήγκαν, ο οποίος είχε ήδη παραπονεθεί ότι ο Κάρτερ παραποιούσε τις θέσεις του σε μια σειρά από θέματα, δήλωσε: «Ορίστε πάλι» και γέλασε, προκαλώντας το γέλιο του ακροατηρίου με την εν λόγω ατάκα. Τελικά, ο Ρέιγκαν ήταν αυτός που κέρδισε τις εκλογές.

Μπους vs Γκορ (2000)

Στο πρώτο του ντιμπέιτ με τον Ρεπουμπλικανό Τζορτζ Μπους, ο αντιπρόεδρος των Δημοκρατικών Αλ Γκορ – ο οποίος φάνταζε και παρουσιαζόταν από τα ΜΜΕ ως ιδανικότερος για την προεδρία – απέσπασε αρνητικές κριτικές επειδή αναστέναζε δυνατά την ώρα που μίλαγε ο Μπους.

Ο Αλ Γκορ χλεύαζε συνέχεια τις θέσεις του αντιπάλου του και ο Μπους με μια ατάκα, κατάφερε να αλλάξει το κλίμα υπέρ του. Την ώρα που ο Μπους απαντούσε σε ερώτηση, ο Αλ Γκορ τον πλησίασε αλαζονικά, και ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων, κάνοντας ένα νεύμα με το κεφάλι, χαιρέτισε τον αντίπαλό του και συνέχισε κανονικά τη δήλωσή του. Ο Μπους κέρδισε τις εκλογές.

Τραμπ vs Μπάιντεν 2020

Η επιθετικότητά του Τραμπ είχε σαν αποτέλεσμα να του γυρίσει μπούμερανγκ. Διέκοπτε επανειλημμένα τον Μπάιντεν και τον συντονιστή, Κρις Γουάλας, σε σημείο που η όλη εκδήλωση ξέφυγε από τον έλεγχο. Μάλιστα, επιτέθηκε στην οικογένεια του Μπάιντεν. Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι οι ψηφοφόροι του έδειξαν απέχθεια για τη συμπεριφορά του. Στη συνέχεια υιοθέτησε έναν πιο συγκρατημένο τόνο για την τελική αναμέτρηση με τον Μπάιντεν στις 22 Οκτωβρίου.

Κάποια στιγμή, όταν ο Τραμπ τον διέκοπτε και πάλι, ο Μπάιντεν είπε: «θα το βουλώσεις επιτέλους, άνθρωπέ μου;» Η ατάκα αυτή χαρακτηρίστηκε αμέσως ως «δημοκρατική κραυγή» από τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και έγινε viral μέσα σε ελάχιστα λεπτά, ακόμα και μπλουζάκι. Ο Τζο Μπάιντεν νίκησε στις εκλογές του 2020.